Harran Üniversitesi fabrika atık suları için çözüm geliştirdi

Fatma Keber

Urfa - Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdullah Göktaş ve ekibi, fabrika atık sularını temizleyen bir teknoloji geliştirdi.

Nanoteknoloji yöntemiyle geliştirilen fotokatalizör ile fabrikaların atık suyundaki organik boyaların çevreye olan zararının en aza indirilmesi hedefleniyor. Doç. Dr. Abdullah Göktaş, laboratuvar koşullarında denedikleri fotokatalizör ile 30 dakikada yüzde 100 verim aldıklarını söyledi.

‘AMACIMIZ DOĞAL YAŞAMIN KORUNMASI’

Doç. Dr. Göktaş, artan dünya nüfusu ve sanayileşmenin çevre kirliliğini de beraberinde getirdiğini belirterek, doğal yaşamın korunması amacıyla çalışmalar yaptıklarını ifade etti. Fabrika atıklarının doğaya bırakılmadan temizlenmesi amacıyla nanoteknoloji kullanılarak fotokatalizör geliştirdiklerini anlatan Göktaş, çalışmayı şu şekilde anlattı: "Çevre kirliliğini azaltmak için laboratuvarlarımızda ürettiğimiz katkılı ve katkısız çinko oksit ince filmleri, çevre kirliliğine neden olan organik boyaların temizlenmesinde kullandık. Özellikle bu atıklar, tekstil fabrikalarından çevreye, en son da suya karışıyor. Bu suları temizlemek için hazırladığımız fotokatalizörü, çinko oksit ve çinko oksit katkılı ince filmleri bu suları temizlemede kullandık."

‘YAPILMIŞ OLANLARDAN DAHA İYİ SONUÇLAR ALDIK’

Doç. Dr. Göktaş, yaptıkları çalışmaları laboratuvar ortamında organik boyalar üzerinde test ettiklerini ve antibakteriyel özelliğini de bilimsel olarak kanıtladıklarını aktardı. Bugüne kadar yapılmış olanlardan daha iyi sonuçlar aldıklarını anlatan Doç. Dr. Göktaş, "Çalışmalarımızı ‘HRÜ Bilimsel Araştırma Projesi’ kapsamında yapıyoruz. Yaptığımız ince filmlerin hepsini burada test ettik. Bugüne kadar yapılmış olan bütün malzemelerden daha iyi sonuçlar aldık. Hem verim hem de kalite olarak daha iyi olduğumuzu gösterdik ve bunları bilimsel makalelerde de yayınladık. Bu bilimsel makaleler, uluslararası camia tarafından da bazı ödüllere layık görüldü. Bu yıl BAP kapsamında yaptığımız diğer bir çalışma da fotokatalizörle ilgiliydi. Fotokatalizör ile ürettiğimiz katmanlı homo eklem fotokatalizörü kendi alanında bir ilk olarak 30 dakikada kirli olan bir suyu şeffaf bir hale getirdi. Bu çalışma, Hindistan'daki bir grup tarafından yılın en iyi araştırma ödülüne layık görüldü."

PATENT BAŞVURUSU YAPTILAR

Zararlı ve zehirli olan bazı organik boyaların, sudan temizlenme süresini 1 ila 5 dakika arasına indirmek için çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Doç. Dr. Göktaş, ürünün kullanılabilirliğini sağlamak için patent başvurusunu da yaptıklarını söyledi.

Doç. Dr. Göktaş, ürünü fabrikaların kullanacağı bir forma getireceklerini belirtti. Sistemin çalışma biçimiyle ilgili şu bilgileri verdi: "Hazırladığımız bu fotokatalizörler fabrikalarda şöyle kullanılacak; fabrikalar bu atık suları bir depoda biriktirecek, daha sonra bu deponun uç kısmına bir filtre takarak bu fotokatalizörleri filtre içerisine koyacak. Bu atık sular, bu filtreden geçerek temizlenip doğaya bırakılacak."

ÜLKE EKONOMİSİNE KATKIDA BULUNMAYI HEDEFLİYOR

Doç. Dr. Göktaş, 1 ile 5 dakika arasında yüzde 100 verimle atık suları temizleyebilen ekonomik ve çevre dostu foto katalizörler üretmeyi hedeflediklerini vurguladı. Bununla birlikte asıl hedeflerinin, yüksek verimli foto katalizörlerle beraber silisyum güneş pillerine alternatif daha yüksek verimli saydam ve saydam olmayan güneş pilleri üretmek olduğunu söyleyen Doç. Dr. Göktaş, bu ürünlerin patentlerini alıp ticarileştirmek istediklerini de belirtti. Göktaş bu ticarileşme adımıyla, ülke ekonomisine katkıda bulunabileceklerini sözlerine ekledi.

18 YILDIR EKİBİYLE BERABER BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR YAPIYOR

Harran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Göktaş, yaklaşık 18 yıldır ekibiyle beraber bilimsel araştırma projeleri yapıyor. Uluslararası başarılara imza atan Doç. Dr. Göktaş, Stanford Üniversitesi tarafından hazırlanan ‘Dünyanın En Etkili Bilim İnsanları Listesi’nde üç yıl üst üste yer aldı.