Gerede Çayı'ndaki kirliliğe tepki: Her gün tonlarca zehirli atık su yasa dışı olarak dökülüyor

BOLU - Filyos Irmağı’nı oluşturan kollarından biri olan ve Bolu’nun Gerede ilçesinden Karabük’ün Eskipazar ilçesine kadar 288 kilometre boyunca 100’ü aşkın köyden geçen Gerede Çayı'nda kirlilik yaşanıyor.

Gerede Karma ve Deri Organize Sanayi Bölgesi'nin hiçbir arıtmaya tabi tutmadan deşarj ettiği sular, etrafa kötü koku da yayıyor. Dünya Çevre Günü nedeniyle deşarj noktasında bir araya gelen eylemciler, "Bu rezalete derhal son verin" çağrısı yaptı.

KÖYLÜLER: SUYU İÇEN HAYVANLARIMIZ HASTALANIP BİR MÜDDET SONRA ÖLÜYOR

Bolu'da, Zonguldak Çevre Koruma Derneği Başkanı Ahmet Öztürk, Çaycuma TEMA Temsilcisi Seçkin Ünsal, Çaycuma Çevre Platformu Sözcüsü Züleyha Nur, TEMA Gönüllüsü Ayla Kalaycı’nın da katılarak destek verdiği açıklamada konuşan köylüler, yayılan dayanılmaz koku yüzünden doğup büyüdükleri yerleri terk etmek zorunda kaldıklarını söyledi.

Köylerinde kalan az sayıdaki kişinin beslediği hayvanların, kirli sulardan içerek hastalandığını belirten yöre sakinleri, bu nedenle sık sık hayvan ölümlerinin yaşandığını da dile getirdi. Ağaçların da kirlilikten etkilendiğini aktaran köylüler, başta vali ve Çevre Şehircilik Bakanı olmak üzere tüm yetkililere seslenerek, arıtma tesisi olmayan tüm fabrikaların çalışma ruhsatlarının iptal edilmesini istedi.

ASLAN: ATIK SULAR, UZUN YILLARDIR FİLYOS NEHİR HAVZASI'NI KİRLETİYOR

Açıklamanın altında imzası olan kuruluşlar adına açıklama yapan Eskipazar Ekonomik Kalkınma Derneği Başkanı Mehmet Emin Aslan, şunları söyledi:

"5 Haziran Dünya Çevre Günü'nde, çevremizi korumanın ve sağlıklı bir gelecek için sorumluluklarımızı yerine getirmenin önemini bir kez daha vurgulamak üzere buradayız. Filyos Nehir Havzası'nın korunması için atılacak adımları kamuoyu ile paylaşmak istiyoruz. Gerede Deri ve Karma Organize Sanayi Bölgesi'nin faaliyetlerinden kaynaklanan atık sular, uzun yıllardır Filyos Nehir Havzası'nı ciddi biçimde kirletmektedir. Bu durum, çevresel dengeyi bozmakta ve bölge halkının sağlığını tehdit etmektedir. Sanayi faaliyetlerinden kaynaklanan bu kirlilik, bölgedeki ekosistemi ve tarım alanlarını da olumsuz etkilemektedir. Her gün tonlarca zehirli atık su Gerede Çayı’na yasa dışı olarak dökülmektedir."

'ADETA AÇIK KANALİZASYONA DÖNÜŞTÜ'

Yaşananların halk sağlığını da tehlikeye attığını belirten Aslan, "Organize sanayi bölgesinin faaliyetlerinden kaynaklanan atık suların nehir havzasına arıtılmadan deşarj edilmesi yetmezmiş gibi, Gerede Çayı’nın temiz suları 2020’den itibaren Ankara’ya aktarılmış ve sadece yüzde 6’sı çayın kendi havzasına bırakılmıştır. Debisi azalan ve can suyu alınan çayımız kirli sularla adeta açık kanalizasyona dönüşmüştür. Bu durum, halkımızın sağlığını tehdit ederek kötü koku, balık ölümleri ve tarımsal sulama sorunlarını beraberinde getirmektedir" dedi.

Arıtma tesisleri yapılması için mücadele ettiklerini dile getiren Mehmet Emin Aslan, "Filyos Nehir Havzası'nın korunması ve temizlenmesi amacıyla kapsamlı atık su arıtma tesislerinin hayata geçirilmesi ve sanayi bölgelerinde sürdürülebilir üretim tekniklerinin benimsenmesi talebiyle sivil toplum kuruluşları olarak harekete geçiyoruz. Havzamızın ekolojik bütünlüğünü geri kazanana kadar mücadelemizi sürdüreceğiz. Gerede Deri ve Karma Organize Sanayi Bölgesi'nin atık sularının modern ve etkin bir şekilde arıtılmasını sağlayacak atık su arıtma tesisleri, su kaynaklarımızı koruyacak ve bölge halkının yaşam kalitesini artıracaktır" diye konuştu.

'TÜM FİRMALARIN ÇEVRE İZİNLERİ, ARITMA TESİSLERİ TAMAMLANANA KADAR İPTAL EDİLMELİ'

Aslan kamuoyunun dikkatine sundukları hususları da şu şekilde açıkladı:

"Organize sanayi bölgesinde faaliyetini sürdüren tüm firmaların çevre izinleri, arıtma tesisleri tamamlanana kadar iptal edilmelidir. Arıtma tesisleri tamamlanmadan yeni firmalara üretim izni verilmemelidir. Yasalara uymayan firmalara cezai yaptırımlar uygulanmalıdır. Gerede Çayı’ndan yılda 240 milyon metreküp su akarken sadece 15 milyon metreküpü kendi yatağına bırakılmaktadır. Bu kabul edilemez; havzanın ekolojik su ihtiyacı tekrar gözden geçirilmelidir. Nehir havzası koruma planları uygulanmalıdır.

Çevre Bakanlığı, Tarım Bakanlığı, OSB’deki sanayiciler, Gerede TSO yetkilileri, Gerede Belediyesi yetkilileri ve ASKİ ile yapılan toplantılarda alınan kararların acilen hayata geçirilmesini talep ediyoruz. Sivil toplum kuruluşları olarak ilgili bakanlıklarla görüştük. Konuyu parlamento nezdinde de takip ediyor ve basın organlarıyla kamuoyunun gündemine taşımaya devam ediyoruz. Tüm bu görüşmeler sonucunda taraflarca kabul edilen sorunumuzun çözümü için yetkili kurumları göreve çağırıyoruz."

ÖZTÜRK: BURADA BİR REZALET VAR, BURADA BİR EŞKIYALIK DÜZENİ VAR

Eylemde konuşma yapan Zonguldak Çevre Koruma Derneği Başkanı Ahmet Öztürk de "Burada bir rezalet var, burada bir eşkıyalık düzeni var. Ne yazık ki Filyos Havzası’nın her yeri böyle. Gidin Çaycuma’da da bunu görüsünüz, gidin Çatalağzı santraller bölgesine, orada da aynısını görürsünüz. Topyekun mücadele etmediğimiz sürece bu kirliliği ortadan kaldırmamız mümkün değil. Zonguldak’ta pek çok alanda mücadele eden ekoloji örgütleri olarak Gerede ve Eskipazar halkının yanındayız. Ne zaman buradan bir çağrı alsak koşup geleceğiz. Bugün temsili olarak geldik ama yarın daha kalabalık, ertesi gün çok daha kalabalık buraya gelip dayanışma içinde mücadeleyi büyüteceğiz" dedi.