Eski MİT yerleşkesindeki yıkımda asbest şüphesi: Ölçüm yapılmadı

DUVAR - Milli İstihbarat Teşkilatı'nın (MİT) Ankara Yenimahalle'de bulunan eski yerleşkesi boşaltıldı ve lojmanların yıkımına başlandı. “Gökhan Akü”, “İç Anadolu Hurda” ve "EMG” gibi firmalar, yıkım alanının çevresine asılan bilgilendirme pankartlarına “asbest” uyarısı koydu.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ise yıkım işlemi ile ilgili “asbest envanter raporu” hazırlanıp hazırlanmadığı sorusuna olumsuz yanıt verdi. Bakanlık cevabında “Çevre denetim şube müdürlüğü mevzuatı kapsamında işlem bulunmamaktadır” denildi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ise aynı soruyu, yanıtlanması için Ankara Valiliği ve Yenimahalle Belediyesi’ne sevk etti. Yenimahalle Belediyesi, Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Mavi Masa üzerinden verdiği yanıtta; “Söz konusu alanda yapılan ve yapılacak olan inşai faaliyetler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bilgisi dahilinde gerçekleştiğinden, ilgili kurumdan bilgi alınabileceği hususunu bilgilerinize rica ederiz” denildi.

'KANSERE NEDEN OLACAK'

Yıkımda asbest önlemi alınmamasını değerlendiren Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş, “Olası asbest varlığı durumunda rüzgar ile dağılacak süreçte 10-15 yıl sonrasında insan sağlığını etkileyecek akciğer kanserine neden olacak” dedi ve şöyle konuştu:

“MİT yerleşkesi; 1960’lı yılların sonunda, 1970’li yılların başında yapıldı. Burada asbestli malzemeler kullanılmış olabilir. Asbestin kullanılması 2010 yılından sonra yasaklandı. 2010 yılından önceki yapılarda asbest kullanılmış olabilir. Bunlar çimento esaslı malzemeler olabilir, tavan ve taban döşemeleri olabilir; borular, ıslak hacimlerde kullanılan vitrifiyeler… Bunlarda asbestli malzemeler kullanılmış olabilir. Dolayısıyla yıkım ruhsatı aşamasında, mutlaka bir asbest envanter raporu alınması gerekiyor, ‘asbest free’ raporu düzenlendikten sonra ancak yıkım ruhsatının düzenlenmesi gerekiyor. Bu yapılmadığı süre içerisinde hem insan sağlığına inanılmaz bir zararı var. Akciğer kanserine yol açıyor. Havagazı Fabrikası sürecinde epeyce deneyimlemiş olduk bunu.”

'10 KİLOMETRE TAŞINABİLİR'

Candan olası asbestin rüzgarla 10 kilometreye kadar taşınabildiğini söyledi ve ölçümlerin mutlaka yapılması gerektiğini belirtti. Candan, “Asbesti sökenlerin de uzman olması gerekiyor. Asbesti söktükten sonra yıkım sürecine girmesi gerekiyor. (Çevre Bakanlığı’nın yanıtına göre) Sizin söylediğinize göre şu anda asbest raporu yok. Olası asbest varlığı durumunda rüzgar ile dağılacak süreçte 10-15 yıl sonrasında insan sağlığını etkileyecek, akciğer kanserine neden olacak” diye konuştu.

ASUD: UYARIYORUZ

Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın verdiği yanıt için şu yorumu yaptı:

“Yaklaşık 1 milyona yakın insan buradan ortama yayılacak asbestten dolayı kanser riskiyle karşı karşıya. Yetkilileri uyarıyoruz. Buradaki tozu Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Mansur Yavaş, Yenimahalle Belediye Başkanımız Sayın Fethi Bey, buradan ortama yayılacak asbestten dolayı kanser riskiyle karşı karşıya. Bu asbesti soluyorlar. Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın, 1 Temmuz 2022’ye ötelediği yönetmeliği bir an önce hayata geçirmesini bekliyoruz.”

ASBEST NEDİR?

Asbest (amyant), beyaz toprak olarak da bilinen, ısıya, aşınmaya, kimyasal maddelere oldukça dayanıklı, yapısal özellikleri açısından esnek, lifli yapıda bir mineraldir. Asbest sanayide pek çok endüstri kolunda kullanılmıştır. Türkiye'de asbest üretimi ve kullanılması 31 Aralık 2010 tarihinde yürürlüğe giren yönetmelikle yasaklandı. Ancak daha önceden kullanıma girmiş olan asbestli maddelerin sökümü, yıkımı, tamiratı, bakımı, geri dönüşümü sırasında asbeste iş yerlerinde maruz kalındığı biliniyor. Asbest, tekstil endüstrisi (lifler, kumaşlar, ipler), çimento endüstrisi (saç, boru), inşaat malzemeleri endüstrisi (çimento ürünlerinin işlenmesi), kimya endüstrisi (boya dolgusu, dolgu materyalleri, sentetik reçine kompresyon kalıp materyalleri, termoplastikler, kauçuk ürünleri), izolasyon endüstrisi (ısı, ses ve yangın izolasyonu), kağıt endüstrisi (asbest kağıdı, karton), fren, debriyaj, balata üretimi, gemi yapımı ve vagon üretiminde kullanılıyordu. (ANKA)