Kıbrıs Müzakerelerinde nihai safhaya gelindiği ve çözüm umutlarının yeşerdiği bir dönemde Doğu Akdeniz suları ısınıyor. Doğalgaz alanında yaşanan son gelişmeler ilgili tarafların enerji alanında işbirliği perspektifinden oldukça uzak olduğunu gözler önüne seriyor.
Geçtiğimiz hafta sonu Kıbrıs Rum tarafı adanın açıklarında çeşitli araştırmalarda bulunan bir araştırma gemisinin Türkiye’nin tacizine maruz kaldığını açıkladı. Lefkoşa’nın açıklamasına göre, araştırma gemisi yunus balıkları ile ilgili bir dizi bilimsel veri toplarken Türk Donanması’na ait bir geminin tacizine uğradı.
Egemenlik haklarının korunması noktasına büyük ehemmiyet gösterdiğini belirten Kıbrıs’ın Rum hükümeti konuyu büyütmeden gündemden düşürmeyi seçti. Ancak, Kıbrıs açıklarındaki gerginlik bugün Türkiye basınına yansıyan yeni bilgilerle tekrardan gündeme taşındı.
Ankara’da hükümet kaynaklarından edinilen bilgiler Kıbrıs bandıralı ‘Royal Flash’ araştırma gemisinin 21-26 Ağustos tarihlerinde Doğu Akdeniz’de yeni bir gerginliğe neden olduğu gerçeğine işaret ediyor. Türkiye kaynaklı bilgilere göre, Doğu Akdeniz'de Akdeniz Kalkanı Hârekatı kapsamında keşif, gözetleme ve karakol görevi yapan Türk fırkateyni, Rum araştırma gemisine uyarıda bulunup, bölgeyi terk etmesini istedi. Daha sonraysa, 25 ve 26 Ağustos'ta tarihlerinde iki kez daha uyarılan Rum araştırma gemisi bölgeden ayrıldı.
Türkiye kaynaklı açıklamada bazı önemli vurgulara yer veriliyor. Ankara sert tonda Kıbrıs Rum tarafına Doğu Akdeniz’de oldu-bittilere fırsat vermeyeceğini vurguluyor. Diğer yandan, 15 Temmuz’da yaşanan gelişmelere rağmen, Türkiye Donanmasının Doğu Akdeniz’deki görevlerini icra etmeye vurgulandığı bilgisi de kamuoyuna yansıtılıyor.
Yukarıda altı çizilen önemli vurguların yanı sıra, Türkiye’nin açıklamasının Lefkoşa’nın açıklamasından günler sonra, Kıbrıs ile Mısır arasında imzalanan anlaşmanın ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun adaya ziyaretinin hemen ertesi günü gündeme taşındığı gerçeği altı çizilmesi gereken bir başka unsur. Yeni açıklamayla Türkiye ‘Doğu Akdeniz’deki enerji satrancında bende varım’ mesajı veriyor.
LEFKOŞA'NIN CEVABI
Kıbrıs Rum tarafı Türkiye’nin yeni açıklamasına ve vurgularına süratli bir şekilde yanıt verdi. Lefkoşa’nın güneyinde bugün gerçekleştirilen Bakanlar Toplantısı’nda Kıbrıs’ın enerji alanında attığı adımların hızlandırılması kararı alındı.
Duvar’a ulaşan ilk bilgiler ileriki süreçte Kıbrıs Rum tarafının dün Mısır ile başlatmış olduğu sürece benzer adımlar üzerine yoğunlaşacağını gösteriyor. Doğalgaz konusunda Kıbrıs Meselesinin nihai hallini beklemeyecek olan Kıbrıs Rum tarafı Ürdün-İsrail-Mısır-Yunanistan hattında, enerji odaklı ve çok ayaklı diplomasi-askeri işbirliği arayışlarını yoğunlaştıracak.
KIBRIS TÜRK TARAFININ UYARISI
Kıbrıs Türk liderliği Kıbrıs Rum tarafının doğalgaz meselesinde izlediği stratejiyi ve Türkiye’den gelen son mesajları kaygıyla takip ediyor. Mustafa Akıncı liderliği doğalgaz meselesinde yegane formülün Kıbrıs gazının İsrail gazıyla beraber Türkiye üzerinden Batı’ya ulaştırılması olduğu noktasını ısrarla vurguluyor. Dün, Çavuşoğlu ile beraber gerçekleştirdiği basın toplantısında Akıncı bu konuda atılacak olan aceleci adımların yeni sorunlar doğurabileceği uyarısında bulunmuştu.