Geçen haftanın hak ihlalleri (17-24 Nisan)

Şenal Sarıhan*

Usulsüzlük ve hukuksuzluklarla dolu 16 Nisan Referandumu’nun ardından toplumun çeşitli kesimlerinden tepki ve itirazların gözaltılarla bastırılmaya çalışıldığı bir haftayı daha geride bıraktık.

Referandumun ardından hükümetin ilk icraatlarından biri, artık olağan hale gelen OHAL’i bir kez daha uzatmak oldu. OHAL’in uzatılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararı 18 Nisan 2017 günü TBMM’de kabul edildi ve OHAL 19 Nisan 2017’den geçerli olmak üzere 3 ay uzatıldı. Son uzatmayla beraber OHAL il ilan edildiği 21 Temmuz 2016’dan beri üçüncü kez uzatılmış oldu.

Pek çok kentte seçim sonuçları protesto edilirken, CHP ve HDP referandumun iptali için başvuruda bulundu. YSK reddettiği başvuruların ardından CHP’nin Danıştay başvurusunun sonucunu beklemeyeceğini de açıkladı.

YSK Başkanı ve üyeleri hakkında "hukuka aykırı davranmak ve görevi kötüye kullanmak"tan  suç duyurusunda bulunulurken sokaklar protesto eylemlerine sahne oldu. Ortalama 2 bin 500 kişinin hayır çalışması yaptığı için gözaltına alındığı referandum sürecinin ardından gözaltılar devam etti.

Referandum sonrası gözaltılarına Emniyet’in gerekçe olarak kullandığı argüman ise "Gezi benzeri olayları başlatarak referandumun iptaline çalışmak" oldu.

TÜRKİYE'DEN HAK İHLALLERİ MANZARALARI

Memlekette yaşanan diğer hak ihlali “manzaralarından” öne çıkanlar ise şöyle:

İstanbul Gazi mahallesinde iki lise öğrencisi çocuk, ehliyetsiz kullandıkları otomobille doğum günü kutladıkları piknikten dönerken, “dur” ihtarına uymadıkları gerekçesiyle polisler tarafından öldürüldü.

Bu hafta “basın özgürlüğü tablosu”nda onlarca kez erişim engeli getirilen Sendika.org ofisine “‘Evet’i gayrimeşru göstermek” iddiasıyla yapılan polis baskını öne çıktı. Yapılan baskında gözaltına alınan gazeteci Ali Ergin Demirhan 6 günlük gözaltının ardından serbest bırakıldı.

Cezaevlerindeki hak ihlalleri nedeniyle başlatılan açlık grevleri 64'üncü gününde son bulurken, İtalyan gazeteci Gabriele Del Grande gözaltına alınmasının sekizinci günüde açlık grevine başladığını duyurdu.

Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın kutlandığı bu hafta, çocuk hakları konusunda bulunduğumuz durumu ise DİSK’in “Çocuk İşçiliği” raporu ortaya koydu. Bayram kutlama yaşındaki 2 milyon çocuk ekmek derdinde!

Her fırsatta "koz" olarak masaya sürülen mülteciler için bu hafta da ölüm vardı. Türkiye'den Yunanistan'a gitmek isteyen mültecileri taşıyan bir botun Ege Denizi'nde batması sonucu en az 16 kişi yaşamını yitirdi.

REFERANDUM SONRASI HUKUKSUZLUKLAR DEVAM EDİYOR, GÖZALTILAR SÜRÜYOR

Referandum sonuçlarının açıklanmasının ardından başlayan operasyonlar sürüyor. İstanbul’da 38 kişinin gözaltına alınmasının ardından, İzmir, Çorum, Eskişehir ve daha pek çok ilde ev baskınları gerçekleşti.

· İstanbul’da 38 kişi referandum protestolarıyla ilgili gözaltına alındı.

· Birleşik Haziran Hareketi Yürütme Kurulu üyesi ve Redaktif.net Genel Yayın Yönetmeni gazeteci Hakan Gülseven İzmir’de gözaltına alındı.

· Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde “Hayır Daha Bitmedi” bildirisi dağıtan 10 öğrenci polis tarafından darp edilerek gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde para cezası kesildikten sonra serbest bırakıldı.

· Kocaeli’nde referandum sonuçlarına ilişkin bildiri dağıtan Emek Partisi üyeleri polis tarafından engellendi ve bildiri dağıtanlara 227’şer TL para cezası kesildi.

