Dünya Forum: Isabelle de France / İngiliz tahtını sarsan asi kraliçe

DUVAR - On dördüncü yüzyılda yaşayan İngiltere Kraliçesi Fransalı Isabelle, Dişi Kurt ve Asi Kraliçe sıfatlarıyla da anılır. Ruhunun kaotik derinliklerinde, fakirlere yardım eden ve halkı tarafından çok sevilen karmaşık ama şiddetle dolu bir insandı. Tarihe bir İngiliz kralını öldürdüğü bilinen tek İngiliz kraliçesi olarak geçti. Hayatının sonlarına doğru zorunlu bir inzivaya çekildi.

Fransalı Isabelle Ocak 1308’de II. Edward ile evlendi ve ardından İngiliz tarihinin en ünlü kadınlarından biri oldu. 1325 yılında, eşi ile Fransa Kralı olan kardeşi IV. Charles arasında bir barış anlaşması yapmak üzere anavatanına gönderildi. Sonrasında İngiltere’ye dönmeyi reddetti ve kocasının en ölümcül düşmanı olan İngiliz baron Roger Mortimer ile duygusal bir ilişkiye yelken açtı. Kralın oğlu ve varisi, aynı zamanda geleceğin kralı olan III. Edward’ı kontrolleri altına alan çift, nihayet Ocak 1327’de II. Edward’ı tahttan indirmek üzere İngiltere’yi işgal etti. Isabelle ve Mortimer, kendilerini devirinceye kadar, III. Edward’ın tahta geçtiği ilk dönemde dört yıllığına İngiltere’yi yönettiler.

Kendi kocasına ve kralına karşı bir isyancı ve oğlunun hamisi olan Isabelle, güçlü, yetenekli ve zeki bir kadındı. İngiltere’de ilk defa bir kralı tahttan indirerek öldürdüğünde, İngiliz tarihinin akışını değiştirecekti.

KARMAŞA VE HAYÂL KIRIKLIĞIYLA BEZELİ BİR YAŞAM

1295 yılında Fransız kraliyet ailesinin bir üyesi olarak dünyaya gelen Isabelle, fetihçi bir kral olan William’ın soyundan geliyordu.

Isabelle, çocukluğunu Paris’teki Château du Louvre ve Palais de la Cité’de ve çevresindeki bölgede geçirdi. Kız kardeşi Théophania de Saint-Pierre tarafından yetiştirildi ve hayatı boyunca vazgeçmeyeceği bir kitap sevgisine sahip olarak yüksek seviyede bir eğitim aldı. Çağdaşları, zekâsı ve karizmatik kişiliğinden övgüyle söz ediyordu. Babası, Kral IV. Philip gibi Isabelle’in güzelliği de dillere destandı.

Phillip, beğenilen fiziksel görünümü nedeniyle Güzel Phillip (Phillip le Bel) adıyla anılıyordu; annesi Navarrelı Joan ise çağdaşları tarafından tombul ve sade bir kadın olarak tanımlanıyordu. İlerleyen yıllarda Isabelle’in kardeşleri Louis, Philip ve Charles, sırayla Fransa tahtına oturacaklardı.

Isabelle, babası tarafından 1298 gibi erken bir tarihte İngiltere Kralı II. Edward ile nişanlandığında henüz üç yaşındaydı. Evlilik sözleşmesinin şartlarıyla ilgili anlaşmazlıklar nedeniyle uzun süren gecikmelerin ardından, çift, Isabelle henüz 12 yaşındayken (kimi kaynaklara göre 14 yaşındayken), 25 Ocak 1308’de Boulogne-sur-Mer’de evlendi.

Edward ve Isabelle ailelerinin her iki tarafından da kuzenler olarak, Provence Kontu Raymond Berenger ve eşi Beatrice Savoy’a uzanan ortak atalara sahiplerdi. Isabelle’in baba tarafından büyük büyükannesi, Fransa Kraliçesi Provenceli Margaret, Edward’ın büyükannesi Provenceli Eleanor’un kız kardeşiydi. Bu hanedan bağları Macaristan tahtından Ukrayna hanedanlarına dek geniş bir yelpazeye yayılıyordu.

ASLA BARIŞMAYAN YILDIZLAR

II. Edward, babasının ölümünün ardından, 1308’de İngiltere Kralı olarak tahta geçti. Evlendiklerinde, Edward 23 yaşındaydı. Genç çiftin her ikisinin de fiziksel güzellikleri insanların ilgisini çekiyordu. Diğer yandan, Edward bir eşcinseldi ve düğün hediyesi olarak İsabelle’in babası Phillip tarafından kendilerine sunulan mücevherleri eşi Isabelle yerine sevgilisine verecekti.

Edward’ın, Gascon şövalyesi Piers Gaveston ile bir ilişkisi vardı. Edward’ın babası Kral I. Edward, daha önce Gaveston’la görüşmelerini yasaklamış ve onu sürgüne göndermişti. Fakat kral öldüğünde, yeni Kral II. Edward, kuzeni Isabelle’le evlendi, Gaveston’a geri döndü ve onu Cornwall kontu ilan etti. Düğünleri esnasında, Edward yalnızca Gaveston’la sohbet etmiş, Isabelle’in varlığını umursamamıştı bile.

