CHP’den ‘muhtar’ teklifi: Muhtar evi, yardımcı personel, zam, yeşil pasaport

ANKARA - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) 50 bini aşkın muhtar için harekete geçti. Muhtarların görev ve yetkilerinin genişletilmesi, özlük haklarının iyileştirilmesi için uzun süredir çalışma yürüten ana muhalefet partisi, 84 maddeden oluşan kanun teklifini bugün TBMM Başkanlığı’na sunacak.

CHP’nin teklifiyle muhtarlarla ilgili 442 Sayılı Köy Kanunu, 4541 Sayılı Şehir ve Kasabalarda Mahalle ve İhtiyar Heyeti Teşkiline Dair Kanunu, “Muhtarlık Temel Kanunu” adı altında tek kanunda düzenlenecek. 

KÖY VE MAHALLE MUHTARLARINA BÜTÇE

CHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun başkanlığındaki çalışma grubu, Muhtarlık Temel Kanunu Teklifi ile ilgili çalışmasını tamamladı. Meclis Başkanlığı’na sunulacak kanun teklifi köy ve mahalle muhtarlarına bütçe hakkı sağlanmasını da öngörüyor. Teklife göre 5779 sayılı kanun uyarınca il özel idarelerine ayrılan payın en az yüzde 1,5'i muhtarlara yani köy bütçelerine aktarılacak. Öte yandan belediye sınırları içinde toplanan emlak vergisi gelirlerinin yüzde 1’i de belediye sınırlarındaki mahalle muhtarlıklarının bütçelerine aktarılmak üzere ayrılacak.

AYLIKLAR 3 BİN 955 TL’YE YÜKSELECEK

Teklife göre muhtarlara ödenek yerine aylık verilecek. Muhtar aylıklarının, 22.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunması ve aylıkların o yılki asgari ücretin altında olmaması öngörülüyor. Böylece muhtarların aylıkları (2021 yılının ikinci yarısına ilişkin hesaplamaya göre) 2 bin 653 TL’den 3 bin 955 TL’ye yükseltilmiş olacak.

Teklifteki bir diğer madde ise, köy ve mahalle muhtarlarına posta evraklarının dağıtımı ile ilgili yapacakları işlemlerden dolayı ücret ödenmesi oldu.

SEÇİMLERDE BİRLEŞİK OY PUSULASI ŞARTI 

Mevcut muhtarlık seçimlerinde adayların ayrı pusulaları yer alıyor ve seçmenler bu pusulalardan tercih ettiklerini zarflara koyuyor. Seçim sırasında bazı oy kabinlerinde muhtar adaylarının pusulasının olmaması gibi durumlar açığa çıkıyor. CHP’nin muhtarlara ilişkin kanun teklifinde bu gibi durumların da önüne geçilmesi de amaçlanıyor. Teklifte seçimlerde muhtar adaylarının hepsinin aynı pusulada yer alacağı birleşik oy pusulası şartı da öngörüldü. Teklif yasalaştığı takdirde tüm muhtar adayları isim ve fotoğraflarıyla aynı pusulada seçmenin karşısına çıkacak.

MAHALLE MUHTARINA EVLENDİRME YETKİSİ

CHP'nin kanun teklifine göre, köy muhtarları il belediye genel meclisinde, mahalle muhtarları ise belediye meclisinde kendi sorumluluk alanlarını ilgilendiren konuların görüşüldüğü meclis ve komisyon toplantılarına katılarak söz ve oy hakkına sahip olacak. Köy muhtarlarının görevleri arasında sayılan evlendirme yetkisi, mahalle muhtarlarına da tanınacak. Köy ve mahalle adlarının değiştirilmesi, bölünmesi ve birleştirilmesiyle ilgili kararlar için, kanunda belirlenen zorunlu haller dışında halk oylaması şartı getirilecek. 

BİR DÖNEM GÖREV YAPANA YEŞİL PASAPORT

Türkiye Muhtarlar Birliği’nin kurulmasını yasal zemine kavuşturan teklif kapsamında, muhtarlara yıllık 30 gün izin hakkı, ayrıca kadın muhtarlara doğumdan 8 hafta önce ve 8 hafta sonra olmak üzere toplam 16 hafta süreyle aylıkları kesilmeksizin analık izni verilmesi ve sonrasında talepleri halinde 6 aya kadar ücretsiz izin verilmesi sağlanıyor.

Mahalle ve köylerde yaşayan ihtiyaç sahiplerine yapılacak sosyal yardımların muhtarlar aracılığıyla dağıtılması öngörülen teklif yasalaştığı takdirde, muhtarlar şehir içi ulaşım hizmetlerinden ücretsiz faydalanabilecek ve bir dönem görev yapan muhtarlara hususi (yeşil) pasaport alma imkânı sağlanacak.

İHTİYAR HEYETİ GİDECEK, MECLİS GELECEK; NÜFUSA GÖRE YARDIMCI PERSONEL GÖREVLENDİRİLECEK

Teklife göre Köy İhtiyar Meclisi ve Mahalle İhtiyar Heyetleri, “Köy Meclisi” ve “Mahalle Meclisi” adları altında yeniden düzenlenecek. Ayrıca belediyelerin ve il özel idarelerinin muhtarlıkların ihtiyaçlarına yönelik yardım ve destekte bulunma görevi zorunlu hale getirilecek. Buna göre; belediyeler ve il özel idareleri, her muhtarlık için “Muhtar Evi” ve “Köy Konağı” inşa edecek ve temel kullanım giderlerini karşılayacak. Belli bir nüfusu aşan mahalle ve köylerde, muhtarlara büro personeli görevlendirme olanağı sağlanıyor. Mahalle ve köylerde yaşayan ihtiyaç sahiplerine yapılacak sosyal yardımların muhtarlar aracılığıyla dağıtılması düzenleniyor.