Duvar Özel... '1. Lig raporu: Süper Lig'e ve Avrupa'ya kim gider?'

DUVAR - Türk futbolunun büyük kulüpleri maddi darboğazdan geçerken alt liglerdeki ucuz ve potansiyelli gençlere gün geçtikçe rağbet artıyor. Özellikle Bursasporlu Ali Akman, Burak Kapacak, Batuhan Kör ve İsmail Çokçalış transfer gündeminde adı anılanlar arasında yer alıyor.

Bilindiği üzere yerli kulüpler birtakım ekonomik engeller nedeniyle futbolcu transferlerinde zorlanıyor. UEFA’nın Finansal FairPlay (FFP) bonservis bedeli sınırlaması, Türkiye Futbol Federasyonu'nun (TFF) belirlediği maaş bütçesi limiti, korona virüsü salgını sebebiyle futbolcuların ülkelerinden ayrılmak istememesi, kulüplerin stadyum gelirlerinden mahrum kalışı, yayıncı kuruluş ile kulüpler arasındaki ödeme krizi ve döviz kurundaki önlenemeyen artış söz konusu engellerden başlıcaları…

Öte yandan 1. Lig’de gelirlerin daha düşük olması nedeniyle Bursaspor, Eskişehirspor, Akhisarspor gibi Süper Lig'den düşmüş kulüpler borçlarını ödeyemiyorlar ve transfer tahtaları kapatılıyor. Böylece mecburen altyapılarından gelen genç futbolculara şans veriyorlar. Dolayısıyla Süper Lig'de yaş ortalaması 27,1 iken 1. Lig’de 25,4’e düşüyor.

AVRUPALI SCOUTLAR TFF 1. LİG’İ NEDEN İZLİYOR?

Gelecek sezonlarda uygulanması beklenen yabancı sınırlaması da 1. Lig’i cazip hale getiriyor. Zira transfermarkt.com’un verilerine göre Süper Lig'de tam 302 yabancı pasaportlu futbolcu yer alırken, 1. Lig’de bu sayı sadece 129…

Kimilerine göre ise Altınordu’nun forma verdiği gençleri görmek isteyen scoutlar (profesyonel gözlemciler) bu ligdeki diğer gençleri de izlemeye başladılar. Böylece Çağlar Söyüncü Altınordu’dan Freiburg’a giderken, Zeki Çelik de İstanbulspor’dan Lille’e (2.5 milyon euro bedelle), Mert Çetin Gençlerbirliği’nden Roma’ya (3 milyon euro), Cenk Özkaçar Altay’dan Olympique Lyon’a (1.5 milyon euro bedelle) gitti. Bu arada Eskişehirspor’dan Jesse Sekidika geçen sezon arasında Galatasaray’a, Altınordu’dan Atakan Üner de bu sezon başında Beşiktaş’a transfer oldu.

Peki artık Avrupa’ya futbolcu ihraç eden 1. Lig’in son imalatında neler var? Uzun yıllardır alt ligleri izleyen otoritelerden Fanatik gazetesi yazarı Tunç Kayacı ve NTV Spor’un eski müdürü Devrim Çetin’le konuştuk.

'MECBURİYETTEN DOĞRU BİR İŞ YAPILDI, PLANLI DEĞİL…'

Tunç Kayacı: Dünyada pandemi, Türkiye’de ekonomik koşullar, kulüpleri gençlere mecbur bıraktı. Bazıları krizi fırsata çevirdiler. Örneğin Bursaspor altyapısı yıllardı güçlüydü ama gençlerinden bir-ikisini kullanır, diğerlerini alt liglere gönderirdi. Örneğin Mert Hakan Yandaş Bursaspor altyapısından yetişip Tire’ye gönderilmişti. Altınordu’yu, Menemen’i ve Sivas’ı dolaştıktan sonra nihayet Fenerbahçe’ye gelebildi. Hâlbuki bugün Bursaspor 1. Lig’e düşmesine rağmen genç futbolcuları Ali Akman, Batuhan Kör, Burak Kapacak manşet olabiliyorlar. Mecburiyetten doğru bir iş yapıldı, planlı programlı değil…

Tabii biz yorumcuların eleştirmesi kolay, biraz da empati yapmalıyız. Türkiye’de teknik direktörlerden sonuç beklenir. Örneğin Erol Bulut başarısız olduktan sonra “Ama Ömer Faruk Beyaz’ı da Türk futboluna kazandırdım” diyemez. Fakat 1. Lig’deki Çağlar Söyüncü ve Zeki Çelik Süper Lig göremeden Avrupa’ya gidiyorsa, 2. Lig’den gelen Kerem Aktürkoğlu Galatasaray’daki ilk maçında gol atıyorsa bunlar tesadüf değildir.

