Farklı görüşler, istifalar, ayrılıklar: Sol Parti, parçalanmanın eşiğinde mi?

Yunus Ülger

DUVAR - Almanya'da son dönemde parti içi çekişmelerin ve oy kaybının yaşandığı Sol Parti (Die Linke) Federal Meclis Grubu Eş Başkanı Dietmar Bartsch, 4 Eylül'de parti içinde yapılacak seçimde tekrar aday olmayacağını açıkladı. Sekiz yıldır bu görevi yürüten Dietmar Bartsch, partisine gönderdiği mektupta, kararının partide son aylarda derinleşen krizle ilgili olmadığını, bu kararı çok önceden aldığını bildirdi. 

Bundan bir hafta önce de diğer Sol Parti Federal Meclis Grubu Eş Başkanı Amira Mohamed Ali istifasını açıklamıştı. Siyasi yorumcular, Bartsch'ın 'batan gemide olmak istemediği' değerlendirmesini yaparken, Ali'nin de partide krizin sebebi olarak gösterilen ve yeni bir siyasi parti kurması beklenen Sahra Wagenknecht'e yakın bir isim olduğu biliniyor. Partinin önde gelen bazı isimleri ile siyasi yorumcular ise bu gelişmeler ışığında partide parçalanmayı önlemenin artık mümkün olmadığı görüşünü dile getiriyor.

KRİZİN SEBEBİ NE?

Uzun zamandır partisinin politik çizgisinden farklı görüşlerini dile getiren Sol Parti eski federal meclis grubu eş başkanı Wagenknecht, Bartsch'ın istifasına üzüldüğünü bildirdi. Der Spiegel'e konuşan Wagenknecht, parti eş başkanları Janine Wissler ve Martin Schirdewan'ın iddialarının tersine Bartsch ile hep uyum içinde çalıştığını ve Bartsch'ın istifasıyla parti yönetiminin iklim koruma politikaları konusunda Yeşiller ile yarışa girişeceğini, bu politikaların halka getireceği yükleri göz ardı edeceğini ileri sürdü.

Uzmanlar, Sol Parti'de son aylarda şiddetlenen krizin temel sebebini, partinin iklim koruma, göç politikası, küreselleşme ve Rusya ile ilişkilerde görüş ayrılığına bağlıyor. Sahra Wagenknecht ve onun yanında yer alan milletvekilleri, iklim koruma politikalarının halka getireceği yükü ağır buluyor, göçün sınırlanmasını istiyor ve Ukrayna ile savaşa karşın Rusya'dan ucuz enerji alınmasından yana görüş bildiriyor. Parti yönetimi ise bu taleplere kesin olarak karşı çıkıyor, bu konularda Federal Hükümet'e yakın bir politika izliyor.

'AFD'NİN YÜKSELMESİNİ ENGELLEYEBİLİR'

Almanya medyasında, Sahra Wagenknecht'in parti kurması halinde aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin yükselişinin önlenebileceği yorumları yapılıyor. Der Spiegel, Wagenknecht'in parti kurma planı hakkında, “Ülkenin demokratik geleceği ve istikrarı için kazanç olur” değerlendirmesini yaptı. Sol eğilimli Tageszeitung (taz) gazetesi ise "Wagenknecht'in parti kurması, bir uygarlık ve faşizm karşıtı bir görev” görüşünü ifade etti.

Muhafazakar Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) gazetesi, bu görüşlere şüpheli yaklaşan bir yorum yayınlandı. Sol Parti'nin parçalanmasının kaçınılmaz gören gazete, “AfD'ye oy verenler, parti kurunca hemen Wagenknecht'e mi oy verecek? AfD'nin sağ politikaları sol politikalara mı dönüşecek?” diye sordu. Wagenknecht, özellikle göçün sınırlanması, Rusya ile ilişkiler ve iklim koruma tedbirleri hakkında AfD'ye benzer görüşleri savunuyor.

'BÖYLE BİR PARTİ SOLDAN ÖTE ÇOĞU İNSANIN İLGİSİNİ ÇEKEBİLİR'

Öte yandan, Sol Parti'nin ikiye bölünmesi, yüksek ihtimal olarak değerlendirilirken, partideki krizin sebeplerinden biri olarak gösterilen Sahra Wagenknecht, parti kurma konusunda yıl sonuna doğru karar vereceğini bildirdi. Parti kurması halinde Wagenknecht ile birçok milletvekilinin partiden ayrılması bekleniyor. Wagenknecht'in kuracağı partiye katılacağını doğrudan açıklayan ilk isim ise Klaus Ernst oldu.

Sosyal Demokrat Partili (SPD) eski başbakan Gerhard Schröder'in "Agenda 2010" reform programını eleştirip partiden istifa etmiş olan eski sendikacı Ernst, Wagenknecht'in parti kurması halinde çok sayıda milletvekili ve üyenin bu partiye katılacağını, bunlardan birinin de kendisi olacağını söyledi. Ernst, “Böyle bir parti, soldan öte çoğu insanın ilgisini çekebilir. Temel konusu, adil ücret ve yeterli emekli aylığı olmalı” görüşünü ifade etti.

FEDERAL MECLİS'TE GRUP HAKKINI KAYBEDEBİLİR

Wagenknecht'e yakın isimlerden Sevim Dağdelen de büyük olasılıkla bu partiye katılabilir. Dağdelen, geçen haziran ayında parti yönetiminin, 'Wagenknecht'siz bir Sol Parti' kararını şiddetle eleştirmiş, parti yönetimini partinin bölünmesini hızlandırmakla suçlamıştı. Bir hafta önce Federal Meclis Grubu sözcülüğünden istifa eden Amir Mohamed Ali de Wagenknecht'e yakın duran politikacılardan. Kendisi bir açıklama yapmamış olmasa da Wagenknecht'in olası partisine katılacağına kesin gözüyle bakılıyor.

Öte yandan, Sol Parti'nin şu anda Federal Meclis'te 39 milletvekili bulunuyor, bu sayının 37'nin altına düşmesi halinde ise parti mecliste grup kurma hakkını kaybedecek. Bu durumda mali kaybı olacak ve komisyonlarda yer alamayacak. Parti, son Federal Meclis seçiminde, yüzde 5 oy sınırının altında kalmış, üç doğrudan adayı seçim çevresini kazandığı için Federal Meclis'e girebilmişti. Seçim yasasında yapılan değişiklikle bu hak kaldırıldı, dolayısıyla gelecek seçimde Sol Parti meclis dışında kalabilir.