Çiğli’de engelli çalıştayı: Yerel yönetimlerden dertliyiz

İZMİR - Çiğli Belediyesi 10 Aralık İnsan Hakları Günü’nde “Yerel Yönetimlerde Hak Temelli Engellilik Politikası Çalıştayı” düzenledi. Çiğli Belediyesi Meclis Salonu'nda yapılan çalıştaya, engelli sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, belediyelerin engelli hizmetleri sorumluları, baro ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katıldı. Çalıştay sonucunda engelli bireylere yönelik hizmetlerin çerçevesi belirlenerek tüm belediye hizmetlerinin kapsayıcı şekilde sunulmasına yönelik talepler politika belgesi haline getirildi.

'ENGELLİLER KİMSEDEN EMPATİ VE YARDIM TALEP ETMİYOR'

Çalıştayın açılış konuşmasını Belediye Başkan yardımcısı Barbaros Kiriş yaptı. Kiriş, konuşmasında engellilerin kimseden empati ve yardım talep etmediğini belirterek en önemli ve tek taleplerinin eşitlik olduğunu vurguladı. Çiğli Belediyesi olarak engelli hizmetlerini hak temelli yaklaşımla ele alma kararlarını paylaşan Kiriş, engellilere yönelik hizmetlerin keyfilikle ele alındığını ve lütuf olarak sunulduğunu ifade ederek engellilerle birlikte politikaların belirlenmesinin önemine değindi.

Öğleden önceki oturumun ilk konuşmacısı engelli hakları aktvisti Bahar Turan, tarihsel süreçte engelliliğe yönelik farklı yaklaşımları değerlendirerek hak temelli yaklaşımın önemini vurguladı. Yardım eksenli ve tıbbi yaklaşımın normalleştirme amaçlı politikalarının çözüm olmadığını aktaran Turan, sadece engellileri hedefleyen çalışmalar yerine engellilerin tüm hizmetlerden herkes gibi eşit yararlanmasına yönelik politikalara ihtiyaç olduğunu söyledi.

'ENGELLİLİK POLİTİKASI HAK TEMELLİ YAKLAŞIMLA YENİDEN ELE ALINMALI'

Dokuz Eylül Üniversitesi Araştırma Görevlisi Adil Çamur “Türkiye’de Engellilik Politikası” başlıklı konuşmasında mevcut engellilik politikasının hak temelli yaklaşımla yeniden ele alınması gerektiğini belirterek yerel yönetim uygulamalarının engellilik politikasının oluşturulmasında etkili olduğunu söyledi. Çamur, engellilik politikasının kökenlerinin Refah Partili ve Adalet ve Kalkınma Partili belediyelerin 1994 ve sonrasında başlayan uygulamalarıyla ilişkili olduğunu ifade ederek Cumhuriyet Halk Partili yerel yönetimler için de bu imkanın olduğunu vurguladı.

'YEREL YÖNETİMLERDEN DERTLİYİZ'

Engelli hakları aktivisti Mahir Kılıç ise Çiğli Belediyesi’nin çalıştayı 10 Aralık İnsan Hakları Günü’nde yapmasının önemli olduğunu belirtti. 2005’te çıkan Engelliler Kanunu’nun dahi eksiklerine rağmen uygulanmadığını ve sorunların devam ettiğini söyleyen Kılıç, yerel yönetimlerin engellilik politikasındaki eksiklerini “yerel yönetimlerden dertliyiz” sözleriyle dile getirdi.

'YOL HARİTASINI ÇALIŞTAYDAN ÇIKACAK MECLİS BELİRLEYECEK'

Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü ise çalıştay ve engelli hizmetlerine ilişkin şu bilgileri paylaştı:

"Bugüne kadar yapılan çalışmaları daha insan hakları ve hak temelli bir anlayışla ileriye taşımayı hedefliyoruz. Belediyemizin bir kent konseyi yok, dolayısıyla engelli meclisimiz de yok. Kent konseyimize bağlı engelli meclisimiz kurulana kadar yapılacak çalışmaların yol haritasını bu çalıştaydan çıkacak meclis belirleyecek. Bu meclis engelli hizmetleri biriminin de karar organı olacak aslında. Çalıştay sonuçlarını kamuoyuna deklare edeceğiz. Bu çalıştaydan arzu ettiğimiz bir başka şey, bu alandaki sivil toplum kuruluşlarının bizleri takip etmeleri, çalışmalarımıza dahil olmaları, bizimle tartışmaları ve bizden talep etmeleridir. Envanter çalışması için, muhtarlar, okul aile birlikleri ve sivil toplum kuruluşları ile yapacağımız toplantıların da Haziran ayına kadar bitmesini ve yol haritamızın ortaya çıkmasını hedefliyoruz. Çalıştay sonuç belgesi, bizim de politika belgemiz olacak ve bunu 5 yıl içinde uygulamaya çalışacağız."

BELEDİYELER NE YAPMALI, NE YAPMAMALI?

Öğleden sonra yedi çalışma grubunda iki saat süren odak grup toplantıları yapıldı. Çalışma grupları üç grupta sınıflandırıldı. Engelliler ve engelli yakınlarından yedişer kişiden oluşan beş grupla birlikte şu sorular yanıtlandı:

1. Herhangi bir belediyeden engellilik özelinde hizmet aldınız mı?

2. Belediye hizmeti alırken engelli olduğunuz için Ulaşım, kültür, eğitim-kurslara katılım gibi konularda ayrımcılığa uğradınız mı?

3. Ulusal/uluslararası engelli günlerinde belediye ne yapmalı, ne yapmamalı?

4. Belediyenin engelli STK’ları ile ilişkisi nasıl olmalı?

5. Belediye hizmetleriyle ilgili talepler ve öneriler.

ENGELLİLER İLE İLETİŞİM NASIL KURULUYOR?

Çalıştay kapsamında İzmir’deki belediyelerden katılan temsilciler de belediyelerin engelli politikalarına ilişkin tartışma yürüttü. Bu grupta tartışılan sorular ise şöyle:

1. Belediye hizmetleri engelli grubuna göre farklılaşıyor mu?

2. Engelliler ile iletişim nasıl kuruluyor? Telefon, internet üzerinden mi, belediye birimleri mi engellilere gidiyor; onlar mı belediyeye geliyor?

3. Belediyenin engelli politikaları nasıl belirlendi? Bu konuda danışmanlık hizmeti alındı mı?

4. Belediyelerin karşılıklı işbirliği imkanları nelerdir?

Son grupta ise engelli sivil toplum kuruluşu temsilcileri, engelliler ve yakınları yer aldı. Değerlendirme ve çözüm önerilerine odaklanan iki soru üzerine çalışmalarını tamamladı.

1. Belediyelerin engelli hizmetlerini ve engelliliğe yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz?

2. Belediyelerin engelliliğe yaklaşımına ve engelli hizmetlerine yönelik talep ve önerileriniz nelerdir?

Odak grup görüşmelerinin ardından tüm katılımcıların yer aldığı değerlendirme oturumunda çalışma gruplarında dile getirilen görüşler moderatörler tarafından özetlendi. Çalışma grubu özetleri katılımcılar tarafından değerlendirildi. Çalıştay raporundan hareketle oluşturulacak hedef ve ilkeler ise Çiğli Belediyesinin engellilik politikasının çerçevesini oluşturacak.