Canlı blog | Zarrab beşinci günde ne anlattı?
Reza Zarrab'ın tanık sandalyesinde ifade verdiği İran yaptırımları davasında 'ikinci raund' başladı. Savcılık sorgusu bitti; Halkbank'ın eski genel müdür yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın avukatları Zarrab'ı çapraz sorguya aldı. İşte beşinci günde anlattıkları:
DUVAR - ABD'deki İran yaptırımları davasında tanıklık yapmayı sürdüren Reza Zarrab'ın mahkemedeki savcılık sorgusu bugün de devam ediyor. Savcılığın sorgusunun ardından, davanın tek tutuklu sanığı olan ve Zarrab'ın yapırımların delinmesinde kendisine yardım ettiğini öne sürdüğü eski Halkbank genel müdür yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın avukatları söz aldı.
Atilla'nın avukatları Zarrab'ın çapraz sorgusunda, cezaevinde yaptığı bir telefon konuşmasına odaklandı. Zarrab'ın bu konuşmada, "ABD'de cezanı hafifletmek için işlemediğin suçları bile üstlenmen gerekir" dediği belirtiliyor. Avukatlar da, savcılarla yaptığı itirafçılık anlaşmasının inandırıcılığını bu ses kaydından yola çıkarak sorguladı. Zarrab ayrıca ABD'deki cezaevinde bir gardiyana avukatı aracılığıyla yaklaşık 45 bin dolar rüşvet verdiğini, yasadışı işlemlerinden '100-150 milyon dolar' kazandığını açıkladı.
İşte Zarrab'ın beşinci günde anlattıkları:
00.33: Bugünkü duruşma sona erdi. Fleming son olarak deliller arasına girmesi bazı ses kayıtlarını dinletti ve Zarrab'a bunları doğrulattı.
Çapraz sorguya yarın TSİ 17.15'te devam edilecek. Fleming'in bu son dinlettiği kayıtlar hakkında soru sorması bekleniyor.
00.11: Fleming, Zarrab'ın telefonunun Türkiye'de dinlendiğini söyledi; Zarrab bunu doğruladı.
LEVENT BALKAN SORULARI
00.07: Cathy Fleming, Zarrab'a Halkbank'ın o dönem uluslararası bankacılıktan sorumlu genel müdür yardumcısı Levent Balkan hakkında sorular soruyor. Amerikalı gazeteci KAtie Zavadski, avukatın bu sorularla, müvekkili Atilla'nın Balkan'da daha az rol oynadığını kanıtlamaya çalıştığı yorumunu yaptı.
ŞEYDA YILDIRIM: RÜŞVETİ BEN VERMEDİM
00.05: Zarrab'ın en tanınan kadın avukatı olan Şeyda Yıldırım, cezaevinde gardiyana rüşvet veren kişinin kendisi olmadığını söyledi. Zarrab'ın en az iki kadın avukatı daha var
23.11: Zarrab'a İran'da Bank Mellat'a bağlı Mellat Exchange iismli döviz bürosuyla ilişkisi olduğunu doğrulatan savunma avukatı, Türkçe bir ses kaydı dinletiyor.
'100-150 MİLYON DOLAR KAZANDIM'
23.03: Zarrab'a bütün bu suçlardan ne kadar para kazandığı soruldu. Başta hatırlamadığını söylese de yuvarlak bir rakam vermesi istenince "100-150 milyon dolar" dedi.
CEZAEVİNDE NE KADAR RÜŞVET VERDİ?
22.46: Reza Zarrab, ABD'deki cezaevinde bir gardiyana cep telefonunu kullanmak, kendisine alkol getirmesi ve ilaç alması için 45 bin dolar rüşvet verdiğini söyledi. Zarrab bu sayede kızıyla görüntülü konuşma yaptığını ve avukatlarıyla görüştüğünü anlattı.
Avukat Fleming'in sorgusunda diyalog şöyle gelişti:
Soru: Gardiyana ne kadar rüşvet verdiniz?
Yanıt: Yaklaşık 45 bin dolar
Soru: Parayı gardiyana nasıl ulaştırdınız?
Yanıt: Diğer masraflarım için paranın Türkiye'den gönderilmesiyle aynı şekilde, bu miktar gönderildi ve ödendi
Soru: Kim ödedi?
