'Dersim'de önlem alınmazsa depremde dünyaya kapanır'

DERSİM - Maraş merkezli depremlerin yıkımı bir yılı geride bırakmışken jeologların sıkça uyarı yaptığı illerin başında Dersim geliyor. Uzmanlar 7 ve üzeri deprem riski için uyarıda bulunurken, olası bir depremde Dersim merkezin ilçeler ve diğer şehirlerle olan bağlantı yolları heyelan ve kaya düşmesi sebebiyle kapanma tehlikesiyle karşı karşıya.

İki fay hattının bulunduğu kentte, yetkililer Pülümür ilçesine ulaşacak herhangi bir yardımın muhtemel bir kaya düşme riski ile engelleneceğine dikkat çekerek alternatif yolların oluşturulması gerektiğini söylüyor. Son olarak geçtiğimiz günlerde Munzur Vadisi’nde kaya düşmesi sonucu yolda bir kişi yaşamını yitirmişti. Öte yandan şehrin diğer girişi olan Elazığ-Dersim bağlantısında da viyadüklü geçiş dışında herhangi bir bağlantı yolu bulunmamakta. Yetkililerle, kenti diğer illere bağlayan yolların durumunu ve hazırlıkları konuştuk.

‘KENT MERKEZİDEKİ YAPILARIN YÜZDE 60’I YÜKSEK RİSKLİ DURUMDA’

Dersim Belediyesi Afet İşleri Müdürlüğü İl Merkezi'nde yaklaşık 2 bin 500 yapı olduğunu ve bu yapıların yüzde 60'ının yüksek riskli olarak görüldüğünü belirtiyor. Sorumluluk sahasındaki yapıların gözlemsel taramasını tamamladıklarını belirten Afet Müdürlüğü risk gözlemlerini şu şekilde paylaşıyor:

“Kent merkezimizde Yeni Mahalle, Alibaba, Esentepe ve Moğultay mahalleleri afete maruz bölgeler olarak ciddi risk altında. Afete maruz olan bu bölgelerde özellikle 2000 yılı öncesi yapı stoğunun çokluğu, kullanılan demirlerin nervürsüz olması ve birçoğunun mühendislik hizmeti alınmadan yapılmış olması risk seviyesini arttırıyor. Kamu kurumlarının, günübirlik ticaret ve turizm yapılarının olduğu ve yoğun yaya-araç trafiği yaşanan merkez Moğultay Mahallesi’nde yüksek riskli yapı oranı %80’lere kadar çıkmakta. Konu ile ilgili Yeni Mahalle, Moğultay ve Alibaba mahallelerinin bir kısmını kapsayan alanda bütünlüklü bir dönüşüm için meclise sunulan önerge ne yazık ki oy çokluğu ile reddedildi. Ayrıca afete maruz alandaki 250 civarındaki yapının Valilik eliyle önümüzdeki aylarda yıkılması planlanıyor. Belediye afet müdürlüğümüz olarak çalışmalarımızı yaptık. Deprem bu kentin gerçeği ve tek başına yerel yönetimlerin sorumluluğunda olan bir konu değil. Bütün ülkede olduğu gibi mülki idare, ilgili kamu kurum kuruluşları ve yönetimlerin ortaklaşarak süreci koordine etmesi lazım. Bu konuda yerel yönetim üzerine düşen görevi yapacaktır. Bununla ilgili gerekli çalışmalara devam etmekteyiz.”

TUNCELİ VALİLİĞİ VE AFAD: DEPREME KARŞI ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM EDİYOR

Erzincan-Dersim merkez arasında 29 çığ tüneli bulunuyor. Bu haliyle dahi risk barındıran Munzur ve Pülümür vadilerinin dik yamaçlardan oluşması herhangi bir afet için ciddi risk oluşturmakta. Valilik yetkilileri bu riske dair sorumuza ilgili bölgelerde taş düşecek noktaların belirlenerek iyileştirme çalışmalarının yapılması için bakanlık ile irtibat sağlandığını belirtti. Deprem riskine karşı hazırlıklara devam edildiğini belirten Valilik şu bilgileri paylaştı:

