Gıda İş: Dardanel işçisi balık kadar değerinin olmadığını düşünüyor

Seçkin Sağlam

ÇANAKKALE - Dardanel işçilerinin sosyal medya üzerinden dile getirdikleri iddialar, yaşam koşulları, çalışma şartları birçok kesimin dikkatini çekti. DİSK’e bağlı Gıda İş Genel Başkanı Seyit Aslan ile Dardanel işçilerinin, sorunlarını ve taleplerini konuştuk.

‘HER GELEN HÜKÜMET BİR FABRİKA KAPATTI’

Asgari ücretle, günde 12 saate varan çalışma sürelerinde üretimlerini devam ettiren Dardanel işçileri, bugüne kadar kısmen bilinen ama dile getirilmeyen bazı gerçekleri gün yüzüne çıkardı. Yıllardır zamanında maaş alamayan, mesaileri tam ödenmeyen Dardanel işçilerinin yaşadıkları pek çok sorun fabrikada çalışan bir kadın işçinin anlattıkları ile tekrar ve net bir biçimde gündeme geldi. Ulaştığımız bir başka Dardanel işçisi, fabrikada çok sayıda yabancı işçi olduğunu, Suriyeli, Afgan kadın ve erkeklerin çalıştığı Dardanel’de, çalışma koşullarının ilkel ve ağır olduğunu dile getirdi. Dardanel işçisi, “Bu çalışma koşulları nedeni ile çok fazla işçi sirkülasyonu var. İnsanlar bir süre çalışıp, sonra çıkmak zorunda kalıyor. Çanakkale’de fabrikanın olmayışı, işsizlik sorununu yaratıyor. Dolayısıyla Dardanel’e defalarca girip çıkan işçiler tanıyoruz. İnsanların başka çalışacak alanları yok Çanakkale’de. En azından ‘sigortam yatsın’ diye düşünen ve asgari ücretle geçinmeye çalışan insanlar var” dedi. Çanakkale’de, daha önce Trutaş, Petkim, Akfa gibi fabrikaların bulunduğunu ve iş imkanının daha fazla olduğunu hatırlatan işçi, “90’lı yıllardan itibaren bunlar birbiri ardına kapandı. Her gelen hükümet bir fabrika kapattı. AK Parti ile birlikte Çanakkale, merkezde sadece Dardanel’e muhtaç kaldı” dedi.

‘İŞÇİLERİN ANLATTIKLARININ GERÇEK OLDUĞUNU BİLİYORUZ’

DİSK’e bağlı Gıda İş Genel Başkanı Seyit Aslan da süreci yakından takip ettiklerini ifade etti. Aslan, “Dardanel, kurulduğu günden bugüne kadar, işçilerin emeklerinin üzerinden yükselen bir şirket ve bugün Dardanel işçilerinin anlattıklarının, söylediklerinin hepsinin gerçek. İşçilerin bugüne kadar hiçbir sorunu çözülmediği gibi, katmerleşerek devam etti. Bu gerçekler, bir kez daha, işçilerin kendi ifadeleri ve çağrıları ile gün yüzüne çıkmış oldu” dedi. Pandemi sürecinde Dardanel, İl Hıfzıssıhha Kurulu kararı ile işçilerini yurtlarda barındırmış ve üretime devam etmişti. Bu süreçte işçilerin yanında olduklarını dile getiren Aslan, “O dönemde bu koşullara karşı çıkan işçiler oldu. Üretim yapmak istemeyen, pandemi sürecindeki insanlık dışı uygulamayı kabul etmeyen işçiler olmuştu. Onlar tazminatsız olarak işten atıldı. Sendika olarak bu işçilerin davalarını takip ediyoruz. İşçilerin haklarını aramak için hem sendika hem de hukukçularımızla bu işin peşindeyiz” diye konuştu.

‘DARDANEL İŞÇİSİNİN YAŞAMI FABRİKA VE EV ARASINDA GEÇİYOR’

Uzun ve ağır çalışma koşulları ile çalışma şartlarının birçok işçiyi olumsuz yönde etkilediğini dile getiren Aslan, bugün sosyal medyada ortaya çıkan çalışma koşullarının daha önceki dönemlerde de ifade edildiğini söyledi. “Özellikle kadın işçilerin anlattıkları, insanı dehşete düşüren uygulamalar vardı” diyen Aslan, “İşçiler, insan yerine konmadıklarını, bir balık kadar değerlerinin olmadığını, yaşadıkları ile açık bir biçimde ifade ediyorlardı. Fabrikada yaşanan sorunlar olduğunu, bu sorunların insanların psikolojisini bozacak sorunlar olduğunu, ev ve fabrika arasında geçen, çalışma koşulları ile birlikte yaşamlarının altüst olduğunu söylemişlerdi. Bugün sosyal medyadan yapılan ifşalar, bizim açımızdan yabancısı olduğumuz, hayretle karşıladığımız ifadeler değil” dedi.

‘DARDANEL İŞÇİSİ, ÇALIŞMA KOŞULLARINI KENDİSİ BELİRLEYEBİLMELİ’

Türkiye’de sendikal mücadelenin ve sendika hakkı kazanabilmenin çok zor olduğunu, bu konudaki yasaların demokratik olmadığını dile getiren Aslan, işçilerin sendikalara yönelik eleştirilerinin de önemli olduğunu belirtti. Aslan, “Ama burada söz konusu olan; nasıl birlik sağlanır ve Dardanel işçilerinin sorunları nasıl çözülür, onların insanca çalışma ve yaşama koşulları nasıl sağlanır, kadınlar hakarete uğramadan, aşağılanmadan, tuvalete gitme konusunda izin almadan üretimini nasıl devam ettirir? Bu sorunların çözümü, işçilerle birlikte tartışmaktan ve örgütlenmekten geçiyor. Bu sorunların, patronun fabrikayı tek taraflı olarak yönetmesinden ve işçilere hiçbir değer biçmemesinden kaynaklanıyor. Dardanel işçileri kendi seçtikleri temsilcilerle birlikte iş yerindeki çalışma koşullarını, ücretlerini ve hangi kalitede yemek yiyeceklerini kendileri belirlerler. Dardenel işçilerinin sendikalaşma çalışması için bütün olanaklarımızı seferber ederiz ve ediyoruz da. İşçilerin, kendi başlarına, sendikasız ve örgütsüz bir biçimde dile getirdikleri talepleri, Dardanel’in patronuna kabul ettirmeleri kolay olmayacaktır” diye konuştu.