Ekonomi yönetiminin 'enflasyon aldatmacası'

DUVAR- Ekonomi uzmanı Alaattin Aktaş, Mayıs rakamlarının bu yılın zirvesi olduğunu belirtti. Haziran ve Temmuz aylarında bundan daha düşük rakamların beklendiğini ifade etti. Rakamların düşmesinin vatandaşın alım gücünü artırmayacağını ya da fiyatlarda bir düşüşe neden olmayacağını kaydeden Aktaş, ekonomi yönetiminin bunu bir zafer olarak ilan edeceğini yazdı.

Alaattin Aktaş'ın "Enflasyon şenlikleri başlıyor, asıl kutlama 5 Ağustos’ta..." başlıklı yazısının bir bölümü şöyle: 

"Lütfen dikkat, bu yıl haziranda ve sonraki aylardaki oranlar negatif gelmeyecek, fiyatlarda bir gerileme olmayacak; zaten bunu bekleyen de yok da ama ısrarla yıllık enflasyondaki düşüş sanki fiyatların gerilemesi olarak ‘pazarlanmak’ istenecek.

ASIL ‘ŞENLİK’ 5 AĞUSTOS’TA...

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bir süre önce enflasyonun düşeceği(!) tarihi açıklamış ve 3 Temmuz’a işaret etmişti. Dedim ya bu tarihte haziran enflasyonu açıklanacak ve bu oran çok muhtemeldir ki geçen yılın yüzde 3.92’lik oranının altında gelecek, böylece mayıs sonunda yüzde 75.45’e ulaşan yıllık oran yönünü aşağı çevirecek.

Bu da ‘enflasyonun düşmeye başlayacağı’ tarih olarak kayıtlara girecek, öyleymiş!

Ama ben bir katkıda bulunarak enflasyonda asıl şenliklerin 5 Ağustos’ta başlayacağını ilan ediyorum!

5 Ağustos’ta temmuz ayı oranı açıklandığında geçen yılki yüzde 9.49’luk rekor artış devreden çıkacak ve onun yerine çok daha düşük bir oran girecek.

3 Eylül’de bu sefer geçen yılın ağustosundaki yüzde 9.09’un yerine yine düşük bir oran girecek ve yıllık oran bir kez daha gerileyecek

DÜŞÜK ORAN OLARAK NE BEKLEMELİ?

Merkez Bankası’nın 2024 yılı enflasyon tahmini artık yüzde 38. İlk beş ayda gerçekleşen yüzde 22.72’lik artıştan sonra yüzde 38’i aşmamak için kalan yedi aydaki artışı yüzde 12.45’te tutmak gerekiyor. Yedi aylık yüzde 12.45 de, aylık ortalama yüzde 1.69’a denk geliyor.

İşte hazirandan itibaren aylık artışı yüzde 1.69’a indirmek mümkün olursa yıllık oran haziran sonunda yaklaşık yüzde 72’ye gerileyecek. Ama asıl gerileme biraz önce vurguladığım gibi temmuzda yaşanacak; temmuzda, ağustosta ve kısmen eylülde...

Her ay yüzde 1.69’la gidilebilirse yıllık oran eylül sonunda yüzde 44’e inecek.

Mayıs sonundaki yüzde 75’ten, dört ay sonra eylül sonunda yüzde 44’e... Yani tam 31 puanlık bir düşüş...

Bundan sonraki dönemin aylık ortalama artışının yüzde 1.69’da kalması pek mümkün görünmüyor. Daha makul bir gidişle aylık artışların yüzde 2.5 olacağını varsayıyorum, bu durumda da yıllık oran eylül sonunda yüzde 49’a geriliyor. Yani mayısa göre 26 puanlık düşüş...

Bu bile büyük başarı. İyi de bu başarı nasıl sağlanacak?

Bu biraz kendiliğinden olacak...

Enflasyonu düşürmek için hiçbir şey yapılmıyor değil tabii ki. Bir takım önlemler alınıyor ama böylesine hızlı düşüşü bu önlemlerle açıklamak mümkün mü?

Daha önce de vurguladığım gibi geçen yılın yüksek oranları çıkacak, onların yerine düşük oranlar girecek.

ASIL PERFORMANS BUNDAN SONRA

Mayısta gelecek oranın geçen yıldan yüksek olacağı ve yıllık bazdaki rekorun da bu ay kırılacağı zaten belliydi.

Şimdi artık hiçbir mazeret kalmadı. Aylık enflasyonu bakalım ne kadar aşağı çekmek mümkün olacak. Ama hiç kuşku yok bundan sonra aylık oranlar tümüyle ikinci planda gösterilmek istenecek.

‘Bakın yıllık enflasyon nasıl da düştü. Biz söyledik mi yaparız!’

Bu tür açıklamalardan geçilmeyecek. Ama enflasyondan ve hayat pahalılığından ne yapacağını bilemez hale gelmiş geniş kitleler ‘Peki enflasyonu düşürüyorsunuz da, artıran kimdi’ diye pek sormayacak.

Hatta yıllık enflasyonu düşürme açıklamaları öyle abartılacak ki yıllık oranın resmi tahmin olan yüzde 38’in ötesine geçmesi, ki bu büyük olasılık, gölgelenmeye çalışılacak.

Ama dedim ya aylık oranı yıllık tahmini tutturacak düzeye çekmenin önünde engel bulunmuyor.

Enflasyonun en büyük nedeni ve gerekçesi olan kur artışı yok. Mayısta doğalgaz ve giyimin etkisi büyüktü, haziranla birlikte onlar da kalmadı. Buyurun aylık artışı yüzde 1.69’a değilse de yüzde 2 dolayına indirin; indirin ki yıllık yüzde 38’lik tahmine yakın bir gerçekleşme olsun."

(EKONOMİ SERVİSİ)