Futbol topuyla golf sahasında ne işleri var?

ANTALYA - Dünyada bile çok yeni bir spor olan futgolfün adı son yıllarda Türkiye’de de duyulmaya başladı. Bunda Futgolf Gençlik ve Spor Derneği (FGSD)’nin katkısı büyük. Önce golf sahalarını ikna edip ardından bu sahalarda parkurları açan dernek yöneticileri, düzenledikleri turnuvalarla yüzlerce kişiye ulaşmayı başarmış. Futbol ve golfün birleşiminden oluşan bu sporun detaylarını FGSD Yönetim Kurulu Üyesi Özcan Cezan’a sorduk.

Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

İstanbul’da yaşıyorum, 44 yaşındayım. Petro kimya şirketinde yönetici olarak çalışıyorum. Futgolf’le yaklaşık iki sene önce tanıştım.

Daha önceden spor geçmişiniz var mı?

Samsun’da okurken lise çağlarında amatör olarak ilgilendiğim sporlar vardı. Lisanslı oynadığım bir spor yok ama futbola olan ilgim aslında beni futgolf’le tanıştırdı diyebilirim.

Halı saha maçlarına gidiyor muydunuz?

Futbol, hiçbir zaman hayatımdan çıkmadı. Hatta İstanbul’da alanında tek olan Efendi Lig organizasyonunu kurduk. Sekiz yıl oldu. Çok güzel, çok keyifli bir ortamda 11-11 bir futbol ligi oynuyoruz. Hem lig hem de bir takımımız var, onların organizasyonlarında görev alıyorum.

Bizzat oynuyorsunuz takımda ama değil mi?

Oynuyorum ama daha çok teknik direktörlük yapıyorum. Yaş itibariyle oynamak biraz fiziksel olarak zorlamaya başladığı için onu bıraktım, tam da bu noktada zaten futgolf devreye girdi.

Sokakta ya da televizyonda çok da rastlayabileceğimiz bir spor değil futgolf. Sizin tanışmanız nasıl oldu?

Birçok arkadaşım benim sosyal medya paylaşımlarımdan görüp “A böyle bir spor mu varmış” diye ilgi duyuyor. Ben de beraber futbol oynadığım bazı arkadaşlarımın sayesinde bu sporu gördüm ve ilgimi çekti. Onlar vasıtasıyla da oynamaya başladım. Açıkçası futgolf, Türkiye’de yeni bir spor. En fazla üç buçuk, dört senelik bir geçmişi var. Yaygınlaşmaya başlaması da son bir senedir benim yönetim kurulunda olduğum Futgolf Gençlik ve Spor Derneği (FGSD)’nin kurulmasıyla başladı.

Nasıl bir alanda oynuyorsunuz?

Dünya genelinde daha çok golf sahalarında, futgolf deliklerinin açılması ve bu spora özel parkurların oluşmasıyla oynananıyor oyun. Diğer ülkelerde sadece futgolf sahaları da var ama bunlar Amerika ve İngiltere gibi golf sahalarının çok yaygın olduğu yerler için mümkün. Türkiye’de maalesef mümkün değil. Sadece golf sahalarında futgolf oynayabilecek parkurlar açabiliyoruz.

Yeri gelmişken bu oyunun nasıl oynandığını anlatabilir misiniz?

Futgolf için en kolay tanım, futbol ile golfün birleşiminden oluşan bir spor. Dediğim gibi mevcut golf sahalarında oynanıyor. Golf topu yerine futbol topunu, sopa yerine bacaklarımızı, ayaklarımızı kullanıyoruz. Aynı zamanda futbol topunun girebileceği kadar büyüklükte delikler açılması gerekiyor. Bunun için de özel futgolf delikleri var. Geriye kurallara uygun kıyafetlerinizi giymek ve futbol topunuzu alıp gelmek kalıyor.

Kullandığınız top, normal futbol topu mu?

Evet, FIFA standartlarında olması gereken ve 5 numara denilen, şu anda televizyonda da izlediğiniz futbol karşılaşmalarında kullanılan topla aynı toplar kullanılıyor.

Kaç delik var?

Golfteki gibi 18 delikli bir parkur oluşturulur. Bu uluslararası bir standarttır.

Kıyafet kuralı nedir? Bunu kim belirliyor?

Futgolfün uluslararası bir federasyonu var, FIFG (Federation for International FootGolf) diye. Bu, futbolda FIFA’ya denk gelen bir federasyon yapısı. FIFG, bundan yaklaşık yedi-sekiz sene önce kurulmuş bir organizasyon. Sürekli olarak futgolfe dair oyun kurallarını ve etik kuralları belirliyor, güncelliyor ve bunları yayınlıyor. Bunların arasında futgolfe özel kıyafet kuralı da var. Çok basitçe, olmazsa olmaz şeylerden bir tanesi polo yaka tişört, golf şortu ve diz altında biten uzun çoraplar olması gerekiyor. Genelde baklava deseni tercih ediliyor, bu da futgolfe özel bir ayrıcalık, farkındalık yaratmak için.