'ADS’NİN STOPERİ KHADİM RASSOUL SÜPER LİG SEVİYESİNDE'

Bursaspor'da çok oyuncu var. Hatta oynamayanları da sayabilirim. Ali Akman, Batuhan Kör, Burak Kapacak, Emirhan Aydoğan konuşuluyor da mesela Çağatay Yılmaz oyuna her girdiğinde gol atabilen ya attırabilen bir oyuncu… “Top ayağına yapışıyor” deriz ya, o türden… Bence Ali Akman’ın 1-2 yıl daha Bursa’da kalması ve daha yüksek seviyelere mental olarak hazırlanması gerekiyor. Batuhan’ın da işlenmesi lazım. Burak ise “al-koy” bir oyuncu, yani üç büyüklerde ve milli takımda oynamaya hazır…

Adana Demirspor’daki Khadim Rassoul 1. Lig’deki stoperler arasında benim favorimdir. Bana göre Süper Lig seviyesini yakalamış durumdadır. Altınordu’da öyle çok genç var ki takip etmekte zorlanıyoruz. Enes, Oğulcan, Furkan, birçok isim sayabilirim.

'KALECİ ONURCAN PİRİ GİRESUNSPOR’U SÜPER LİG’E TAŞIYOR'

Adanaspor’da Celil Yüksel önemli bir oyuncu olma yolunda, takımı üst sıralarda olsa daha fazlasını da yapabilir. Kaleci Goran Karacic, İrfan Can Eğribayat’ın önündeydi; parlatılıp satılabilirdi, gölgede kaldı, yazık oldu. Bu sezon da takımının performansına bağlı olarak inişli çıkışlı bir grafik çiziyor.

Akhisarspor’da Hasan Ali Adıgüzel’in her şeyi var ama sürekli sakatlanıyorsa soru işaretidir. Ona fiziksel olarak daha fazla yatırım yapılması lazım. Sağ kanat Ali Kaan Güneren’i de çok beğeniyorum.

Keçiörengücü’nde santrafor Manaj tavsiyeyle tesadüfen keşfedilmiş. Birkaç maçta ön plana çıktı. Konuşmak için henüz erken… Ankaraspor’da ilk aklıma gelen forvet Erdem Çetinkaya ve sağ bek Ali Ülgen…

Giresunspor’daki kaleci Onurcan Piri şu an 1. Lig’in en iyi kalecisi ve bana göre Beşiktaş’la adı anılan Samsunsporlu Nurullah Aslan’ın da önünde…

İstanbulspor’da Duhan Aksu’nun Lille’e transferi söz konusuydu ama bir kasık ameliyatı olacak, sezonu kapatmış görünüyor. Duhan oynatılmayınca demoralize olabilen bir oyuncu… Orta sahadaki Onur Ergün ise tam bir kaptan, Mert Hakan’dan çok fazla eksiği yok, neden görülmüyor anlamıyorum.

Ümraniyespor’daki sağ bek Alaaddin Okumuş’u Balıkesirspor döneminden beridir tanıyorum. Sol bek Ercan Coşkun da dikkatimi çekiyor, çok sürpriz ve ekstra özellikleri var, şutör özelliği var. İkisi de iyi oyuncular. Altay’daki stoper Berkay Sülüngöz’ü de listeye ekleyebiliriz.

'3. LİG’DE MADEN VAR AMA İŞLEYEMİYORUZ'

Devrim Çetin: Kulüplerin borç batağında olması, Altınordu etkisi, hepsinin biraz etkisi var. 1. Lig’de ve daha aşağısında iyi oyuncular var. Örneğin Kerem Aktürkoğlu Başakşehir altyapısından yetiştikten sonra 3. Lig’deki Bodrumspor’da ve Karacabey Belediyespor’da oynamıştı. Geçen sezon 2. Lig’deki Erzincanspor’daydı. Şimdi Galatasaray’da ve çok özel bir oyuncu… Mesela Gaziantep FK’deki Oğuz Ceylan yıllarca alt liglerde oynadı ama iyi bir sağ bek, 30 yaşında Süper Lig gördü yani..

Alt ligler berbat durumda… Maç başı alacakları ödenmiyor. Amatör liglerde maçlar oynanmıyor, birçok futbolcu evine ekmek götüremiyor. 3. Lig’de “stat” denen tel örgülü, brandalı, halı sahadan bozma statlarda futbolcu yetişmez. Türkiye liglerinde ilk defa 145 profesyonel takım var. Bu çok fazla! Bazı kriterlerin getirilmesi lazım. Özellikle 3. Lig’in altını çizeceğim, orada maden var! Ama birçok takımın yemekhanesi yok. Halı sahada antrenman yapıyorlar.

'BURSASPORLU İSMAİL CHELSEA’DE BİLE OYNAR'

Bursaspor’da bence en önemlisi İsmail Çokçalış… Belki biraz abartılı olacak ama İsmail Chelsea’de bile oynar diyebilirim. Ali Akman’ın son vuruşu, top saklaması çok iyi ama hava toplarında kendisini geliştirmesi gerek. Burak Kapacak çizgide oynayabiliyor, sağ bekte oynayabiliyor, adam eksiltebiliyor, savunma arkasına koşu atabiliyor. Bazen son hamle tercihlerini yanlış yapabiliyor. Kaleci Ataberk Dadakdeniz de üst ligleri görecektir.

