Elazığ Cezaevi’nde 'işkenceyi özel ekip yaptı' iddiası

DUVAR - Diyarbakır Barosu Cezaevi İzleme Komisyonu ve İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi üyeleri, işkence şikayetleri nedeniyle Elazığ Cezaevi'nde incelemelerde bulundu. İncelemenin ardından hazırlanan rapor, Diyarbakır Barosu Adli Yardım binasında düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna açıklandı.

Önder Alçiçek’in okuduğu rapora göre, 15 Şubat 2018 günü akşam saatlerinde sayım için odalara gelen infaz koruma memurları mahpuslara, Adalet Bakanlığı tarafından cezaevi idaresine bir genelge gönderildiği, söz konusu genelgeye göre artık sayımların ayakta yapılacağı ve buna uymayan mahpuslar hakkında tutanak tutularak disiplin soruşturması başlatılacağını söyledi. Bir gün sonra sayım almak üzere odalara giren infaz koruma memurları, ayakta ve tek sıra halinde sayım vermeyen mahpuslar hakkında tutanak tuttu, ardından darp ve işkence etti. Mahpusların beyanlarına göre 18 Şubat 2018 Pazar günü çok yoğun bir şekilde darp ve işkenceye maruz kaldılar ve çok ağır şekilde yaralananlar olduğu bilgisine ulaşıldı.

'ÖZEL EKİP YAPIYOR'

Raporda dikkat çeken noktalardan biri de odalara giren ve mahpusların “özel ekip” dedikleri infaz koruma memurları. Raporda, “Odalara giren ve sayıları kalabalık olan infaz koruma memurlarından oluşan özel bir ekibin mahpusları darp ettiği, ağır hakaret ve tehditlerde bulunduğu ve mahpusları ölümle tehdit ettiklerini, odalarda bulunan eşyaları kırıp dağıttıklarını, gelişen olaylardan dolayı can güvenliklerinin olmadığını söylemişlerdir. Bahsi geçen özel ekipte yer alan görevlilerin mahpuslar tarafından daha önce cezaevi içerisinde hiç görmedikleri kişiler olduğu söylenmiştir” bilgisi yer aldı.

'YARALILAR HASTANEYE GÖTÜRÜLMEDİ'

Darp ve işkencenin 20.02.2018 tarihine kadar devam ettiği ve bu süreçte mahpusların doktor raporu için revire gönderilmediği belirtilen raporda işkence ile ilgili izlenimler şöyle yer aldı:

- Görüşülen mahpuslardaki gözle görülen darp izleri heyetimiz tarafından da tespit edilmiştir. Yapılan görüşmelerde hükümlü E.D.’nin sağ göz çevresinde morluk ve sarı renkli ekimozlar olduğu; hükümlü E.T.’nin sol el parmak uçlarında morluklar olduğu; tutuklu M.B.’nin sol dizinde morarma ve şişkinlik olduğu; hükümlü B.K.’nin başının arka kısmında şişkinlik ve bacaklarında darp izleri olduğu görülmüştür.

- Mahpuslara yönelik askeri bir içtima alırcasına sayım yapılmaya çalışılmış, buna karşı koyanlar sürüklenerek havalandırmaya götürülmüş, mahpuslar işkenceye tabi tutulmuş, hakarete maruz kalmış ve hatta ölümle tehdit edilmişlerdir. Genel olarak görüşülen mahpusların hepsinin vücudunda darp izlerinin bulunduğu gözlemlenmiş ve sistematik bir şekilde darp ve işkenceye maruz kaldıkları tespit edilmiştir. Mahpusların darp ve işkenceden dolayı revire ve hastaneye sevkleri yapılmamış, sağlığa erişim hakları kısıtlanmıştır.

Raporun sonunda ise İHD ve Diyarbakır Barosu’nun talepleri yer aldı:

- Yaşanan darp ve işkence ile ilgili cezaevi idaresince kayıtsız kalınması keyfi bir yaklaşım olmakla birlikte suç oluşturmaktadır. Bu uygulamanın devam etmesi, ileride olumsuz olayların gerçekleşmesine yol açabileceği gibi mahpusların can güvenliklerinin de tehlikeye düşebileceği endişesini taşımaktayız.

- Öncelikle, Türkiye’deki infaz rejimi mevzuatının ve politikasının uluslararası insan hakları hukukuna ve özel olarak da mahpus haklarına uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Mahpuslara yaşatılan işkence ortamından derhal vazgeçilmeli, uluslararası hukukun emrettiği ve insana yaraşır bir şekilde bir muamele gösterilmelidir. Mahpusların sağlığa erişim haklarının sağlanması, koruyucu sağlık hizmetlerine önem verilmesi, hastalığı olanların tedavi olanaklarından yararlanmaları için gerekli önlemler alınmalıdır.

- Elazığ 2 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı CİK’da yaşanan insan hakları ihlallerinin etkin bir şekilde soruşturularak sorumluluğu bulunan personellerin cezalandırılması için yargı mensuplarını göreve davet etmekteyiz.

- Heyetimizce, cezaevi rejimi, fiziki koşullar ve uygulanan muameleler hakkında etkili bir idari ve yargısal denetim sağlanması gerektiğini tespit edilmiştir. İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı ya da Onur Kırıcı Muamele ya da Cezanın Önlenmesi Sözleşmesi Seçmeli Protokolü’ne uygun şekilde “bağımsız” ulusal denetim mekanizmalarının oluşturulması için hükümeti derhal gerekli çalışmaları başlatmaya davet etmekteyiz. Ayrıca, Elazığ 2 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı CİK’da bulunan mahpusların yaşam hakkına yönelik uygulanan muameleler hakkında etkili bir idari ve yargısal denetim sağlanması için Adalet Bakanlığı’nı ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonunu gerekli yasal süreci ve çalışmayı başlatmak üzere göreve davet ediyoruz.