'Doların iki katı zam yapanlar var'
İş dünyasından isimler, Ticaret Bakanlığı'nın "Dalgalanmayı fırsat görüp stokçuluk yapanlar var" açıklamasını değerlendirdi: İthal ham maddeli ürünlerdeki zammın daha fazla olacağını öngören bazı firmaların stokçuluk yaptığını gözlemledik. Dövizdeki dalgalanmayı fırsata çevirenler var.
DUVAR - Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'ın dalgalanmayı fırsat bilip stokçuluk yapanlara karşı önlem alınacağını açıklamasının ardından iş dünyası temsilcileri değerlendirmelerde bulundu. Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken stokçuluğu meslek edinenler olduğunu belirtip, "Dolardaki artışın 2 katı kadar zam yapanlar var" diye açıkladı.
Dünya gazetesinden İrem Çetingöz ve Sercan Akıncı'nın haberine göre, TESK Başkanı Bendevi Palandöken, esnaf kesiminde stok olmadığını fakat dolara endeksli ürünlerde fiyatların yükseldiğini belirtti. Bu durumu fırsat bilenlerin olduğunu söyleyen Palandöken, "Dolardaki artışın 2 katı kadar fiyat artışı yapanlar var. Sanki her şey yurtdışından geliyormuş gibi birçok ürüne zam yapıldı. Tüketici bilinçli olduğu için esnaf bunu yapamaz ama tarım ürünlerinde stoklama yapılıyor. Adam tohum almış, ekmiş, biçmiş ama dolar arttı diye ürün fiyatını yükseltiyor" diye konuştu.
'SU STOKLAYANLAR VAR'
1 koli suyun fiyatında 2 liralık artış gerçekleştiğini kaydeden Palandöken, stokçuluğu meslek edinenler olduğunu söyledi ve şöyle konuştu: "Fiyat daha da artacağı beklentisine giren bazı kişiler su stokluyorlar. Adamların işi su ile ilgili değil normalde. Plastik fiyatları nedeniyle şişe su fiyatlarının da artmasını bekliyorlar."
'TL İLE SATMAKTANSA HİÇ SATMAM DİYORLAR'
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkan Yardımcısı İrfan Özhamaratlıda bugün her türlü tedariğin dolar endeksli olduğunu dile getirdi. Pamuk fiyatlarının borsada dolarla belirlendiğini hatırlatan Özhamaratlı, üreticilerin TL ile satmaktansa hiç satmamanın daha iyi olduğunu düşündüklerini açıkladı. Sanayicilerin bu nedenle kendilerini korumaya aldıklarını aktaran Özhamaratlı, şöyle devam etti: "Fiyat artışlarına önlem alma konusunda iki taraflı düşünmek lazım. Sanayici ürünü sattıktan sonra elindeki malı yerine koymak ister. Malı 80 liraya satıp 90 liraya yerine koyarsa kaybı olur. Vadeler de fiyat artışını tetikliyor. Piyasada peşin çalışan yok. Bu beni endişelendiriyor. Tedarikçi ‘vadeli satmıyorum' dese üretim durabilir."
BİM'DEN ZAM AÇIKLAMASI
Hammadeleri ithal olarak ülkeye giren ürünlerdeki fiyat artışı sebebiyle üreticilerin maliyetlerinin arttığını belirten BİM İcra Kurulu Üyesi ve CFO’su Haluk Dortoğlu ise kendilerinin de bu artışın bir kısmını ürünlere yansıtmak durumunda kaldıklarını, aksi taktirde tedarikçilerin üretim yapamayacaklarını söyledi.
'KÜÇÜK FİRMALARDA STOKÇULUK GÖZLENİYOR'
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Sektör Konseyi Başkanı Murat Akyüz, stokçuluğun genel anlamda değil de daha alt alım satım yapanlar, ana dağıtıcılarda ortaya çıktığını belirtti. Akyüz şöyle devam etti: “İhracatçı ve üreticide bu tip şeyler yok. Üretici ve ihracatçılarda kur farkıyla maliyetlerini buna göre yapmayanlar zaten kaybettiğini kaybetti. Daha küçük iş yapan ve yurtdışı satış hacmi küçük olanlarda böyle bir durum söz konusu olabilir. Ticaret yapan her müessesenin oyunu kurallarına göre oynaması beklenir. Fiyatlarla birebir bu şekilde doğrudan zorlamaya sokmak sıkıntı çıkartabilir. Stoğun önüne geçecek önlem şu olabilir; gıda ve ete Türkiye’de yapılan dönem dönem fiyat artışıyla ithalatta getirilen vergilerde geçici indirime gidilebilir. Yurt içindeki satışı dengeleme yoluna gidilebilir.”
'İTHAL ÜRÜNDEN ÇOK İTHAL HAM MADDELİ ÜRÜN ZAMLANACAK'
Akyüz, daha çok bitmiş ürünlerde fiyat artışı duyduklarını aktardı ve bu durumla kozmetik ürünlerinde, ilaçlarda özellikle küçük ilaç depolarında karşılaştıklarını söyledi. Genel anlamda girdisi dövize yüksek düzeyde bağımlı olan bitmiş ürünlerde zamları daha yoğun hissettiklerini bildirdi. Akyüz, ithal edilen üründen öte, ham madde ve yarı mamulü çok fazla ithale dayalı olan ürünlerde fiyatların artacağını ön gören küçük esnaf ve depolarda fiyat artırma yoluna gidilebildiğine dikkat çekti.