Adana Demirspor’da Khadim Rassoul üç büyüklerde net oynar! Savunmanın her bölgesinde oynayabiliyor. Fizik kalitesi Süper Lig seviyesinde ve bir stopere göre ayakları da çok iyi… Kiralık Yunus Akgün de Galatasaray’a dönebilir.

Altınordu’daki Metehan Mimaroğlu’nda Burak Yılmaz stilini görüyorum. Burak İnce’nin ayakları iyi ama fiziği güçsüz. Üst seviyelere gelebilir ama o sene bu sene değil. Oğulcan Ülgün’ü de unutmayalım. Menemenspor’da Furkan Bayır’ın adı Galatasaray’la anılıyor. Havadan çok iyi, ayakları da kötü değil, çok ağır da değil, fizik kalitesi de bir stopere göre çok iyi… Kaleci Selmani’yi, stoper Domgjoni’yi ve Taşkın Çalış’ı da pas geçmeyelim.

'İSMAİL YÜKSEK FENERBAHÇE’DEN AYRILMAMALIYDI'

Adanaspor’da Celil Yüksel’i Atalay Babacan’ın önünde görüyorum. Atalay’ın daha fazla oyunun içinde olması gerekiyor. Kaleci Goran bu sene çok mahcup etti. Santrforları Ozegovic ve orta sahalarındaki Uğurcan Yazğılı da önemli oyuncular… Balıkesirspor’un 10 numarası İsmail Yüksek Fenerbahçe’nin kadrosunda kalmalıydı. Artık dönse de Fenerbahçe’de oynayacak durumda değil. Kanat oyuncusu Celal Emir Dede iyi bir sol ayak, neden oynatılmıyor anlamıyorum. Bandırmaspor’dan Doğan Can Davas da çok iyi yerlere gelebilir ama sürekli oynaması gerekiyor.

Keçiörengücü’nde Barış Alper Yılmaz Süper Lig'de en üst düzey takımları görebilecek seviyede… Sol bek Soner Gönül de Galatasaray altyapısında yetişti, fizik kalitesi iyi değil ama ayakları çok iyi, o da çok iyi yerlere gelebilir. Santrafor Manaj da enteresan… Giresunspor’da Hayrullah sağ bek orijinli ama solda da oynayabilir, farklı özellikleri var. Nalepa benim her takımda görmek isteyeceğim bir 10 numara… Bir de Erol Can Akdağ her maç üstüne koyarak gidiyor.

Samsunspor’da kaleci Nurullah Aslan’ı artık herkes biliyor. Üç büyük kulüpten birine gidebilir ama bu sezon performansı kötü… 10 numara Kubilay Yavuz hak ettiği şansı bulamıyor. Samsun’dan Avrupa’ya gidecek oyuncu sayamıyorum. Tuzlaspor’un 10 numarası Gökcan Kaya müthiş bir oyuncu! Fenerbahçe’yi Galatasaray’ı görebilir. Ahmet Yazar çok süratli ve etkili bir kanat oyuncusu… Onay Kutay Kurt’u da Velimeşe’den beridir takip ediyorum. İstanbulspor’da en çok Eslem Öztürk’ü beğeniyorum. Etoga da 27 yaşında olmasına rağmen Süper Lig görebilir. Abazaj da çok etkili enteresan bir oyuncu ama biraz bencil. Onur Ergün’ü de çok beğeniyorum ama bana göre treni kaçırdı. İki sene önce gitmesi lazımdı.

'MEHMET ÖZCAN ABARTILDIĞI SEVİYEDE DEĞİL'

Ümraniyespor’da Ercan Coşkun savunmanın solunda ve stoperde oynayabiliyor, çok agresif, öne çıkışları iyi, ayakları iyi, gol de buluyor. 25 yaşında olmasına rağmen üst ligleri görebilir. Sağ bek Alaaddin Okumuş’un da Süper Lig'de oynaması gerekiyor. Boluspor’da Melih Okutan topla bir anda patlayan, adam eksiltebilen bir oyuncu ama istikrarsız… Eğer üstüne koyarsa Süper Lig'de oynayabilir. Kaleci Mosquera’yı da, geçen sezonki kadar iyi değilse de, söylemek lazım.

Akhisarspor’da Ali Kaan Güneren’i beğeniyorum. Çekdar Orhan Galatasaray’dan geldi ama henüz Süper Lig seviyesinde değil. Santraforları Mert Efe enteresan bir oyuncu, inanılmaz bir fizik kalitesi var, sol ayağı da iyi ama ikinci yarıda Akhisar’ın transfer tahtası açılırsa şans bulabilir mi, bilmiyorum.

Eskişehirspor’da Mehmet Özcan’ı geçen sezon çok yazdılar; yok Fenerbahçe istiyor, yok Beşiktaş istiyor. Benim iki yıldır izlediğim Mehmet Özcan o seviyede değil. Ankaraspor’da sağ bek Ali Ülgen’i çok beğeniyorum. Eric Ayuk üst liglere gidebilir. Barış Zeren, Erdem Çetinkaya bunlar da potansiyelli futbolcular… Altay’daki stoper Berkay Sülüngöz iyi yerlere gelebilir.