Yanıt: O zamanki Türk kadın avukatım
İTİRAF ANLAŞMASINDA KABUL ETTİĞİ SUÇLAR SIRALANIYOR
22.41: Reza Zarrab, 2013'te 'başkaları için seks işçisi ayarlamaya çalıştığını' kabul etti.
22.37: Savunma avukatı Fleming, Zarrab'ın FBI'la yaptığı anlaşmada kabul ettiği suçları sıralıyor.
Fleming, Zarrab'ın cezaevinde sentetik marijuana içtiğini söyledi. Zarrab bunu kabul ederek, "Bunun bir suç olup olmadığını bilmiyorum. Cezaevi kurallarının ihlali olabilir" dedi. Fleming, Zarrab'ın tutuklandıktan sonra işlediği bu suçtan yargılanmadığının altını çizdi.
MIAMI'DE NASIL YAKALANDI?
22.31: Fleming, Zarrab'a Miami'de nasıl yakalandığını anlattırıyor. Zarrab özel jetle gittiği iddiasını reddetti; 10 günlük ve yedi kişilik bir Disneyland ziyareti için üzerinde 102 bin dolar olduğunu söyledi.
KİMSEYE TUZAK KURULMASINA YARDIM ETTİ Mİ?
22.19: Fleming Zarrab'a şemaları daha önceden savcılar için de çizip çizmediğini sordu.
Fleming, Zarrab'ın bazı kişilerin yakalanmasının yollarını konuşup konuşmadığını sordu. Zarrab, "Herhangi belirli bir kişiye tuzak kurulmasını konuşmadık. Ama böyle bir talep olsaydı yerine getirirdim" dedi.
20.49: Duruşmaya öğle arası verildi.
20.45: Rıza Zarrab, Amerikalı avukatı aracılığıyla itirafçılık anlaşması yapmayı önerdikten sonra FBI yetkilileriyle en az 12 kez görüşmüş. Önerisinin kabul edilmesi sonrasında hafta sonlarında bile görüşmeler yapılmış.
'TÜRKİYE'DE KİMSEYE KIZGIN DEĞİLİM'
20.39: Fleming, Zarrab'ın ilk işbirliği önerisinin sonuçsuz kalması sonrası serbest kalmak için siyasi girişimlerde bulunduğunu söyledi; "Siz de Rudy Giuliani ve eski adalet bakanı Michael Mukasey'i [avukat olarak] tuttunuz, değil mi?" diye sordu. [ABD Başkanı Donald Trump'a yakınlıklarıyla bilinen Giuliani ve Mukasey'in Türkiye'ye gelerek Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'la görüştükleri ortaya çıkmıştı.]
Ardından da şu diyalog yaşandı:
Soru: Ve bir yıl boyunca bunun işe yarayacağını düşündünüz, doğru mu?
Yanıt: Mümkün olabileceğini düşündüm.
Soru: Ve aslında bunun işe yaramaması nedeniyle Türkiye'deki insanlara kızgınsınız, değil mi?
Yanıt: Kimseye kızgınlık beslemiyorum.
İLK TEKLİF AĞUSTOS 2016'DA
20.33: Zarrab, savcılıkla işbirliği yapmayı ilk kez Ağustos 2016'da, Mehmet Hakan Atilla'nın tutuklanmasından önce önerdiğini açıkladı. Zarrab, "O dönem, Atilla tutuklanmadan önce, avukatlarım gitti ve hükümetle işbirliğinin ayrıntılarını konuştu" dedi.
Amerikalı gazeteci Katie Zavadski, "Bu, her şeye yeni bir perspektif getiriyor. Erdoğan'ın onu kurtarmaya çalıştığı sırada Zarrab çoktan işbirliği önermiş" mesajını yazdı.
SAVUNMA, ZARRAB'IN İNANDIRICILIĞINI SORGULUYOR
20.28: Fleming, savcılığın Zarrab'ı itirafçılık için nasıl ikna ettiğine, itiraflarda bulunursa daha hafif bir ceza almasının tavsiye edileceğinin söylenip söylenmediğine odaklanmayı sürdürüyor.