II. Edward’ın gözdesi Piers Gaveston ilk kez 1307’de sürgün edilse de Isabelle ile Edward’ın evlendiği 1308’de geri döndü. Isabelle kısa süre sonra düğünde yaşananları babasına şikâyet etti; ne var ki, Gaveston’un, Edward’ın hayatındaki asıl kişi olduğu da artık belli olmuştu. Isabelle, içine düştüğü bu açmazdan kurtulmak için babasından, kendisiyle birlikte İngiltere’de bulunan amcalarından ve hatta Papa’dan destek almaya çalıştı. Hem Edward’ın kuzeni hem de Isabelle’in annesinin üvey kardeşi olan Thomas, Gaveston’dan kurtulmasına yardım edeceği sözünü verdi.

Gaveston, 1311’de tekrar sürgün edildi; sürgünden dönmesinin yasaklanmasına rağmen geri döndü ve daha sonra, 1312 Temmuz’unda idam edildi. Isabelle, 1312 Kasım’ında doğan ve gelecekte III. Edward adıyla tahta geçecek olan ilk oğluna hamile kaldı. Sonraki yıllarda 1316 doğumlu John, 1318 doğumlu Eleanor ve 1321 doğumlu Joan dahil olmak üzere, dört çocuk dünyaya getirecekti. Kraliçe, 1313 ve 1320 yıllarında uzun süreli olarak tekrar Fransa’ya, ailesinin yanına gitti.

1320’lerde, Isabelle ve II. Edward’ın birbirinden hoşlanmadığı, sevgilileriyle daha fazla zaman geçirdiği dönemde, ilişkileri yavaş yavaş düşmanlığa dönüştü. Bu yıllarda hem kral hem de kraliçe kendilerine yakın kesimlerle gizli ilişkiler yürüterek gerçek bir taht mücadelesine giriştiler. Güçlerini tahkim ederken, birbirlerini zayıflatacak hiçbir fırsatı da kaçırmıyorlardı.

KRALİÇE ISABELLE VE ROGER MORTIMER

Isabelle, 1325 yılında tekrar Fransa’ya gitti. Edward, geri dönmesini emretti ve hayatı konusunda endişe duyduğunu öne sürdü. 1326 yılının Mart ayında, İngilizler Isabelle’in Roger Mortimer ile sevgili olduğunu duymuşlardı. Papa, Edward ve Isabelle’i tekrar bir araya getirmek için müdahale etmeye çalıştı. Buna karşın Mortimer, İngiltere’yi işgal etme ve Edward’ı tahttan indirme çabalarında Isabelle’e yardım etti.

Mortimer ve Isabelle, 1327’de İngiltere’yi işgal ederek II. Edward’ı öldürdü ve birlikte III. Edward'ı tahta geçirerek İngiltere’nin yeni hükümdarları haline geldiler. Isabelle ve Mortimer, henüz çocuk olan III. Edward’ın hamisi olarak, yaklaşık dört yıl boyunca İngiltere’yi birlikte yönettiler.

III. Edward 1330 yılında, muhtemel yeni ölümlerden kaçınmak için kendi politikalarını belirlemeye karar verdi. Mortimer’i hain ilan ederek onu idam ettirdi ve annesi Isabelle’i tahttan indirdi. Mortimer’le kıyaslandığında, III. Edward annesi Isabelle’e daha yumuşak davranmıştı; başlangıçta Berkhamsted Kalesi’ne gönderildi ve daha sonra Norfolk’taki kendi mülkü olan Castle Rising’e geri dönene dek, 1332 yılına kadar Windsor Kalesi’nde ev hapsinde tutuldu.

Isabelle, kızı Joan’la çok yakın bir ilişkiye sahipti; torunlarıyla da gayet sıcak bir aile bağı vardı. Bu nedenle sık sık ziyaretçileri oluyordu. Zaman içerisinde oğlu III. Edward’la ile olan ilişkisi de gelişti ve kral ve çocukları da onu ziyaret etmeye başladılar.

Dişi-Kurt yaşlandıkça dine ilgi duymaya başlamıştı. Kraliçe, sık sık Canterbury’deki St. Thomas Becket kilisesini ziyaret ediyordu. Hayatının son yıllarını gerçek bir Hıristiyan olarak geçiren Isabelle, 22 Ağustos 1358’de öldü ve Montimer’in bulunduğu mezarlığa gömüldü. Ardında tartışmalı bir tarih ve birçok açıdan ilklerin yaşandığı bir hayat bıraktı.

Kaynaklar:

https://www.ancient-origins.net/history-important-events/Isabelle-france-0011247

https://www.historytoday.com/archive/edward-ii-marries-Isabelle-france

https://justhistoryposts.com/2016/10/16/royal-people-Isabelle-of-france-she-wolf-of-england/

http://www.medievalists.net/2016/07/Isabelle-of-france-the-rebel-queen/