Göç İdaresi'nde 'Türkçe öğren gel' azarı

Serkan Alan

ANKARA - Valiliklere bağlı çalışan İl Göç İdaresi Müdürlükleri, yabancıların Türkiye'ye girişleri, Türkiye'de kalışları, Türkiye'den çıkışları, sınır dışı edilmeleri ve uluslararası koruma ile ilgili iş ve işlemleri yapmakla görevli. 6 yıldır Türkiye’de bulunan Azerbaycanlı S. M. yabancıların Göç İdaresi’nde kötü muamele gördüklerini anlatıyor.

Göç İdaresi çalışanlarının özel bir eğitimden geçmesi gerektiğini belirten S. M.’ye göre çalışanlar başvuran yabancıları, subjektif bir şekilde 'zengin-yoksul', 'eğitimli-eğitimsiz' diye sınıflandırarak ona göre davranıyor. Çalışanların kimi zaman ırkçı, milliyetçi, düşmanca söylemlerine de tanık olduğunu belirten S. M. yoksul yabancıların sık sık sözlü tacize maruz kaldığını ifade ediyor.

Göç İdaresi’nin randevu sistemiyle çalıştığını, bu yüzden hangi dili konuşan kişinin saat kaçta geleceğinin bilindiğini ama buna rağmen sıkıntı yaşandığını ifade eden S.M. şunları anlattı:

ÇALIŞANLAR DİL BİLMİYOR: Danışmadakilerin yaptığı iş sadece numara vermek ama yabancıyla ilk muhatabın o olması sebebiyle önemliler; ancak sorulara cevap veremiyorlar çünkü hiçbir yabancı dilleri yok. Yabancılar sadece 'belgemin süresi bitti', 'uzatmak istiyorum', 'nereye gitmeliyim' gibi basit sorular soruyorlar. Anlamadıkları sorulara sinirlenen bu danışmanlar 'Ülkemize gelmişsiniz, size rahatı sağlamışız. O zaman Türkçe öğrenip öyle gel!’ diye kızıyorlar. Danışmada yönlendirici olarak çalışan bu kişiler, gelen yabancılara ‘kokuyor bu!’ diyebiliyor."

ŞİKÂYET EDECEK KİMSE YOK: Biraz daha fazla demokratik ülkelerden gelenlerin tepkisi oluyor haksızlıklar ve hakaretler karşısında. Demokrasiden yoksun toplum vatandaşlarına daha çok yükleniyorlar. Bu sırada bu aksaklığı şikâyet edecek bir kurum yok. YİMER (Yabancılar İletişim Merkezi-157) var, çağrı merkezi. Arıyorsunuz ama şikâyeti kabul etmiyorlar. Oradaki yetkili birisine şikâyet edin diyorlar ama Göç İdaresi’nde sorularımıza cevap bile alamazken yetkili birini görmek mümkün değil."

ONLARIN TERCİHİ DEĞİL: İnsanlar haklı oldukları merak ettikleri konuda soru sormaktan çekinir hale gelmişler. O insanların yüzlerindeki çaresizliği Göç İdaresi’ne adım atar atmaz hissediyorsunuz. Türkiye’ye gelen ilk yabancının muhatap olduğu kurumlardan birisi burası. Türkler arasında yabancı sayısından kaynaklanan bir korku, göçmen korkusu oluşmuş anladığım kadarıyla ama bunun o insanların tercihi olmadığını bilmeleri gerekiyor. Türkiye'de yaşamak, burada çocuk büyütmek o insanların ilk tercihi değil.”