Hangi marka su, ne kadar temiz ve içilebilir?

DUVAR - Sağlık ve Gıda Güvenliği Hareketi'nin su raporu 14. kez güncellendi. Su, maden, kimya ve biyoloji dalında uzmanların birikimleri ile ulusal ve uluslararası kurumların su konusundaki standartlarının bir araya getirilmesi ile ortaya çıkan rapor, Türkiye’deki ambalajlı su markalarının verilerini bir bütün olarak ele alıyor.

5 KISIMDAN OLUŞUYOR

Su raporunda su markası, kaynağın bulunduğu şehir, suda asla olmaması gereken biyolojik, kimyasal, radyolojik değerler ile su da mutlaka olması beklenen mineral değerleri ve suyun PH’ını gösteren bölümlerden oluşuyor. Kırmızı renkli bölüm, su da asla olması istenmeyen tehlikeli maddelerin nispetlerini gösterirken, yeşil bölüm ise mineral ve PH değerlerini gösteriyor.

PUANLAMA NEYE GÖRE?

Bir su markasının 100 tam puan alabilmesi için PH düzeyinin 7-8,5 aralığında olması, suda biyolojik, kimyasal, radyolojik hiçbir kirleticinin olmaması ve mineraller ise belirlenen aralık değerlerinde olması gerekiyor. Bir marka en yüksek 100 puan alabilirken, eksi 25 bin değere kadar da gerileyebiliyor. Sabit değer sıfır (0) kabul edilirken, mineraller ve PH, suyun değerini artırıyor. Kirleticiler eksi puan almasına yol açtığı için suyun değerini düşürüyor.

VERİLER NASIL TEMİN EDİLİYOR?

Türkiye’de su analiz verilerini toplamanın hayli zor olduğunu belirten Gıda Hareketi yetkilileri, Sağlık Bakanlığı ve su firmalarının veri erişimine izin vermediğini belirtiyor. Bu yüzden bazı veriler hayli eksik, bazı firmalar verilerini Gıda Hareketi’ne düzenli gönderirken, bazıları ise ne sitelerinde yayınlıyor, ne de Gıda Hareketi’nin ısrarlı isteğine rağmen vermeye yanaşmıyor. Bazı markalar ise, 'su değerim yüksek çıkarsa bürokrasinin gazabına uğrarım' endişesi taşıdığını belirterek raporlarını vermeye yanaşmıyor.

ANALİZLERİ KİM YAPIYOR?

Sularla ilgili hiçbir analiz yapmadıklarını ve/veya aracılık etmediklerini belirten Gıda Hareketi yetkilileri, su numunesini alanın da, analizleri yapanın da Sağlık Bakanlığı’nın illerdeki ilgili birimleri olduğunu belirtiyor ve ekliyor: “Biz sadece resmi raporları bir araya getirerek tablolaştırıyoruz.”

SON VERİLERDE DURUM NE?

"Türkiye’de Sağlık Bakanlığı ambalajlı, suları ‘doğal mineralli kaynak su’, ‘doğal kaynak suyu’ ve ‘içme suyu’ olmak üzere üç kategoride ruhsatlandırıyor" diyen yetkililer, kapsamlı analizler arasındaki farklarla suyun karışım içerip içermediğini görmenin mümkün olduğunu belirtiyor. “Raporumuzun duyarlı ve sıhhatine dikkat eden çevrelerce büyük ilgili ile takip edildiğini biliyoruz” diyen Gıda Hareketi yetkilileri, “Çeşitli çevreler raporun güncellemesinin daha sık yapılmasını talep etmekte. Bu firmaların yeni analiz verilerini paylaşıyor olmasına bağlı. Dört aydır bütün firmalarına çeşitli defalarla ulaşılmış olmasına rağmen 10 kadarı analizlerini gönderdi. Bunlardan sadece 4’ü güncel ve doğru bilgi paylaşırken, 2’si eski verilerini, 4’ü ise sadece biyolojik kirlilikle ilgili her ay yapılan rutin denetim raporunu paylaşmıştır” dedi.

MARKALARIN SON DURUMU NE?

Gıda Hareketi’nden yapılan basın açıklamasında "Doğal Mineralli Kaynak Suyu"nda 82,73 puanla Buzdağı, "Doğal Kaynak Suyu"nda 62,80 puanla Fuska,"İçme Suyu"nda ise 4,22 puanla Erpınar markası birinci sırada yer aldığı belirtilirken, üreticilere de şu çağrı yapıldı, “Firmalar kapsamlı analizler yaptırıp paylaşırsa, belki daha kaliteli ve daha temiz kaynaklarından da haberdar olabileceğiz. Bunun için de firmaları duyarlı olmaya ve verilerini paylaşmaya davet ediyoruz.”

gidahareketi.org sitesinde yer alan tablo şöyle:

Verileri yer almayan, analiz raporlarına ulaşılamayan veya vermekten imtina eden firmaların arasında ünlü markalar dikkat çekti. Verisi olmayan firmaların bir kısmı: