Güzel memleketimizin herhalde en çok sevilen yemeklerinden bir tanesi döner. Wikipedia’da yazan tarihçesine göre, tarihi 17. yüzyıla uzanır, o zamanlar ilk olarak yatay cağ kebap formuyla ortaya çıkar. Daha sonra dikey formuna geçişi ya 1830’larda Kastamonu’da, ya da 1850’lerde Bursa’da gerçekleşmiş. Bazı araştırmalar daha önceki dönemlerde İzmir’den de çıkmış olabileceğine işaret ediyor.
İlginç bir not, dönerin İstanbul’da popülerleşmesi oldukça uzun zaman sonra, bugün hala İstanbul’un meşhur ve benim de çok sevdiğim restoranlarından Beyti’nin sahibi Beyti Güler’in sayesinde olmuş. Beyti restoran 1945’te açıldıktan sonra döneri ile bir anda büyük başarı kazanmış, sonrasında da İstanbul’da gazetecilerin de bu lezzeti kazanması sonrasında uluslararası üne kavuşmuştu. Bugün de Beyti’ye gittiğim zaman döneri de diğer yemekleri de gerçekten enfes, değerli Beyti Güler de 90’ın üzerindeki yaşıyla hala işinin başında, buradan kendisini de sevgiyle selamlayalım.
Dönerin ekmek arasında sunumunun yaygınlaşması ise 1960’lı yıllara denk geliyor. Sonrası ise sanıyorum hepimizin malumu. Ben de şahsen dışarıda olup acıktığımda eğer etrafta bildiğim iyi bir dönerci varsa genellikle ayakları oraya doğru sürüklenenlerden oldum hep.
Döner birçok ülkede de yapılan bir yemek, arap coğrafyasına indiğinde shwarma (çevirme), Yunanistan’da gyros, hatta Meksika’da taco al pastor gibi yemeklerin de kökenidir.
Dönerin ülkemizde de pek çok çeşidi mevcut. Kıyma kullanılmayan Ankara döneri, sebzeli Bodrum döneri, Erzurum cağ kebabı, Bursa kebabı, ilk akla gelenler.
Haydi gelin bugün de size evde döner yapmak isterseniz nasıl yapılması gerektiğini anlatayım. Bu arada ben de şimdiye kadar hiç denemedim evde döner yapmayı ama sanırım çok yakında deneyeceğim, sonuçları ayrıca Instagram sayfamda paylaşırım.
Malzemeler (4 kişilik)
- 500 gram et
- 1 orta boy kuru soğan
- 1 tatlı kaşığı domates salçası
- 1 tatlı kaşığı yoğurt
- 1 tatlı kaşığı sirke
- 1’er tutam tuz, taze çekilmiş karabiber, kekik
- 1 yemek kaşığı zeytinyağı
Öncelikle et seçimi dönerinizin lezzetini belirlemesi açısından çok önemli. Eğer dana eti kullanacaksanız ister parça et kullanabilirsiniz ister antrikot gibi hali hazırda daha yumuşak bir kesime yönelebilirsiniz. Kuzu etiyle yapacaksanız da but veya külbastı etlerini kullanmak mümkün.
Etlerinizi ince dilimleyin. Bir kabın içerisine önce soğanı rendeleyin, soğanın suyunu salıyor olması nedeniyle rendeleme işlemi çok önemli, blender veya bıçak bu etkiyi sağlayamaz. Sonrasında et hariç kalan tüm malzemeleri aynı kaba ekleyip iyice karıştırın. Eti de ekleyip sosa iyice bulanmasını sağlayın. Üzerini kapatıp en az 5-6 saat buzdolabında marine edin.
Sonrasında bir streç film üzerine dönerinizi serin, streç filmin içerisinde sıkı bir silindir haline getirip buzluğa atın. Bu noktada önemli bir not, buzluğa atacağımız için kullanacağınız etin yeni alınmış olması çok önemlidir, buzluktan çıkarıp çözdürdüğünüz bir yiyeceği tekrar dondurmanın ciddi sağlık riskleri vardır.
Buzlukta geçen bir iki saatin sonrasında döneriniz oldukça sertleşmiş olacak, çıkarıp keskin bir bıçakla dönerlerinizi incecik dilimler haline getirin. Yapışmaz bir tavada, isterseniz bir tatlı kaşığı tereyağı veya kuyruk yağı da ekleyerek, yüksek ateşte pişirin. Etler çok ince olduklarından dolayı döner çabuk pişecektir.
Hazır olan dönerinizi nasıl severseniz, sıcak sıcak servis edebilirsiniz. Pilavla, ekmek içinde, dürüm, yanında sumaklı maydanozlu soğanla, her türlü enfes olacaktır.
Keyifli bir pazar günü dilerim.