Sanırım kıyafetlerinizin koruma vs. özelliği olması gerekmiyor.

Burada asıl gözetilen şey, golfteki gibi bir centilmenlik ve etik seviyeyi yakalamak. Her golf kulübünde mutlaka üyelere özel bir kıyafet kuralı vardır. Futgolfü de golf sahalarında oynadığınız için, onların etik kurallarına uymak adına da böyle bir şey belirlenmiş. Biz futgolf oynuyor olsak bile, golf sahasının kurallarına tâbiyiz.

Ayakkabı olarak ne giyiyorsunuz? Krampona izin var mı?

Hayır, kramponlar, futboldaki gibi altı çivili ayakkabılar kullanılmıyor kesinlikle, zemine zarar vermemek için. Basit haliyle halı saha ayakkabısı diyebileceğimiz altı düz ayakkabılar kullanılıyor.

Şapka zorunlu mu?

Şapka tamamen tercihe bağlı ama o da kep ya da golfçülerin kullandığı tarzda kasket olabilir. Onun dışında bere gibi şeylere izin verilmiyor.

Bireysel mi yarışıyorsunuz, takımlar var mı?

Hem Türkiye’de hem dünyada da ağırlıkla bireysel yapılan bir spordur. Turnuvaların çoğu bireysel yarışma üzerine kuruludur. Ama takım halinde ya da ikililer halinde oynanan turnuvalar da mümkün. Biz Türkiye’de takımlar ligini de kurduk ve oynuyoruz. Ama orada da iki takımı oluşturan oyuncuların bireysel skorları gene dikkate alınıyor. Bir toplam takım skorundan bahsetmiyoruz.

Kıyafetlerimizi giydik, topumuzu aldık sahaya geldik. Oyunu nasıl oynuyoruz?

Golfteki gibi çıkış noktasından topa vuruş yaparak oynanıyor. Bu arada tee dediğimiz, dörtlü gruplar halinde oynuyorsunuz. Mesela bir turnuvada 80 kişi de olsa, 20 tane 4 kişilik tee halinde sırayla oynanır. Çıkış noktasından başlarsınız, herkes sırayla topa vurduktan sonra deliğe en geride kalan toptan başlamak üzere yine sırayla vurmaya devam edilir. Ta ki bütün toplar deliğe sokulana kadar. Oyunda bir hakem müessesi yok, herkes birbirinin hakemi. Herkes kendi skorunu tuttuğu gibi kendi tee’sindeki bir başkasının skorunu tutar ve uygun vuruş yapıp yapmadığını kontrol eder. Bu da centilmenlik çatısı altında güzel bir uygulama.

Herkes gerçekten o kadar centilmen mi? Hiç tartışma yaşamıyor musunuz?

Mutlaka tartışmalar çıkıyor ama bunlar gayet oyunun doğası gereği olabilecek şeyler. Herkes sırayla vurduğu için, bazen kaç vuruşla o delikte oyunu bitirdiğini hatırlayamayabiliyor. Ama orada konuşularak çözülüyor bunlar. Tee içinde eğer bir karar verilemiyorsa “marshall” dediğimiz -Türkçesi’ne başhakem diyebiliriz-, oyun kurallarına hâkim, o turnuvada aktif olarak oynamayan bilirkişiler nihai kararı veriyor.

Turnuvalarınız kaç gün sürüyor?

Genelde üç gündür. İlk gün antrenman, ikinci ve üçüncü günler turnuva günleridir.

Seyirciler sizle gezebiliyor mu sahada?

Turnuvaya özel bir kural yoksa seyirciler gelip sessiz bir şekilde oyunu geriden takip edebiliyor. Ama oyunun oynanacağı yönde değil, oyuncuların arkasında ya da yan taraflarında bekleyerek izleyebiliyorlar.

Araç kullanıyor musunuz, yoksa her yere yürüyerek mi gidiyorsunuz?

Marshall ve su, yiyecek servisi yapan kişiler dışında oyuncuların hiçbir şekilde buggy’leri, yani o ufak golf arabalarını kullanmaları yasak. Yaklaşık olarak 18 delikli bir saha yürüyüş mesafesi olarak beş buçuk, altı kilometre civarındadır. Bu da aynı zamanda açık havada güzel bir egzersiz sunuyor.

Koşmak da söz konusu değil o zaman.