· Edirne’de referandum protestolarına katıldıkları gerekçesiyle Birleşik Haziran Hareketi üyesi üç kişi evlerine düzenlenen polis baskını sonrasında gözaltına alındı.

· Siirt’in Eruh ilçesinde yapılan ev baskınlarında aralarında HDP sandık görevlilerinin de olduğu 16 kişi gözaltına alındı.

· Uşak’ta düzenlenen protestoya polisin müdahalesi sonucu 15 kişi darp edilerek gözaltına alındı.

· İstanbul, Antalya ve Eskişehir'de, referandum sonucuna itiraz ederek eylem yapan gruplara polis müdahalede bulundu. Üç ildeki eylemlerde toplam 24 kişi gözaltına alındı.

· Antep’te ikikişi referandum sonuçlarıyla ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle gözaltına alındı.

“HAYIR” PROTESTOSUNDAN GÖZALTINA ALINDI, “CUMHURBAŞKANINA HAKARET”TEN TUTUKLANDI

İzmir’de Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP), Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF), Halkevleri, ÖDP, Emek Partisi (EMEP), Bağımsız Devrimci Sınıf Platformu (BDSP) üyeleriyle Kaldıraç çevresinden kişilerin kaldıkları evlere operasyon düzenledi.

Gözaltına alınan 19 kişiden aralarında Kazım Kızıl dahil dokuz kişi tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi. Kamera Sokak kolektifi kurucularından, 'Ölmez Ağaç Yırca' belgeselinin yönetmeni Kazım Kızıl “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan tutuklandı. Kızıl'la birlikte altı kişi daha tutuklandı.

Aynı şekilde, 17 Nisan 2017 günü gözaltına alınan LGBTI aktivisti Asya İdil Gökalp, 20 Nisan 2017 günü İzmir’de referandum protestolarında attığı sloganlar gerekçe gösterilerek ‘cumhurbaşkanına hakaret etmek’ iddiasıyla tutuklandı.

Bir diğer cumhurbaşkanına hakaret iddiasıyla tutuklama haberi de Şırnak’ın Uludere ilçesinden geldi. Barış aktivisti ve vicdani retçi Yannis Vasilis Yaylalı 23 Nisan 2017 günü çıkarıldığı mahkeme tarafından ‘cumhurbaşkanına hakaret’, ‘halkı kanunlara uymamaya teşvik etmek’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ iddialarıyla tutuklandı.

REFERANDUM BASKILARINDAN FUTBOL DA NASİBİNİ ALDI!

2'nci Lig Beyaz Grup takımlarından Amedspor, Pendikspor ile oynadığı maçta atılan “Hayır” sloganları nedeniyle ‘ideolojik propaganda yapmak’ iddiasıyla Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu’na (PFDK) sevk edildi.

LİSE ÖĞRENCİSİ ÇOCUKLARA “YARGISIZ İNFAZ”

15 Nisan 2017 günü İstanbul’un Sultangazi ilçesine bağlı Gazi Mahallesi'nde dur ihtarına uymadığı iddiasıyla bir otomobile polisin ateş açması sonucu Oğuzhan Erkul (17) ve Barış Kerem (17) isimli iki çocuk yaşamını yitirirken iki kişi de yaralandı. Lise öğrencisi çocukların doğum günü kutlaması için gittikleri piknikten döndükleri ve ehliyetsiz olduklarından panikledikleri bilgisi basına yansıdı. İHD’nin 2016 verilerine göre geçtiğimiz yıl, 594 yargısız infaz yaşandı.

SEVAG’IN HAYATININ BEDELİ 40 BİN LİRAYMIŞ!

24 Nisan 1915’in 96'ncı yıl dönümü olan 2011 yılında, zorunlu askerlik görevini yaparken Er Kıvanç Ağaoğlu tarafından öldürülen Sevag Balıkçı’nın ailesine ödenecek tazminat karara bağlandı. Ankara Askerî Yüksek İdare Mahkemesi Balıkçı’nın ailesine 40 bin lira tazminata hükmetti.

HDP’Lİ BİR VEKİL DAHA TUTUKLANDI

HDP Muş Milletvekili Burcu Çelik Özkan’ın 19 Nisan 2017 günü gözaltına alındığı ve çıkarıldığı mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandığı öğrenildi.

Özkan’ın tutuklanmasıyla beraber, tutuklu olan HDP milletvekili sayısı 12 oldu.

