'Döviz artmasın da ne olursa olsun!'
İktidarın ekonomi politikalarını eleştiren uzmanlar, dövizi baskılamak için KKM'yi genişletmenin günü kurtardığını ama büyük sorunları seçim sonrasına ötelediğini belirtiyor.
DUVAR- Kur Korumalı Mevduatta şirketlere yönelik kapsamın genişletilmesi, ekonomi uzmanlarının eleştirilerine hedef oldu. Bu kararın "seçime kadar döviz artmasın da sonra ne olursa olsun" mantığı ile alındığına dikkat çeken uzmanlar, bugünü kurtarıyor ama sorun ötelenmiş oluyor yorumu yapıyor.
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, iktidarın dövizi baskılamak için KKM ile oynamasının sonuçsuz bir çaba olduğuna değindi, döviz tevdiat hesaplarındaki azalmaya dikkat çekti. Aktaş, "Döviz artmasın da ne olursa olsun!" başlıklı yazısında KKM'nin hazineye maliyetini şöyle aktardı:
"Ancak yapılabilecek başka bir şey de yok ki:
'KKM ne kadar artarsa artsın, sorun büyüyorsa büyüsün, bugünü kurtarıyoruz ya...'
Dönüp dolaşıyor aynı yere geliyoruz:
'Yeter ki seçime kadar dövizi burada tutabilelim...'
Maliyete bakın!
Kur korumalı mevduat için Hazine’den ne kadar fark ödendiğini ay ay izleme şansımız vardı ve 2022’deki toplam ödemenin 92.5 milyar lira olduğunu biliyorduk. Merkez Bankası’nın üstlendiği tutar ise nedense gizli tutuluyordu. O tutar da ortaya çıktı. Merkez Bankası’nın üstlenmek durumunda kaldığı yük yine de açık açık ilan edilmedi. Bankanın 2022 yılı faaliyet raporundan elde edilen veriler kur korumalı mevduatın Merkez Bankası’na yükünün 89 milyar lira olduğunu ortaya koydu.
Hazine’den 92.5 milyar lira, Merkez Bankası’ndan 89 milyar lira; toplam 181.5 milyar lira!
Kur korumalı mevduat uygulamasında süre 2022 sonunda bitecekti, başlangıçta öngörülen tarih böyleydi. Ama KKM’yi öyle birden bire bitirmek ne mümkün, hele hele kur konusundaki kaygılar ortadayken. O yüzden süre bu yıl sonuna kadar uzatıldı.
Seçimi Cumhur ittifakı kazanırsa yeni uzatmaların gündeme gelmesi hiç şaşırtıcı olmaz.
Millet ittifakının ise bu konudaki tavrı çok açık. Yeni hesap açılmasına izin verilmeyecek, mevcut hesaplar da vadesi dolunca kapatılacak. Tabii ki bunu yapabilmek için dövizde hızlı bir artış olmayacağı inancının yer etmesi gerekiyor. Yoksa KKM’den çıkan paranın dövize gitmesi kaçınılmaz olur ve bunun yaratacağı sorunlar çok can sıkar.
DTH’de çözülme sürüyor
DTH dönüşümlü KKM’de faizin serbest bırakılması ve bankaların yüzde 30’a ulaşan oranlarda faiz vermesinin etkisiyle DTH’den çıkış devam ediyor.
Merkez Bankası verilerine göre yurt içi yerleşiklerin döviz tevdiat hesapları 17-24 Mart haftasında 1 milyar 665 milyon dolar daha azaldı. Bu azalmanın 996 milyon doları gerçek kişilerin, 669 milyon doları ise tüzel kişilerin hesabındaki azalmadan oluştu.
Dövizden dönüşümlü KKM’ye yüksek faiz verildikçe ve dün yapıldığı gibi şirketlere yeni olanaklar tanındıkça döviz hesaplarının daha da azalması gayet normal." (HABER MERKEZİ)