'Gazeteler 12 sayfaya düşerse kıyım yaşanabilir'

ESKİŞEHİR - Dövizdeki artış nedeniyle yaşanan kâğıt krizinden olumsuz etkilenen bazı gazeteler sayfa sayısını düşürürken bazı gazeteler baskılarına ara verdi. Kriz nedeniyle işlerini kaybetme tehlikesi yaşayan gazetecilere bir kötü haber de geçtiğimiz hafta Basın İlan Kurumu(BİK)’ndan geldi.

"Resmi İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliği"nde değişiklik yapan BİK, yaygın gazetelerde çalıştırılması zorunlu muhabir sayısını yediden altıya, yerel gazetelerde ise dört olan zorunlu muhabir sayısını üçe düşürdü.

Sekiz adet yerel gazetenin bulunduğu Eskişehir'de, kâğıt krizinden etkilenen gazete yöneticileriyle yaşadıkları sorunları ve taleplerini konuştuk.

'ÇIKMIŞ OLMAK İÇİN ÇIKAN GAZETELERİN SAYISI ARTACAK'

Eskişehir'deki Anadolu, Yeni Gün, Son Haber gazetelerini bünyesinde barındıran Esgroup'un Genel Koordinatörü ve Türkiye Gazeteciler Sendikası Eskişehir Temsilcisi Gazeteci Ali Baş, Eskişehir'deki gazete sahiplerinin ortak karar alma aşamasında olduğunu belirterek 16 sayfa olan sayfa sayısının 12'ye düşürüleceğini aktardı.

Sayfa azaltılmasında her gazeteden bir muhabir ve grafikerin işten çıkarılma ihtimalinin olduğunu belirten Baş, şunları söyledi:

"Şu an patronlara dolarını getir, kâğıdını al diyorlar. Bu durumda gazeteler bazı tedbirler alınmaya itildi. Basın İlan Kurumu'nun kadro sayılarını düşürmesi de katkıdan ziyade patronların çalışanları işten çıkarmalarını teşvik etmeye yaradı. Şimdilik Eskişehir'de işten çıkarma yok ama ayrılanların yerine asla kimse alınmıyor. Bu süreçte gözler muhabirin üzerinde olur ve patronlar tasarruf etmeye çalışır. Zaten yerel gazeteler en az kadroyla çalışıyor. Bir süre sonra çıkmış olmak için çıkan, resmi ilan parasını alabilmek için çıkan gazetelerin sayısı artacak."

'SAYFA VE PERSONEL SAYISI DÜŞÜRMEKLE ANADOLU BASINI KURTULMAZ'

Eskişehir'deki Milli İrade Gazetesi'nin sahibi ve Türkiye Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı Yılmaz Karaca ise Basın İlan Kurumu'nun henüz net bir adım atmadığını söyledi.

"Anadolu basınında kriz her geçen gün artarken Basın İlan Kurumu'nun en küçük bir önlemi yok" diyen Karaca sözlerini şöyle sürdürdü:

"Göstermelik olarak muhabir sayılarını düşürdüler. Bugün işsizliğin kol gezdiği gazetecilik sektöründe kadronun yediden altıya düşürülmesi bir önlem değil. Yerel gazetelerin ardı ardına kapanmasını bekliyoruz. Buna bir çözüm bulunmazsa yıl başına kadar birçok gazetenin kapanacağını düşünüyoruz. Eskişehir gazeteleri tirajı yüksek gazetelerdir ve tirajı yüksek olan gazetelerin durumu daha zor. Ortalama aylık 60 bin lira basım masrafımız varken bir anda masrafımız 90-100 bin liraya çıktı. Bizlerin bu yükü nereye kadar götüreceği şüpheli. KDV indirimi, SGK primlerinin yüzde 50 indirilmesi yönünde kısa vadeli önemli taleplerimiz var. Ankara, İstanbul ve İzmir'deki gazete sahiplerine kredi veren İlan Kurumu aynı uygulamaları Anadolu basınına da yapmak zorunda. Bunu yapmazsa acil bir şey yapmış sayılmazlar. Sayfa sayısı ve personel sayısı düşürmekle Anadolu basını kurtulmaz."

