Diyanet’e göre cihadın 4 hali

ANKARA - Yenilenen ilk ve orta öğretim ders müfredatına alınan “cihat”a bir açıklama da Diyanet’ten geldi. Hadislere üzerinden “cihat”ı değerlendiren Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Zekeriya Güler, “Nefisle cihat”ın önemine dikkat çekerek, “Sinsi ve kötülüğü emreden bir düşman olarak nefis ile mücadele, açık düşmanla cihat etmekten daha zordur” diye yazdı.

Diyanet İşleri Başkanlığının aylık yayın organı Diyanet Dergisi'nde Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Zekeriya Güler’in “Hadislerin Işığında Cihat’ta Öncelik” yazısı yer aldı. 2 sayfalık yazıda cihat için “Bir işi başarmak için çalışmak, çabalamak, ceht ve gayret göstermek anlamına gelen cihat, İslam davasını gereği gibi yüceltmek, onun ilke ve değerlerini koruma ve kollama uğrunda elden gelen maddi-manevi imkânları seferber etmek demektir. Kulun nefis ve hevası ile mücadele etmesi, davet, tebliğ, emir bi’l-ma'ruf nehiy ani’l-münker ve düşmanla savaş uğrunda gösterilen ilmi, sosyal, kültürel ve ekonomik her türlü gayret, cihat kapsamında değerlendirilir” denildi. Yazıda cihat; “nefis ve hevaya karşı yapılan cihat”, “ilmi kültürel cihat”, “mali-ekonomik cihat” ve “askeri-fiili savaş” olarak 4 başlığa ayrıldı.

NEFİSLE CİHAT: "Nefis ve hevaya karşı yapılan cihat" başlığında bazı hadis ve rivayetlere yer verildi. Buna göre kişinin nefsiyle cihat etmesi, en zararlı (sinsi/iç) düşmanla savaşmak ve en büyük cihat. Yazıda, “Gerçekten de benlik ve bencillik gösterip kendini aşamayan, istek ve tutkularından vazgeçemeyen bir insanın, cihadın diğer nevilerini tam olarak gerçekleştirmesi, özellikle cepheye koşup düşmanla çarpışması o kadar kolay değildir. Zira sinsi ve kötülüğü emreden bir düşman olarak nefis ile mücadele, açık düşmanla cihat etmekten daha zordur” denildi.

İLMİ KÜLTÜREL CİHAT: Yazıya göre “İlmi - kültürel cihat” ilim tahsili, eğitim ve öğretim faaliyeti, davet ve tebliğ yoluyla gerçekleşiyor. Dini konuların delilleriyle araştırılıp sonuç almanın önemli bir cihat olduğu belirtilen bölümde, “Mümin, kılıcı ve diliyle cihat eder” hadisi, kime karşı ve nasıl cihat yapılacağına dair örnek olarak sunuldu.

MALİ VE EKONOMİK CİHAT: Allah yolunda mallarıyla ve canlarıyla cihat edenlere vurgu yapılan mali ve ekonomik cihat bölümünde malın korunması için mücadele edilmesi gerektiği belirtildi. Medine’ye hicret edenlere uygulanan ekonomik yaptırım örneği verilen bölümde, “Elde ettikleri gelirleri hep silah olarak kullanan müşriklerin, ticaretleri aksadığından zamanla fakirleşip Müslümanlarla cepheleşmekten vazgeçtikleri görülür” denildi.

ASKERİ FİİLİ SAVAŞ: Cihatla ilgili en son başlık ise “Askeri-fiili savaş” olarak açılan cihat oldu. Vatan savunması için silahlı çatışma, düşman güçlerine karşı cephede verilen askeri-fiili savaşın cihadın bir parçası olduğu belirtilen bölümde “Cihadın (savaşın) sebebi, Müslümanlara savaş açılması ve tecavüzkâr olunmasıdır” denildi. Yazıya göre bu cihadın nedeni şöyle:

"Sadece Rabbimiz Allah'tır" dediklerinden zulüm ve saldırılara maruz kalan müminlere izin verilen savaşın hedefi, kesinlikle ülkeleri istila edip yeraltı ve yerüstü zenginliklerine el koyup sömürmek değil, aksine hür iradeleriyle Müslüman olmak isteyenler için alan açmak, fitne ve fesadı ortadan kaldırıp dünyanın hak ve adaletle tanışmasını sağlamaktır.”

CİHADIN OMURGASI NEFİS MUHASEBESİ: Yazıda “Hadisten öğrendiklerimiz” başlığı altında cihat ile ilgili 3 vurgu yapıldı. Buna göre, cihadın omurgasını, nefis muhasebesi ve egonun istek ve tutkuları ile mücadele oluşturur. Bu zorlu mücadeleyi başarabilmek için “Allah’ım, beni bir an olsun nefsimle baş başa bırakma!” duası, her daim hatırlanmalıdır! İslam davasının bekası için gerçekleştirilen her türlü faaliyet de cihattır.