Exxen: Seç-izle platformundan çok ortaya karışık dijital televizyon

Exxen’in kurucusu Acun Ilıcalı şöhretli bir medya patronu. Son yıllarda eğlence medyasını domine eden programlar ve yayıncılık anlayışıyla ticari anlamda çok karlı bir iş yaptığını söylemek yanlış olmaz. 1 Ocak itibariyle kullanıma açılan Exxen, içerikleri itibariyle Ilıcalı’nın sahibi olduğu TV8’e yakın bir çizgide ilerleyecek, bir tür dijital eğlence kanalını andırıyor. Diğer taraftan özellikle sosyal medyadan takip ettiğim kadarıyla da oldukça ciddi kod hataları, kullanıcıları şüpheye düşürecek hatalar içeriyor. Hem kullanıcı hem de platformun kendisi için sorun olabilecek bu tip açıklar muhtemelen çok kısa sürede kapatılır ancak lansmanda bu tip hataların görülmesi hanesine eksi puan olarak yazıldı.

Şimdi Exxen’i basitçe beş temel kritere göre, bir seç-izle platformu olarak inceleme zamanı.

Fiyat: Aylık abonelik ücreti, tüm tanıtımlarda aylık 9,90 olarak geçse de bu fiyat reklamlı abonelik bedeli. Yani bu fiyata abone olan kullanıcılar içerikleri reklamsız izleyemeyecek. Kullanıcıların ne tür dijital reklam modellerini göreceği henüz belli değilse de abone olmak isteyen kullanıcıların bu bilgiye üyelik adımları sırasında ulaşmaları tatsız bir deneyimin başlangıcı sayılabilir. Reklamsız abonelik için ise aylık 19,90 TL’lik başka bir paket de seçilebiliyor. Bunun yanı sıra Exxen yıllık abonelik de sunuyor: Reklamlı abonelik 99,90 TL, reklamsız abonelik 199,90 TL.

Orijinal İçerikler: Exxen de orijinal içerikler açısından çok zengin bir platform. Yarışma programları, eğlence programları, diziler ve belgesellerin neredeyse tamamı Exxen’e özel yapımlardan oluşuyor. Bu yanıyla da Exxen’in hedeflediği kitlenin özellikle TV8’deki programları takip eden kitleye çok yakın olduğunu söyleyebiliriz.

İçerik Kataloğu: İçeriklerler TV8’in içerik seçkisiyle birçok noktada benzeşiyor. Format programlar etrafında örülen içerik ağının ortasında TV8’de başarıya ulaşmış programlar ve benzerlerini görüyoruz. Kore yapımları ve belgeselleri saymazsak içerikleri Youtube fenomenlerinin kendine has programları ve TV8 çizgisinin harmanlaması olarak özetleyebiliriz. İçerik sayılarına tek tek baktığımızda çok yeterli bir görüntü olmasa da yakın zamanda yeni içerikler kullanıma açılacaktır. Özellikle bölüm bölüm ilerleyen programlarla içerik havuzunu zenginleştirmeyi planladıkları söyleyebiliriz.

İçerik Çeşitliliği: Exxen’in belki de en zayıf noktası içerik çeşitliliğine sahip olmaması. Kabaca yarışma programı, talk show, dizi ve eğlence programlarından oluşuyor. İçeriklere tek tek baktığımda da sadece kısıtlı sayıda aile dostu içerikler görüyorum. Cüretli bir platform olduğunu düşünürsek çok kısıtlı olmasa da ve belirgin bir hedef kitleye yöneldiklerini aşikar.

Ulaşılabilirlik: Exxen’e web ve app ile erişmek mümkün. Ancak hemen belirteyim ki ilk hafta sadece Apple Store’dan uygulama indirilebiliyordu. Google Play Store’da yaklaşık 1 hafta gecikmeli olarak kullanıma giren uygulamanın ise çok temel bir eksiği var: Üye olma yolu henüz eklenmemiş. Sadece web’ten üye olduktan sonra buradan giriş yapılabiliyor. Diğer taraftan kutu (STB) akıllı TV uygulamaları da henüz kullanıma sunulmamış. Belki TV uygulaması olmamasını daha genel medya iş planı anlamında, sahip olunan TV kanallarından izleyici çalmamak olduğu düşünülse de bence akla yatkın bir açıklama olmaktan uzak.

FORMAT PROGRAMLAR SEÇ-İZLE MANTIĞINA UYMAZ

Exxen’i başlıkta bir VOD platformundan çok dijital televizyona benzetmemin sebebi içerik çeşitliliğinden çok bu içeriklere kullanıcıların ulaşma süreleri. Bildiğiniz gibi seç-izle platformlarını eşsiz bir medya ürünü olarak yaratan temel önerme, kullanıcıların içerikleri istediği cihazdan istediği zaman istediği sırayla istediği miktarda izleyebilmeleridir. Yani her kullanıcı kendi ‘prime-time’ını kendisi yönetir. Örneğin televizyon kanallarında belli bir zaman aralığında size sunulan içeriği sadece izleyip izlememe seçeneğiniz vardır. Seç-izle platformlarında ise size her gün Çarşamba, günün her saati akşam olabilir. İsterseniz henüz erişime açılmış bir içeriği pazar kahvaltısıyla birlikte izleyebilirsiniz. İşte Exxen’in içerik sunumu anlamında en zayıf noktası, platformlarının kullanıcılara sunduğu bu kritik artı değeri kullanıcılara sunamaması. Exxen’e girip herhangi bir programı açın. En az 1 en fazla birkaç bölümün erişilebilir olduğunu görürsünüz. Yani para veriyorsunuz, istediğiniz zaman izlemek istiyorsunuz ancak istediğiniz miktarda tüketemiyorsunuz. Platform, tıpkı TV’ler gibi bir akış belirlemiş ve sizden parça parça tüketmenizi bekliyor. Zira yayınlanan içerikler parça parça, bölüm bölüm tüketime uygun olarak planlanan TV içeriklerinden oluşuyor.

