Covid-19'da en yüksek vaka oranı neden Karadeniz’de?

DUVAR- Covid-19 salgını sürecinde ilk defa yayınlanan il bazında 7 günlük vaka sayıları çarpıcı bir gerçeği göz önüne serdi. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre geçen hafta Trabzon, Rize, Ordu, Giresun ve Samsun olmak üzere Karadeniz bölgesindeki beş kent 100 bin kişiye göre oranlandığında vaka sayısında büyük farkla öne çıktı.

Haritaya göre 8-14 Şubat arasında Trabzon’da 100 bin kişide 228, Samsun’da 100 bin kişide 171, Rize’de 100 bin kişide 202, Ordu’da 100 bin kişide 194, Giresun’da 100 bin kişide 184 kişide Covid-19’a rastlandı. Bu oran İstanbul için 100 binde 60, Mardin, Hakkari, Diyarbakır gibi illerde ise 100 binde 25’in altında kaldı.

'KÖYLERDE TOPLANILIYOR'

Deutsche Welle Türkçe’den Pelin Ünker'in haberine göre, Karadeniz'de vakaların daha sık görülmesinin birçok nedeni var. Bölgede görev yapan hekimler bu sorunun cevabını özetle şöyle veriyor;   

Trabzon Tabip Odası Başkanı Dr. Kibar Yaşar Güven: Karadeniz'de alınan tedbirler diğer illerle hemen hemen aynı. Bu durum Karadeniz halkının daha iç içe yaşam tarzından kaynaklanabilir. Karadeniz’deki iller birbirine yakın olduğu için iller arası gidiş ve geliş de fazla. Bu sürekli hareket de Covid’in yayılmasında başrol oynuyor. Karadeniz halkı köy bağlantısını da koparmyor. Özellikle cumartesi pazar sokağa çıkma yasağını da köylerde değerlendirmek amacıyla halkımız köylere çıkıyor. Maske ve mesafe burada geri planda oluyor. Hafta içi bu insanlar şehre indiği zaman da almış oldukları virüsü yayma ihtimalinin çok yüksek olduğu kanaatindeyim.

'KONGRELER DE İPTAL EDİLMELİYDİ'

Madem ki cenaze, düğün, dernek, kafeler gibi kalabalığın olduğu yerlerin Covid’in yayılımında başrol oynadığını kabul edip buna göre tedbir alıyorsak bu dönemde bazı kongrelerin de iptal edilmesi veya ertelenmesi gerekiyordu. Bu kongrelerin de Covid’in yayılmasında başrol oynadığını düşünüyorum.”

Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü: Vaka sayılarındaki yükseklik Karadenizlilerin bir arada yaşama kültürüyle bağlantılı. Bu bölgede hizmet veren bir hekim olarak gözlemlerim, aile içi bulaşların bu bölgede çok fazla olduğu. Çünkü biz aynı aileden çok sayıda hastayı aynı anda tedavi ediyoruz. Bakıyorsunuz üç nesil bir arada hastalanıyorlar. Aynı aileden sekiz on kişi, bazen daha fazla sayıda hastalanıyor ve bazıları hastaneye yatıyor, bazıları yoğun bakımda tedavi ediliyor, vefat edenler oluyor.

Bunun altında bölge insanının sosyal olarak çok sıcakkanlı olması ve bir arada yaşaması yatıyor. Aileler köylerinde çok sık bir araya geliyor. Beş altı aile baba ocağında bir araya geliyor. Kardeşler, anneler babalar, büyük anneler, büyük babalar, torunları evlatlar hep birlikte hafta sonu kahvaltılar, sohbetler keyifli güzel vakit geçiriyorlar. Buna bazen konu komşu da dahil oluyor. Bu geleneksel paylaşım, sosyal davranış maalesef aile içi bulaşları artırıyor.

Başka şehirlerden bölgeye gidiş gelişlerin sık olması da Karadeniz’de bulaşların fazla olmasında etkili. Dünyanın her ülkesinde Karadenizli var. Dolayısıyla kendi memleketleriyle de bağlarını asla koparmıyorlar ve sürekli buraya gelip gidiyorlar. Her yerden buraya insan hareketliliği var. Bu da bulaşmada önemli bir sorun diye düşünüyorum.” 

Türk Tabipleri Birliği Halk Sağlığı Kolu Başkanı Uzman Dr. Nasır Nesanır: Bölgedeki yüksek vaka oranlarında iç içe yaşam tek etmen olamaz. Eğer öyle olsaydı Doğu Anadolu’da da aynı etkinin görülmesi gerekirdi. Bu vaka artışlarının nedeni Karadenizlilerin İstanbul’da oturması, bu 15 gün okul tatili boyunca bölgede hareketliliğin fazla olması olabilir. Yüksek vaka oranının nedenlerini kesin olarak bilmek mümkün değil. Çünkü veriler halen eksik açıklanıyor. Eğer filyasyon raporları bizimle paylaşılırsa bu vakaların nerelerden kaynaklandığını, düğünlerden mi kaynaklandığını, toplu parti toplantılarından mı kaynaklandığını, İstanbul’dan mı geldiğini çok daha net bir şekilde söyleyebiliriz. 

Samsun Tabip Odası Başkanı Uzman Dr. Funda Neslihan Furtun: Vaka oranlarındaki yükseklik mutant virüsle ilgili olabilir. Bakanlığın yayınladığı haritada gözüken yüksek oranlar şaşkınlık yarattı. Çünkü günlük vaka sayılarımızda bu artışı görmüyoruz. Vaka sayılarının en yüksek olduğu Kasım-Ocak periyoduna göre Şubat ayında 1/7 oranında azalma olduğunu biliyoruz. Günlük vaka sayısı 2000’in üzerindeyken 300’lere düştü. Bu düşüşe rağmen son açıklamada Türkiye’nin en yüksek illerinden olmamız, mutant virüsün ilimizde ve Doğu Karadeniz’de daha fazla görülmesinden kaynaklanıyor olabilir." (HABER MERKEZİ)