“İl merkezinde 3, ilçelerimizde 9 olmak üzere 12 ayrı konteyner kentin inşaatı devam etmekte olup, toplam 1122 konteyner yerleştirilmesi planlanmaktadır. Bir deprem veya afet anında ilçelerimize ulaşımın aksamaması için Tunceli-Pülümür ve Tunceli-Ovacık yollarında risk teşkil eden alanlarla ilgili tespitlerin yapılıp iyileştirme çalışmalarının başlatılması için gerekli girişimler Karayolları Genel Müdürlüğü nezdinde yürütülmektedir. Maraş depremleri kapsamında ilimiz merkez ve köylerinde ağır hasarlı tespiti yapılan konutlara ilaveten, il merkezinde yapı stokunun kötü olması, kiralık ev bulunamaması gibi hususlarla ihalesi yapılacak konut sayısının 500’e tamamlanması talebi TOKİ’ye iletilmiş ve talebimiz kabul görmüştür. Tunceli ilinin afet direncini artırmak için bir taraftan yapı stoğunun geliştirilmesi ve konteyner kent çalışmaları sürerken diğer taraftan olası bir depremde şehrin kuzey ve güneyden olan iki ana bağlantısından birinin üzerinde bulunan Mutu Köprüsü’nün proje çalışmalarına başlanmıştır.”

Tunceli İl Afet ve Acil Durum Müdürü Cem Erdoğan ise Valilik tarafından alınan önlemlere ek olarak arama kurtarma eğitimleri hakkında şu bilgileri verdi: “Afet anına yönelik 1200 jandarma personeli ile 400 polis ve özel harekat arama kurtarma ekibimize eğitimler şu an devam ediyor. İl merkezinde Kanoğlu’nda bulunan konteyner kentimizin yanına arama kurtarma eğitimi parkuru yapacağız. Ayrıca tüm ilçelerimize toplamda 4 bin adet 16 m2 çadır dağıtımı yaptık.“

‘MARAŞ’I, DERSİM’DE TEKRAR MI YAŞAYACAĞIZ?’

Açıklanan bu bilgilere karşı ilde sivillerden oluşan Dersim Deprem Ağı da şu kaygıları dile getirdi: “Özellikle Yeni Mahalle ve Ali Baba kaya düşme tehlikesi ile karşı karşıya. Ali Baba’nın üzerindeki kayalığın modern teknoloji ile rehabilitasyonu mümkün, bunun için mülkü idarenin adım atmasını bekliyoruz. Özellikle Yedisu zonunda olacak bir depremde ulaşım ve iletişim felce uğrayabilir. Olası bir iletişim altyapısı çökmesi durumunda felaket üzerine felaket yaşamamız kaçınılmaz. Devletin özellikle özel şirketlere afet anında iletişim kanallarını açık tutmaları için yaptırım uygulaması lazım. Bizler Maraş depreminde bu ikisinin yetersiz kalması durumunda olabilecek bütün olumsuz etkileri yaşadık, Dersim’de tekrar mı yaşayacağız?”

‘YOL KAPANMASI DURUMUNDA MÜDAHALE ETMEK İÇİN EKİP OLUŞTURUYORUZ’

6 Şubat depremlerinde Adıyaman’a ulaşan ilk ekip olan Munzur Arama Kurtarma Derneği’nin Başkanı Mehmet Bidav da olası yol kapanması durumunda sürece hızlı müdahale edebilmek için ilçelerde arama kurtarma ekipleri oluşturduklarını belirtti. Bidav çalışmalarına dair şunları aktardı: “Biz ekiplerimizi, arama kurtarma birimlerimizi hazırlıyoruz. Eksik ekipmanlarımızı tamamlamaya çalışıyoruz. Her ilçede kamuyla işbirliği halinde asgari 12 kişiden oluşan müdahale timleri oluşturmaya çalışıyoruz. Çünkü olası yol kapanmalarına karşı ilçelere hızlı müdahale etmemiz gerekecek. Ayrıca çadır ve konteyner kentlerin kurulmasına kadar ekiplerimiz deneyim edinmeye devam ediyor.“

(HABER MERKEZİ)