Yeni bir tür medya tüketimini anlatan, tek seferde uzun saatler izleme (binge-watching) talebini, Exxen’in parça parça sunulan içerikleri karşılayamıyor çünkü sunulan içeriklerin önemli bir bölümünde sadece en son bölümü izlemek kullanıcıya yetiyor. Sonunda bir kazananın olacağı yarışma programlarının geçmiş bölümlerini kim neden izlesin veya TV’de gündüz kuşağı programları olarak bilinen formatların? Gelgelelim, bu programlarının bütün bölümlerinin bir seferde kullanıma açılması da çok fark etmeyecektir çünkü bu formatlar daha önce de vurguladığım gibi geleneksel TV akışı için kurgulanmışlardır.

GÜVENLİK AÇIKLARI VE İLK İZLENİM ACELE EDİLMİŞ İZLENİMİ YARATIYOR

Platform kullanıma açıldığında, içerikleri illegal yöntemle kolayca çekmenin yolunun ne kadar basit olduğuna dair yorumlara denk gelmiş olabilirsiniz. Bu açıklamaların tamamı doğruydu. Bu durum, platform için kritik bir hata. Elinizdeki değerin bir anda binlerce kopyasının kolayca yapılabilmesi abonelik mantığına aykırı olacağı gibi başka hukuki dertlere de yol açabiliyor.

Exxen’in ilk akşam kısa bir süre hizmet verememesine de denk gelmiş olabilirsiniz. Bu durum, her platformda zaman zaman olabilecek bir teknik konu olsa da beklenen talepten fazlasıyla karşılaşıldığı için ve daha önce yeterli test yapılmadığı için olmuş olabilir. Basitçe her servis, aynı anda belli sayıda kullanıcıya hizmet verebilir. Aynı anda servisi kullanma talebi geldiğinde tahminen en fazla kaç kullanıcıya hizmet sağlayabileceğinizi ölçmenize yarayan bu test stres testi denir. Aynı anda 100 milyon kişinin hizmet almasını da sağlayabilirsiniz, 100 kişinin de. Elbette bunun teknolojik maliyeti, kullanım öngörüleriyle oluşturulur. İşte ilk gece yaşanan erişim sorununun stres testinin yapılmadığı veya öngörülen talebin beklenenden fazla olduğu sonucunu ortaya çıkarır. Son ihtimal ise bu testlerin yapıldığı ve sunucu hizmetinin yeterince geniş olduğu; sadece basit bir teknik servis hatasının ortaya çıktığıdır.

Siteye girdiğinizde çocuk veya yetişkin profili seçme aşamasında görünen iki profil avatarının da erkek cinsiyetine referans vermesi üstüne düşünülmesi gereken başka bir konu. Benzer platformlara baktığımızda, bu tip profil seçimlerinde herhangi bir cinsiyet veya cinsle yönelime referans verecek şekilde tasarımlardan özellikle kaçınıldığını görmek mümkün.
İçerik kataloğu itibariyle ortalama TV ve Youtuber kitlesini hedeflediğini düşündüğün platformun, kutular ve akıllı televizyonlarda kolayca izlenememesinin de (uygulama henüz yok) büyük bir boşluk yarattığını düşünüyorum.
Benzer ufak eksiklikler, esasında kullanıcı kanaatinin, içeriklerin kalitesine gelmeden çok daha öne oluşmasına sebep olur. Seç-izle platformlarının temel olarak hangi ekranlarda izlenebileceği, hangi teknik ve tasarım ögelerini barındırmasını gerektiği dünya genelinde aşağı yukarı bellidir. Eksik ve hata sayıları arttıkça para ödeyen kullanıcıların hoşnutsuzluklarını artan tonlarda dillendirmesi de her markanın imajını zedeler.

Bu haliyle Exxen aceleyle açılmış bir platform izlenimi yarattı. Diğer taraftan ilk etapta görülen eksik ve hataları giderip kullanıcı taleplerine göre hızlıca harekete geçildiğini de 1 hafta içinde bile gördük.

Android uygulaması çıkalı henüz birkaç gün olmasına rağmen 100 binin üzerinde indirilmiş olması, kullanıcı talebinin de bir göstergesi. Gelecek yıl bu zamanlar Exxen’in fotoğrafını daha net çekebileceğimiz düşünüyorum. Özellikle içerikleri kullanıma açma konusunda seç-izle platformlarının genel standardının çok dışındaki program sayılarının gidişatını merakla takip edeceğim. Yerli bir dijital medya girişimi olarak yolları açık olsun. Her yeni girişim daha iyisini beraberinde getirecektir. Ülkedeki dijital medya yayıncılığı tecrübesini artıracaktır. Günün sonunda kazanan da seç-izle platformlarına rağbet gösteren kullanıcılar olacaktır.