Soru: Size yıllarca hapishanede kalacağınızı söylediler.
Yanıt: Evet efendim.
İTİRAFÇILIK ANLAŞMASI SORULUYOR
20.18: Atilla'nın avukatı Cathy Fleming, Zarrab'a cezaevinden çıkmak için yaptığı anlaşmayı soruyor.
Zarrab anlaşma kapsamında, davadan sonra kefaletle serbest bırakılma başvurusu yapabileceğini söyledi.
Fleming, anlaşmanın Zarrab'ı 'başkalarının soruşturulması ve kovuşturulması için elle tutulur kanıtlar vermek' zorunda bırakıp bırakmadığını sordu. Zarrab anlaşmadaki ifadenin tam olarak böyle olmadığını söylemekle beraber, avukatın sözlerini doğruladı.
Fleming'in bu sorular üzerinden, Zarrab'ın cezaevinde yaptığı konuşmada 'erken çıkmak için yalan söylemesi gerektiğine' ilişkin ses kaydına odaklanması bekleniyor.
YALAN SÖYLEMEKLE İLGİLİ SÖZLERİNİ KABUL ETTİ
20.17: Reza Zarrab, hapisten çıkmak için 'yalan söylemenin en hızlı yöntem' olduğuna dair sözlerini kabul etti.
'İRAN'A YAŞAM TARZIMDAN DOLAYI GİTMİYORUM'
20.12: Zarrab, İran'a giriş yasağı olup olmadığına dair soruya yanıtında "Bildiğim kadarıyla yok" yanıtını verip, 'yaşam tarzından dolayı' ülkesine gitmediğini söyledi.
GANA'DAN GELEN ALTINLAR
20.11: Zarrab, İranlı milyarder Babek Zencani'nin kendisine bir keresinde satması için 1.5 ton altın gönderdiğini söyledi.
'RUSYA'DA DA YASADIŞI İŞ YAPTINIZ MI?'
20.02: Atilla'nın avukatı, Zarrab'a Rusya'da da İran'ın parasıyla yasadışı işlemler yapıp yapmadığını sordu; şöförünün Türkiye-Rusya sınırında 15 milyon dolarla yakalandığını savundu. Zarrab bunu reddetti.
19.56: Zarrab'a, tanıklık yapmayı/itirafçı olmayı kabul etmeden önce savcılığın elindeki kaç telefon görüşmesini dinlediği soruldu. Zarrab birkaç konuşmayı dinlediğini, bunlardan dördünün Atilla ile olduğunu söyledi.
Zarrab, Atilla ile 2012 sonunda tanıştığını da doğruladı.
19.50: Savunma avukatı Fleming, ellerinde bulunan 49 sayfalık WhatsApp yazışmalarını gösteriyor. 11 ay süren, 22 Kasım 2013'te son bulan bu yazışmalarda, Atilla ile sadece 16 mesajlaşma var. Çoğunluğu Aslan'la.
'BİRBİRİMİZİ SEVMEZDİK'
19.42: Cathy Fleming'in sorgusu başladı. Zarrab'a, Atilla'ya hiç rüşvet verip vermediği soruldu, Zarrab "Hayır" yanıtını verdi. Zarrab, Atilla'nın kendisinden para istemediğini de yineledi.
Zarrab, Atilla'nın kendisini sevmediğini, kendisinin de Atilla'yı sevmediğini söyleyip, Halkbank genel müdürü Aslan'a Atilla'dan şikâyet ettiğini de aktardı.
Atilla'nın avukatı, Zarrab'ın mahkemede gösterilen temaslarının kendi müvekkilinden çok genel müdür Aslan'la yapıldığını vurguluyor.
Atilla'nın avukat heyetinden Victor Rocco da müvekkillerini ilk duruşmada 'sadece bir piyon' diye nitelemişti.
ÇAPRAZ SORGU ŞİMDİ BAŞLIYOR
19.36: Sözü şimdi Mehmet Hakan Atilla'nın avukatı Cathy Fleming alacak. Çapraz sorgu başlıyor.