Evet, koşmuyorsunuz, vurduğunuz topa yürüyerek gidiyorsunuz. İlk topa vuracağınız anda belki beş metre ya da çok yağmur yağarsa saklanacak yere gitmek için koşuyorsunuz.

Hava şartlarına göre turnuvalar iptal ediliyor mu?

Oyunun güzel taraflarından bir tanesi, çoğu hava koşullarında oyunun devam etmesi... Sadece sahanın gerçekten oynanamayacak hale gelmesi durumunda oyun erteleniyor. Aşırı yağmur, aşırı rüzgâr, hiçbir zaman oyunun durmasına sebep olmuyor. Ancak sahadaki su birikintileri artık topun gitmesine çok büyük engel teşkil ediyorsa veya can güvenliği açısından tehlike oluşturan (yıldırım düşme ihtimali gibi) bir fırtına olursa o zaman tabii ki oyun durduruluyor.

Sizin hiç golf geçmişiniz var mı?

Hiç oynamadım ama çok severek izlediğim bir oyundu. İzlemiş olmamın faydası da oluyor. Mutlaka yetenek ve fiziksel güç gerekiyor ama futgolf bir yandan da strateji oyunu. Futboldaki gibi düz sahada oynamıyorsunuz. Futgolf sahasında engebeler, kum ve su engelleri var, göller, kanallar gibi. Aynı zamanda doğal koşullar çok daha etkili olabiliyor. Zira üç, üç buçuk saat kadar sahada kalıyorsunuz. Bazen vuruşlarınızı düz bir çizgiyle değil, engebeli bin çizgiyle yapmak, bunu hesaplamak, farklı vuruş ve teknikler denemek, işi keyifli kılan şeyler oluyor. Golf izlemiş olmak, işin bu stratejisini oturtmak adına çok faydalı oluyor.

Futgolf oynarken kendinizi futbola mı, golfe mi daha yakın hissediyorsunuz?

Çok uzun yıllardır oynadığım için futbola…

Türkiye’de tahmini olarak kaç kişi bu sporla ilgileniyor?

Derneğimizin 160’tan fazla üyesi var. Bizim bir de aktif oyuncu havuzumuz var, burada da yaklaşık 300-350 arasında kişi bulunuyor. Bu sayı çok büyük bir hızla artıyor. Şöyle örnek vereyim, 2019’un başında turnuvalarımızı yapmaya başladığımızda genelde 30-40 kişi katılırdı. Antrenman günlerimizde de 15-20 kişi olduğumuzda bugün kalabalığız derdik. Şu anda 2021 turnuvaları için muhtemelen 75-80 kişiden aşağı katılım beklemiyoruz. Hatta en son pandemi sonrası ilk düzenlenen Kuşadası turnuvasına tam 100 kişi katılmıştı.

Çoğu oyuncu sizin gibi futbol kökenli mi? Golften gelen oyuncuların oranı nasıl?

Çok az diyebilirim. Özellikle biz oynarken görüp merak eden ve yapmak isteyen oluyor ama yüzde 90’ını futbol oynarken futgolfe ilgi duyanlar oluşturuyor.

Golfçülerin size bakış açası nasıl? Mesela tenisçiler, ayak tenisi yapanları pek sevmiyor, sizde de benzer durumlar söz konusu mu?

Benzer durumlar var. Bu sadece Türkiye’de değil, bütün dünyada böyle. Golf, pahalı bir spor... Golf kulüplerine üyelik gerektiği ve üyelikler çok ciddi rakamlar olduğu için herkesin sürekli oynayabileceği bir spor değil. Öte yandan bir golf sahasına futbol topuyla girdiğiniz zaman bütün bakışlar size dönüyor. İlk oynamaya başladığımızda bunu çokça yaşadık. Hatta çoğu zaman “Sizin burada ne işiniz var” sorusuyla da karşılaştık. Ama bunlar hep beklediğimiz şeylerdi. Çünkü yeni bir spor... Hem golf sahaları yöneticileri hem de biz, bir anlamda işin bilinirliğini artırmak için bir misyon üstlenmiş durumdayız. Futbol maçında, bağırıp çağırma, itiş kakış, itirazlar vs. vardır, bir insan futbol topunu gördüğü zaman insanın gözünün önüne otomatik olarak o imaj geliyor. Hâlbuki bizim oyunumuzu takip eden golfçüler çok şaşırıyorlar. Çünkü bizde de aynı onlar gibi vuruş yapılırken neredeyse hiç ses çıkarmıyoruz, başkalarının oyunlarına saygı duyuyoruz, eğer aynı sahada golfçüler oynuyorsa biz parkur dışına çıkıyoruz, onların bizi geçmesine müsaade ediyoruz ve hiçbir zaman centilmenlik seviyesini bozmuyoruz. Bunları gördükçe haklı önyargıları değişiyor.

