CHP PM’de gündem tüzük: Hangi eleştiri ve öneriler geldi?

ANKARA - Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP), 4-9 Eylül tarihlerinde gerçekleştireceği Tüzük Kurultayı’nın programı netleşti. Tüzükte yapılacak değişikliklerin kapsamı da büyük oranda belirlenirken bazı maddelere ilişkin öneri ve eleştiriler geldi.

İKİNCİ YÜZYIL DEĞİŞİM KURULTAYI

‘İkinci Yüzyıl Değişim Kurultayı’ adıyla gerçekleşecek kurultay kapsamında 4 Eylül günü partinin Merkez Yürütme Kurulu (MYK), Parti Meclisi (PM), Yüksek Disiplin Kurulu (YDK) Üyeleri, İl Başkanları ve Milletvekilleri Sivas’ta olacak ve kurultayın açılışı Sivas Kongresi’nin yıl dönümünde Sivas’ta yapılacak.

5 Eylül Perşembe günü Tüzük Komisyonu, Ankara’da son toplantısını yapacak. CHP Genel Merkezi'nde düzenlenecek toplantıda tüzük değişikliği taslağına son hali verilecek. 6 Eylül’de de kurultay delegelerinin katılımıyla taslak üzerine tartışmalar yürütülecek ve CHP’nin yeni tüzüğü oylanacak.

PARTİ PROGRAMININ GÜNCELLENMESİ İÇİN ÇALIŞMALAR BAŞLAYACAK

Tüzük çalışmalarının tamamlanmasının ardından, 7 Eylül’de ise CHP’nin politik ilkeleri ya da gelecek manifestosu olarak tanımlanabilecek Parti Programı’nın güncellenmesi için çalışmalara start verilecek. Bir yıla yakın bir sürede tamamlanması beklenen program çalışmalarının usul ve esaslarını belirlemek üzere görüş alışverişinde bulunulacak. Bu amaçla çalışma masaları kurulacak ve 'katılımcı' bir yöntem uygulanacak. 81 ilden temsilciler bu çalışmalara katkı sunacak.

PM’DE TEK GÜNDEM TÜZÜK

Öte yandan Tüzük Kurultayı’nda yapılması planlanan değişiklikler dünkü Parti Meclisi toplantısının tek gündemiydi. Tüzük Komisyonu’nun nisan ayından bu yana aldığı binlerce öneriyi derleyerek hazırladığı taslakta büyük oranda fikir birliği sağlandı. Ancak önseçim, dönem sınırı, aday belirlemede genel merkez kontenjanı gibi başlıkları eleştiren ve yeni öneriler sunan bazı Parti Meclisi üyeleri oldu.

‘ÖNSEÇİM: HAKİM DENETİMİ Mİ ÖRGÜT DENETİMİ Mİ?’

Aday belirlemede önseçim uygulamasını da düzenleyen maddede örgüt denetiminde önseçim, YSK denetiminde önseçim, eğilim yoklaması, anket, saha araştırması, merkez ataması gibi farklı yöntemlerin bulunmasını eleştiren bazı Parti Meclisi üyeleri sadece YSK/Hakim denetiminde önseçim olmasını önerdi.

Bu görüşün aksini savunan PM üyeleri, YSK denetiminde önseçimin sonuçlarının kati olduğunu ifade ederek bu yöntemin kadın ve gençlerin adaylığı önünde engel olacağını öyledi. Seçim çevrelerinin demografik yapıları gibi kendilerine has dinamiklerinin de dikkate alınması gerektiğini belirten PM üyeleri, YSK denetiminde önseçimin sağlıklı sonuç vermeyebileceğine dikkat çekti.

Aday belirlemede kullanılacak yöntemin il örgütlerinin tercih ve önerilerine bırakılması maddesine dair eleştiriler de oldu. Bazı yerlerde il ve ilçe örgütlerinin iç dinamiklerinin yanlış yönlendirici olabileceğini belirten üyeler hakim denetiminde önseçimin daha sağlıklı olacağını savundu.

ÖZEL: ÖRGÜTÜMÜZE GÜVENECEĞİZ

CHP Genel Başkanı Özgür Özel ise kadın ve gençlik kotalarının korunması ve seçim çevrelerinin dinamiklerine göre sağlıklı sonuçlar alınabilmesi için örgüt denetiminde önseçimin doğru yöntem olduğunu söyledi ve “Örgütümüze güveneceğiz” dedi.

GENEL MERKEZ KONTENJANI FAZLA MI?

Bazı PM üyeleri, milletvekili adayları belirlenirken genel merkeze yüzde 15 oranında kontenjan ayrılmasını eleştirdi. Tüm seçim çevrelerinde önseçim yapılması halinde genel merkezin 90, yüzde 5 siyasi partiler kanunu kontenjanı da dahil edilince 120 milletvekilini belirleyebileceğini ifade eden PM üyeleri, genel merkez kontenjanının Siyasi Partiler Kanunu’ndaki yüzde 5’le sınırlı kalması gerektiğini söyledi.

Yüzde 15 ve Siyasi Partiler Kanunu'nun sağladığı yüzde 5 genel merkez kontenjanını savunanlarsa bu kontenjanın yüzde 5’inin kadın kollarına, yüzde 5’inin gençlik kollarına, yüzde 5’inin Meclis grubuna ayrılacağını; sadece yüzde 5’inin genel merkez kontenjanı olarak kullanılacağını söyledi. Özel ise bu maddenin gözden geçirilebileceğini ifade etti.

İTTİFAK OLSA DA ÖNSEÇİM

Son genel seçimlerde uygulanan ‘İttifak halinde seçime girmesi durumunda önseçim yapılmayacağı’ yönündeki düzenlemenin kaldırılması kararlaştırıldı.

'BLOK LİSTEDEN VAZGEÇİLSİN'

PM üyelerinin bir kısmı kurultaydaki ‘blok liste’ yönteminin antidemokratik olduğunu söyleyerek bu yöntemden vazgeçilmesini istedi. Blok liste yöntemiyle delegenin sadece yarısının iradesinin sonuca yansıdığını söyleyen PM üyeleri çarşaf liste yönteminin tek ve esas olmasını istedi.

‘3 DÖNEM SINIRI, GEÇMİŞİ DE KAPSASIN’

Milletvekilleri dahil tüm seçilmişlere 3 dönem sınırı getirilmesi konusunda uzlaşı sağlanırken 3 dönem sınırının kapsamıyla ilgili farklı öneriler geldi. Bazı PM üyeleri, yeni tüzüğün hayata geçmesinden sonra 3 dönem sınırının geçmiş yılları da kapsayacak şekilde işletilmesi gerektiğini ifade etti. PM üyelerinin büyük çoğunluğu 3 dönemi tamamlayan siyasetçilerin önseçimden çıkması halinde devam etmesi gerektiğini vurguladı.

'MYK’Yİ PM SEÇSİN'

MYK üyelerinin PM listesi içinden seçilerek genel başkan tarafından atanmasını düzenleyen maddeye de eleştiriler geldi. PM üyelerinin bir kısmı MYK’yı PM’nin belirlemesi, bunun için PM içinde bir seçim yapılması gerektiğini savundu.

'CUMHURBAŞKANI ADAYI BELİRLEME YÖNTEMİNDE DEĞİŞİKLİK YOK'

Cumhurbaşkanı adayının belirlenme yönteminin ise siyasi partiler kanunuyla bağlı olması sebebiyle mevcut işleyişin devamı konusunda uzlaşı sağlandı.