'Cihangir'de 2017 şimdiden öldü'
İstanbul'da en çok yabancı turisti ağırlayan semtlerden Cihangir'de, ekonomik kriz emlak sektöründen bakkal ve pastaneye, tüm esnafı etkiledi. 'Cihangir’in derdi bizi niye gerdi?’ demeyin; mahallenin zincirleme olarak yaşadığı ‘ekonomik gerileme’, bütün Türkiye’deki durumunun yansıması...
DUVAR – Türkiye’nin son dönemde sahne olduğu şiddet eylemleri nedeniyle turizm sektöründe yaşanan kriz sır değil. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre, Kasım 2016’da gelen yabancı turist sayısı, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 22 oranında azaldı. Aralık oranları henüz açıklanmış değil ama sektörün kendini biraz olsun toparladığı Noel ve yılbaşı sezonunun parlak geçmeyeceğini görmek için rakamları beklemeye gerek yok.
'YERLİ SOHO'NUN BAŞI BELADA!
‘Yabancıların İstanbul’u terk etmesinin’ en çok göze battığı yerlerden biriyse Cihangir. Öyle ki, koca bir mahallenin ekonomisi ‘sallanıyor’. Hatta emlak işiyle ilgilenen bir profesyonelin deyimiyle “Türkiye’nin Soho’sunun başı belada”. Evlerin yüksek kiralara rağmen kapışıldığı, ‘dışarıdan’ gelenlerin kafeleri semt sakinlerine yer bırakmayacak şekilde doldurduğu, taksi şoförlerine istikamet beğendirmenin imkânsız olduğu günler geride kaldı.
SEMTTEKİ YABANCILARIN YARISI GİTTİ
‘Cihangir’in derdi bizi mi gerdi şimdi?’ demeyin; zira yabancıların gidişiyle mahallenin zincirleme olarak yaşadığı ‘ekonomik gerileme’, bütün Türkiye’nin durumunun da küçük ölçekli bir yansıması haliyle. 15 yıldır Cihangir’de çalışan bir emlakçıya göre, “Son bombalı saldırılardan sonra semtteki yabancıların yarısı gitti.” Bu da, ev kiralarının yüzde 20-30 arasında düşmesine yol açtı.
Fakat piyasa öyle durgun ki, bazı sokaklarda 5-6 daire birden kiralık. Kimi aylardır verilemiyor. Bir diğer emlak uzmanı, geçen sene 800 bin dolardan satılığa çıkarılan bir evin ‘acil satış ihtiyacından’ dolayı 550 bin dolara kadar düştüğünü söylüyor ve ekliyor: “Kimse gelip bakmıyor bile.”
DOLULUK YÜZDE 60'IN ALTINDA
Noel ve yılbaşı tatilleri için gelen Batılı turist sayısı da yok denecek kadar az. “Eskiden burada yaşayan yabancıların akrabaları da Noel tatili için gelirdi ama öyle bir durum kalmadı” diyen emlak uzmanı şöyle devam ediyor:
“Apartlarda, 2015’te bu sezonda geceliği 120 euro’ya verilen standart bir odanın fiyatı 50 euro’ya kadar düşmüş durumda. 2015’te yılbaşı gecesi ve öncesi için doluluk oranı yüzde 100’ü bulmuştu. Ama bu yıl yüzde 60’ı zor görürüz. İş için gelenler dışında yabancı turist neredeyse yok. Herkes günü kurtarıp faturalarını ödeyebilmeye bakıyor.”
APARTLAR BİZ FANİLERE KALDI...
Emlak işiyle uğraşmayın esnafın dilinde, “Gecelik kiralık daire verenlerin çoğu battı. Emlakçılar komisyon kırıyor” dedikodusu yaygın. 23 dairesinin 14’ü boş duranlar mı dersiniz, borçlarını ödeyemediği için dairelerini satıp sektörden çıkanlar mı… Emlak siteleri de bu ‘dedikoduların’ somut yansıması olarak, belli ki yabancı turistler için dekore edilmiş tuğla duvarlı, yenilenmiş banyo-mutfaklı dairelerden geçilmiyor. Yani apartlar uzun dönem kiralamaya dönmek zorunda kalıp ‘sıradan halka düşmüş’ durumda…
'2017 ŞİMDİDEN ÖLDÜ'
Dünyanın en büyük cruise firmalarının 2017 rotalarından başta İstanbul olmak üzere tüm Türkiye’yi çıkarmış olması da krize tuz biber ekti. Bir emlak uzmanı, “2017 de şimdiden öldü. Bu durum Kapalıçarşı’yı da kötü etkileyecek” diyor.
Yabancıların Cihangir’den elini eteğini çekmesi, hep şikâyet edilen yüksek kiraları düşürmekle kalsa ne âlâ. Fakat kazın ayağı öyle değil. Zira kriz zincirleme. Birçok kafe, ‘çaktırmadan’ devren kiralık ilanı vermiş durumda. Semtin en popüler kafe/kahvaltıcılarından birinin şef garsonu, bu sene yüzde 50 düşüş yaşadıklarını ve her yılın ‘kapanışında’ yabancı turistlerden elde ettikleri gelirden de olduklarını anlatıyor:
'ESKİDEN NOEL İÇİN STOK YAPARDIK'
“Eskiden Noel zamanı stok yapardık, 10 masanın en az 6’sı yabancı olurdu. Burası Erasmus öğrencileriyle dolup taşardı. Şimdi 10 masa varsa 3’ü ancak yabancı turist, onlar da çoğunlukla Arap. Araplar da pek para bırakmıyor. “
O sırada dükkânda bulunan bir kişi, kendisinin de Beyoğlu’nda içkili bir mekânda çalıştığını ve işlerinin yüzde 70 azaldığını, neredeyse hiç yabancı müşterilerinin kalmadığını anlatıyor. Her patlama sonrası en az 2-3 ay ‘toparlanma dönemi’ yaşadıklarını anlatan bir kafe sahibiyse, bazı mekânların son dönemde siftah yapmadan kapattığı günler olduğunu söylüyor.
Bir eskici de, vitrinini hediyelik eşyalarla doldurmuş ama umutlu değil. "Eskiden olsaydı, Noel ve yılbaşı için hepsi satılırdı" diyor.
'GELEN YABANCILAR DA GAZETECİ ÇIKTI!'
Yine semtin önemli buluşma noktalarından birinde, satışların yüzde 60 oranında düştüğünü anlatıyorlar. “Yabancı turist var mı yılbaşı öncesinde?” sorusunun yanıtıysa ‘manidar’: “Neredeyse hiç yok. Geçen gün üç tane yabancı geldi, şaşırdık, onlar da gazeteci çıktı.”
TAKSİ ŞOFÖRÜ: YERLİ KALMADI Kİ!
Eve servis yapan bir bakkal ise artık yabancı müşterilerinin kalmadığını söylüyor. Bir taksi şoförü de, “Gece 9’dan 10’dan sonra el ayak çekiliyor. Cihangir, Gümüşsuyu, Elmadağ gibi bölgelerde ekonomik sıkıntılara bir de korku eklendi. Yabancıyı bırakın yerli de kalmadı ki” sözleriyle İstanbulluların ‘keyifsizliğini’ özetliyor…