Golfçülerle aynı rakamları mı harcıyorsunuz? Halı saha maçına ödediğiniz ücretlerle karşılaştırınca neler söylersiniz?

Elbette halı sahadan daha fazla para harcanıyor. Çünkü golf sahasını kullanıyorsunuz ve daha uzun süre oyun sürüyor. Ama şu an için golfçüler kadar da yüksek ücretler ödemiyoruz. Bunun birkaç sebebi var; bizde üyelik sistemi yok, golfte belli bir süreden sonra mutlaka üye olmak zorundasınız. Sporu tanıtmak, yaymak ve biraz daha ilerletmek amacıyla golf sahalarının da büyük desteğini alıyoruz. Maliyete dönecek olursak, halı saha maçında bir kişi maksimum belki 40-50 lira harcarken, futgolf oyununda bir gün için yaklaşık 300-350, belki 400 lira harcamanız gerekiyor. Ama oynanan oyun, sahada geçirilen zaman, alınan keyif ve kalitesi, buna değer.

Halı saha maçlarının ardından yenen baklavalar meşhurdur, futgolf sonrası da baklava yiyor musunuz?

(Gülüyor) Öyle bir şey olmuyor tabii ki. Golf sahasının belli kuralları var, sahada bir şey yemek pek mümkün değil ama turnuva sonraları barbekü partilerimiz gayet meşhur.

Halı sahada daha önce beraber maç yaptığınız arkadaşlarınız size nasıl bakıyor? Sizi artık “ciks” bulanlar var mı?

Evet, ama bu da çok doğal bence... Bir adım geriye çekilip bakıldığı zaman, sonuçta içinde golf geçen bir spor yapıyorsunuz ve golf sahasında oynuyorsunuz. Otomatik olarak gözünüzün önüne, çok yüksek paralarla, çok yüksek üyelik ücretleriyle oynanan bir durum geliyor. Öyle olmadığını anlatıyorum. “O sen de golfe başladın, ciks sporcusun. Artık bizi aştın” gibi tepkiler oluyor tabii ki… Şöyle de bir şey var, futbol halı sahada da olsa 11-11 de olsa, belli bir yaştan sonra fiziksel olarak zorluyor. Aynı zamanda yapısı gereği ikili mücadele içerdiği için sakatlığa çok açık bir oyun. Yine futbol topuyla oynamaktan keyif alan ama bunu ikili mücadele ve koşuşturmaca olmadan yapmak isteyenler ya da sakatlıktan dolayı artık futbol oynayamayacak insanlar için futgolf müthiş bir spor.

Bu sporla ilgilenenlerin yaş grubu yüksek o zaman… Genelde kaç yaşında insanlar?

Genelde bu sporu duyan ve etkilenen insanlardan oluştuğu için şu anda 30-40 yaş grubu daha çok ilgi gösteriyor. Ama 50 yaşın üstünde de, 30 yaşın altında da oyuncular var. Giderek bu skala büyüyor. Hatta oğlunu, kızını getirenler ya da babasını bu sporla tanıştıranlar da var.

Kadınların ilgisi nasıl?

Sürekli oynayan kadın oyuncu sayısı oldukça az ama var. Giderek kadınların da ilgi ve alakası artıyor. Biz dernek olarak da bu konuyla ilgili çalışmalar yapıyoruz.

MERAKLISINA OYUN KURALLARI:

Oyun, beş ölçüsünde bir futbol topu ile çapı 53, derinliği 30 santimetre olan deliklerin bulunduğu golf sahasında oynanır. Oyunun kuralları, temelde golf kuralları ile aynıdır. 18 delikli futgolf sahasında her deliğin kendine özgü uzunluğu ve üç ile beş arasında vuruş sayısı (par) vardır. Amaç 54 ile 74 par arasında düzenlenen bir parkuru en az vuruş ile tamamlamaktır. Erkek, kadın her yaştan sporcunun oynayabileceği bu oyunun birçok farklı turnuva formatı bulunmaktadır. Golf sporundan farklılaştığı bir başka nokta ise delik mesafelerinin golfe göre kısa olmasıdır. Golf sporunun aksine her hava koşulunda oyuna devam zorunludur.

Futgolf Gençlik ve Spor Derneği

İnternet Sitesi: www.futgolf.org

Facebook, Instagram, Twitter: turkiyefutgolf

Youtube: Futgolf Gençlik ve Spor Derneği

Video: Futgolf nedir, nasıl oynanır? 

Futgolf oyun kuralları kitabına buradan ulaşılabilir.