'GAZETECİLER İŞTEN ÇIKARILMA İHTİMALİNE KARŞI KENDİMİ GÖSTEREYİM KAYGISI YAŞIYORLAR'

Gazete sahiplerinin alacağı işten çıkarma kararlarından etkilenecek çalışanlar için ise tablo daha da kötü. Eskişehirli gazete sahipleri arasında sayfa sayısının 12'ye düşürüleceğinin konuşulduğunu aktaran Eskişehir Son Haber Gazetesi muhabiri Meltem Karakaş, "Bununla ilgili net bir şey olmadığı için çalışanlar arasında işten çıkarılacak mıyım kaygısı var" dedi.

Sayfa sayısının düşürülmesinin yanı sıra pazar günleri gazete çıkarılmamasının da tartışıldığını belirten Karakaş, "Sayfa azalınca birer muhabir ve birer tasarımcı çıkarılacak. Bazı arkadaşlarımız işten çıkarılma ihtimaline karşı rahat davranırken bazıları da kaygıyla işine daha fazla sarılıyor. Normalde günde iki haber yapıyorsa üç dört haber yapmaya çalışıyor. İşten çıkarılma kararı durumunda kendimi göstereyim kaygısı yaşıyorlar. Bazı arkadaşlarımızda ise psikolojik yılgınlık oluşuyor" dedi.

'PATRONLAR BİRLEŞİRKEN BİZ BİR ARAYA GELEMİYORUZ'

Gazete fiyatlarıyla ilgili daha önceden Eskişehirli gazete sahiplerinin bir araya gelerek fiyat artımı kararı alabildiğini hatırlatan Karakaş, bu aşamada gazetecilerin de özeleştiri vermesi gerektiği görüşünde.

"Basındaki arkadaşlarımız bir araya gelip örgütlenemiyor, sendikaya üye olamıyoruz. Patronlar kendi çıkarları söz konusu olunca birleşebiliyorlar ama biz basın mensupları bir araya gelemiyoruz. Belki de bizim en büyük hatamız bu" diyen Karakaş sözlerini şöyle sürdürdü:

"Arkadaşlarımızın ortak sıkıntıları herkesin asgari ücretle çalışıyor olması. Kâğıt krizi iki aydır gündemde ama iki ay öncesine kadar da arkadaşlarımız zam almıyordu. Şu an ise herkesin işsiz kalma korkusu var. Aynı anda tüm gazeteler işçi çıkardığında çıkanlar Eskişehir'de başka bir yerde çalışamayacak. 8 yazılı basın kuruşu var ve birer muhabir çıkarıyorlar. O insanların başka bir yerde çalışma ihtimali yok ki. Gazeteler 12 sayfaya düşerse kıyım yaşanabilir. Bizi aydınlık günler beklemiyor."

'ANADOLU'DAKİ MEDYA TEMSİLCİLERİ SAYININ DÜŞÜRÜLMESİNİ TALEP ETTİLER'

Basın İlan Kurumu'nun ilan tarifesinden düşürmeden gazetelere 4 sayfa azaltma imkanı vermesinin yüzde 30-40 arasında tasarruf anlamına geldiğini söyleyen Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Başkanı Gökhan Durmuş, kurumun zorunlu muhabir çalıştırma sayısında azaltmaya gitmesine ilişkin ise şunları belirtti:

"Anadolu'daki medya temsilcileri zorunlu sayının düşürülmesini talep ettiler. İçeriden öğrendiğimiz tartışmalarda buna itiraz edenler de olmuş. Sayfa sayıları düşünce yerelde 8 sayfayı gazete sahipleri 4 kişiyle değil de 3 kişiyle çıkaracak. Normalde 4 editör çalıştırıyorsa 3'e düşürecek. Böyle bir durumda da ortalama bin 200 civarında kişi işsiz kalacak. Henüz bize bir atılma bilgisi gelmedi ama işten çıkarmaların yakın zamanda gerçekleşeceğini düşünüyorum."