5.1 MİLYON EUROLUK 'OLMAYAN' TAVUK
19.27: Reza Zarrab'a, dondurulmuş tavuk butu ticareti yapıp yapmadığı soruluyor. Zarrab'a, İran'a 5.1 milyon euroluk tavuk butu ticaretine ilişkin belgeler soruldu; bu ticaretin esasında hiç yapılmadığını söyledi.
Soru: Hiç dondurulmuş tavuk butu işine girdiniz?
Cevap: Hiç tavuk ticareti yapmadım efendim.
DÜZELTME: SAVCILIK SORGUSU SÜRÜYOR
19.25: Amerikalı gazeteci Adam Klasfeld'den düzeltme: Zarrab'ın çapraz sorgusuna hâlâ geçilmedi. Savcılık sorgusu sürüyor.
'SİYASİ BAĞLANTILARI OLAN AVUKAT'
19.04: Zarrab'a 2014 tarihli bir mesajlaşma soruluyor. Zarrab, "Bunlar, siyasi bağlantıları olan avukatımla benim mesajlaşmalarım" dedi. Bu avukatın adının Mustafa Doğan İnal olduğunu söyledi.
Gazeteci Zavadski'nin aktardığına göre Zarrab'a bu mesajlaşmalar hakkında soru sorulmadı; sadece kanıt olarak dosyaya girmesi istendi.
19.03: Kısa bir aranın ardından duruşma yeniden başladı. Savunma makamının sözü almasıyla birlikte, çapraz sorgunun başlamasından önce iki tarafın da üzerinde anlaştığı konular kayıtlara girdi.
SÖZ SAVUNMADA
18.45: Savcılığın kanıt olarak sunduğu ses kayıtlarının dinlenmesi bitti.
Sıra çapraz sorguda, yani şimdi Mehmet Hakan Atilla'nın avukatları Zarrab'ı sorgulayacak.
18.33: Salonda hâlâ ses kayıtları dinletiliyor.
'HALKBANK'LA TİCARETİN DÖKÜMÜ'
18.02: Amerikalı gazeteci Adam Klasfeld, dünkü duruşmada konuşulup dava dosyasına kanıt olarak giren belgeleri paylaşıyor.
Bunlardan biri, aşağıdaki hesap dökümü. Zarrab dökümü, "Bu, Halkbank'la yaptığım İran ticaretini anlatan sistem" sözleriyle anlattı.
Gazeteci Klasfeld, Zarrab'ın dünkü duruşmada Dubai'yle hayali ticarete ilişkin anlattıkları bağlamında dava dosyasına kanıt olarak giren bir Dubai gümrüğü formunu da paylaştı.
DOKUZ DAKİKALIK SES KAYDI
17.36: Şu an dokuz dakikalık bir ses kaydı dinletiliyor.
İTİRAZ REDDEDİLDİ, ZARRAB'IN ALEYHİNE KULLANILABİLİR
17.30: Duruşmanın başlamasından önce, yargıç Richard Berman konuşuyor.
Berman, Atilla'nın avukatlarının Zarrab'ın dün yayınlanan cezaevi konuşmalarına ilişkin itirazını reddetti. Yargıç, bu konuşmaların savunma avukatlarından bilgi saklandığı anlamına gelmediğini söyledi.
Avukatlar, konuşmaların geç yayınlanması nedeniyle kendilerine savunma hazırlamak için yeterli süre verilmediği gerekçesiyle, 'Brady yasası' olarak bilinen emsal karara dayanarak itiraz etmişti.
SAVUNMA, 'İNANDIRICI OLMADIĞININ' KANITI OLARAK KULLANACAK
Bu itiraz reddedilse de, Zarrab'ın cezaevi konuşmalarında 'cezasının hafifletmek için yalan söylemesi gerekebileceğine' ilişkin sözlerinin, Atilla'nın avukatları tarafından kullanılması bekleniyor. Avukatların, bu sözlerin Zarrab'ın inandırıcılığını azalttığını savunması bekleniyor.
Berman ayrıca bu konuşmaların dava dosyasına yeniden konularak kamuoyuyla paylaşılmasına da karar verdi.
SAATİNDE BAŞLAMADI
17.16: Duruşma planlanan saatte başlamayacak gibi görünüyor. Amerikalı gazeteci Adam Klasfeld, salonun hâlâ boş olduğunu yazdı.