BU KEZ İTALYAN GAZETECİ AÇLIK GREVİNE GİRDİ

Türkiye’deki açlık grevleri 64'üncü gününde sonlandırılırken, 9 Nisan’da gözaltına alınan Gabriele Del Grande, gözaltına alınışının sekizinci gününde gördüğü baskılar ve tecrit uygulaması nedeniyle açlık grevine başlayacağını duyurdu. Grande, 14 günlük gözaltı, yedi günlük açlık grevinin ardından serbest bırakılarak sınır dışı edildi.

Mültecilerle ilgili belgesel, kitap ve gazetecilik çalışmalarıyla tanınan Del Grande halen "Suriye'deki savaş ve IŞİD'in doğuşunu, sıradan insanların hikayeleriyle" anlatmayı hedeflediği bir kitap projesi için çalışıyordu.

GAZETECİ GÖK’ÜN EVİNE POLİS BASKINI

21 Mart’ta Diyarbakır’da polis tarafından vurulan Kemal Korkut’un vurulma anına ilişkin anları belgeleyen gazeteci ve Dihaber editörü Abdurrahman Gök’ün evi polis tarafından basıldı. Arama sonucu evde bulunan dört kitaba, bir dergiye ve iki telefona polis tarafından el konuldu.

İŞ CİNAYETLERİ DEVAM EDERKEN ANKARA BELEDİYESİ’NDEN İŞ “KAZA”SINA DAVETİYE

Bu hafta meydana gelen iş cinayetlerinde basına yansıyan bilgilere göre 11 emekçi hayatını kaybederken 23 emekçi de yaralandı.

Öte taraftan, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin 2016 yılı iş cinayetleri raporuna göre hayatını kaybeden 1970 işçinin yüzde 22'sinin trafik servis kazası nedeniyle öldüğünü ortaya koyarken Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin rekreasyon işinde İŞKUR'un yürüttüğü Toplum Yararına Programlar (TYP) kapsamında çalıştırdığı kadınları, istiflenmiş bir şekilde traktör kasasında taşıdığı görüntüler ortaya çıktı. Görüntülerde tutacak yer dahi bulamayan kadınların, bir kısmı ayakta giderken, iki kadın traktör çekisinde taşınıyor ve bir iş cinayetine kurban gitmeleri an meselesi.

KAYYUMLAR İŞÇİ KIYIMINA DEVAM EDİYOR

Kayyum atanan Doğubayazıt'ta 20 çalışanın işine son verildi. Belediye’de çalışan 15 daimi işçi ve beş memur açığa alındı.

23 NİSAN TÜRKİYE’DEKİ ÇOCUKLAR İÇİN BAYRAM MI?

Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında çocuk yoksulluk oranında ‘zirvede’ bulunan Türkiye’de 2 milyona yakın çocuk çalışıyor.

DİSK’in, ‘Türkiye’de çocuk işçi olmak’ başlıklı raporuna göre Türkiye’de çocukların yalnızca yüzde 2.8’i nitelikli okul öncesi imkanına sahipken, 2016 yılında evlenen her 100 kişiden 18’i çocuktu. Çocuklara yönelik şiddet ve istismar vakalarının 2006 yılına göre yüzde 700 arttığı kaydedilen raporda, iş kazası sonucu hayatını kaybeden çocuk işçi sayısının arttığı da görülüyor. Verilere göre 2016 yılında 56 çocuk iş kazasında hayatını kaybetti.

YİNE KURAN KURSU YİNE ÇOCUKLARA CİNSEL İSTİSMAR

Konya'da yatılı Kuran kursunda 11-12 yaşlarındaki çocukların cinsel istismara uğradığı ihbarı üzerine harekete geçen Diyanet İşleri müfettişleri öğrencilerin maruz kaldığı sapkınlıkları ortaya çıkardı. Çocuklar ifadelerinde "Abiler sapıklık, kötülük yaptı" dedi, beş 'belletmen' hakkında dava açıldı.

İKİ KIZINA CİNSEL İSTİSMAR UYGULAYAN BABA SERBEST!

Diyarbakır’da 16 ve 14 yaşlarındaki iki kızını istismar eden baba, çocuklarının ve annenin şikayeti üzerine tutuklandı, 19 gün sonra serbest kaldı. O günden itibaren anneyi ve çocukları tehdit etmeye başladı.

CHP Ankara Milletvekili – TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkan Vekili