DDA’ya göre 'uyum yasaları nasıl olmalı?'

ANKARA - YSK Başkanı Sadi Güven’in “seçim takvimini açıklamak için onu bekliyoruz” dediği ve Meclis’te bugün görüşülmeye başlanacak “Uyum Yasası” nasıl olmalı? Farklı siyasi görüşlerden 266 sivil toplum örgütünün Üyesi olduğu Denge ve Denetleme Ağı (DDA), aralarında 100 bin imzayla Cumhurbaşkanlığı adaylığını da düzenleyen maddenin bulunduğu 10 maddelik teklifin Meclis komisyonunda görüşülmeye başlamasından önce tamamladığı çalışmayı kamuoyuna duyurdu. DDA, “Meclis, cumhurbaşkanlığı adaylık ve seçim süreciyle ilgili belirsiz konuların netleştirilmesi için yapacağı düzenlemeyi hangi demokratik ilke ve ölçütler çerçevesinde hazırlamalı?  YSK, bu düzenleme doğrultusunda yayınlayacağı genelgelerde neleri göz önünde bulundurmalı?” sorularına yanıt verdi.

100 BİN İMZA İLE ADAY OLMANIN KOŞULLARI 

DDA, seçim sürecinin huzurlu bir ortamda yaşanması için tüm yasal düzenlemelerin olası soru işaretlerini ortadan kaldıracak şekilde tasarlanmasını önerdi. Yasalar hazırlanırken aday kriterlerinin net olması, bağımsız adaylığa ilişkin esasların belirlenmesi ve YSK’nın yayınlayacağı kuralların detaylı bir şekilde açıklanması DDA’nın talepleri arasında yer aldı.

- Cumhurbaşkanlığı adaylığı için gerekli şartların, takvim ve yöntem bakımından güvenilirliği sağlayacak, aynı zamanda temsil ilkesini gözetecek şekilde ölçülü ve açık olarak ortaya konulması gerekmektedir.

-100 bin imza ile bağımsız cumhurbaşkanı adayı olabilmeye dair düzenleme, imzaların hangi şartlar altında kim tarafından toplanacağı, hangi zaman diliminde kime teslim edileceği, kim tarafından ve hangi esasa göre sayılacağı, sürecin kim tarafından ve nasıl denetleneceği gibi boyutların tümüne yanıt verecek şekilde açıklığa kavuşturulmalıdır.

-Hükümet yetkilileri, adaylık için gereken 100 bin dilekçe için başvuru mercinin YSK olduğunu belirtti. Bu durumda YSK’nın adaylık sürecine dair kuralları, adil yarış ve netlik ilkeleri uyarınca acilen ve detaylı olarak açıklaması gerekmektedir.

‘YSK’NIN GENELGELERİ ADALETİ SAĞLAMAYI HEDEFLESİN’

DDA belirlediği ölçütlerinde seçim koşullarına dair önerilerini de sıraladı. Seçimin 60 günlük bir takvime sığdırıldığını hatırlatan dernek, cumhurbaşkanlığı adaylığını açıklayanların dışında kalanların seçim yarışına adil şartlarda ve aynı anda başlamalarının sağlanması için seçim takvimi başta olmak üzere ilgili konuların yasal zemine oturtulmasını talep etti.

Tüm aday ve partilere eşit propaganda imkanının sağlanmasının gerekli olduğunu belirten dernek, YSK’nın yayınlayacağı genelgelerin kamu yayıncılığı özelinde adaleti sağlamayı hedeflemesini istedi.

‘TOPLANACAK BAĞIŞLARA İLİŞKİN ADİL DÜZENLEME ŞART’

Cumhurbaşkanlığı seçiminde partili adaylar, seçim yarışında kamu bütçesinden partilere verilen kaynağın yanı sıra bağış yoluyla kaynak yaratabilecek. Bağımsız adayların yalnızca bağışlarla kaynak yaratacağına dikkat çeken dernek, adayların ne kadar sürede bağış toplayacaklarına ilişkin de adil bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu ifade ederek bu konuda da düzenlemelerin yapılmasını talep etti.

‘SEÇİM SÜRECİNİN ŞEFFAFLIĞI VE DENETLENEBİLİRLİĞİ SAĞLANSIN’

DDA, seçim sürecinin şeffaf bir şekilde yürütülmesi için gerekli düzenlemelerin YSK tarafından yapılması gerektiğini vurgulayarak itiraz ve şikayet mekanizmalarının belirlenmesini ve olası olumsuz durumda yaptırımların ne olduğunun açıkca ortaya konulmasını da talep etti. Dernek, süreç boyunca adil propaganda hakkından finansmana kadar adayların birbirlerini denetleyebilmelerinin yollarını açacak yasal düzenlemelerin gerekli olduğuna dikkat çekti.

(DUVAR)