HDP'den 4 Kasım bilançosu

ANKARA- HDP milletvekillerine yönelik operasyonların yıl dönümünde son iki yılın bilançosu çıkarıldı. ’Demokratik Siyasete Özgürlük’ ismi verilen rapor 2015 yılında açıklanan ama hayata geçirilmeyen ‘Dolmabahçe Mutabakatı' ile başlıyor.

28 Şubat 2015 tarihinde deklare edilen ‘Dolmabahçe Mutabakatı’na 3 Bakan ve İmralı Heyeti katıldı. Barış görüşmelerinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘Benim haberim yok, doğru bulmuyorum’ açıklaması yaptı. Erdoğan’ın açıklamalarının ardından çözüm sürecinde olumlu bir gelişme yaşanmadı. 7 Haziran Genel seçimleri öncesi HDP’nin Mersin ve Adana il binalarına saldırılar gerçekleştirildi. Partinin 5 Haziran Diyarbakır mitingi sırasında alana koyulan bomba infilak etti ve 5 kişi yaşamını yitirdi.

7 HAZİRAN SEÇİMLERİ SONRASI

7 Haziran genel seçimlerinde 13.2 oy alan HDP Meclis'te 80 milletvekili ile temsil edilme başarısı gösterdi. Tek başına iktidar şansını kaybeden AK Parti'nin koalisyon görüşmeleri sonuçsuz kalırken Cumhurbaşkanı Erdoğan 1 Kasım için yeniden seçim kararı verdi.

7 Haziran seçimlerinin ardından Suruç ve Ankara katliamlarında yüzlerce kişi hayatını kaybetti. HDP’nin yüksek oranlarda oy aldığı 11 il ve 45 ilçede sokağa çıkma yasakları ilan edildi. Bu süreçte İnsan Hakları Derneği ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı verilerine göre 78’i çocuk 71’i kadın 322 sivil yaşamını yitirdi.

‘DOKUNULMAZLIKLAR KALDIRILDI’

Yaşanan bu gelişmelerin gölgesinde girilen 1 Kasım Genel seçimlerinde HDP yüzde 10 barajını aşarak 10.7 oy aldı ve 59 milletvekili ile Meclis'te temsil edilme hakkı kazandı. HDP’nin barajı aşarak Meclis'e girmesinin ardından HDP’li vekillerin dokunulmazlıklarının kaldırılması yeniden gündeme geldi. AK Parti ve MHP’nin uzlaştığı, CHP’nin yönetiminin de destek vermesiyle 20 Mayıs 2015 tarihinde Meclis'te yapılan oylamayla milletvekili dokunulmazlıkları kaldırıldı.

15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen OHAL döneminde onlarca Kanun Hükmünde Kararname çıkarıldı. Bu dönem de HDP ve bileşenlerine yönelik operasyonlar devam etti. Demokratik Bölgeler Partisi’nin 102 Belediyesi'nin 94’üne kayyum atandı, 75 belediye eş başkanı ve başkanvekili tutuklandı.

4 KASIM 2016 İLE BAŞLAYAN TUTUKLAMA SÜRECİ

Dokunulmazlıklar kaldırıldıktan 4 ay sonra, 4 Kasım 2016 tarihinde HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile 11 milletvekili evlerine yapılan operasyonlarla gözaltına alındı. HDP milletvekilleri için tutukluluk süreci bu operasyonla başladı. Son bir yıl içinde Yüksekdağ ve Demirtaş'ın da aralarında bulunduğu toplam 15 HDP Milletvekili tutuklandı. Bu vekillerden halen 9’u cezaevinde. Geçen bir yılda 27 Milletvekili, (bir kısmı birden fazla) gözaltına alındı ve serbest bırakıldı.

1 Kasım'ın ardından Meclis'e giren 59 HDP milletvekilinin 55’i hakkında 510 fezleke düzenlenmişti. Sadece tutuklu milletvekillerinin cezaevlerinde bulundukları 1 yıllık süreçte 309 duruşma yapıldı. Yargılamalar sonucunda HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ’a siyaset yasağı getirilerek milletvekilliği ve Eş Genel Başkanlığı düşürüldü. Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan ve Siirt Milletvekili Besime Konca’nın haklarındaki kesinleşmiş cezalar nedeniyle milletvekillikleri de bu süreçte düşürüldü. Van Milletvekili Tuğba Hezer ve Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız’ın milletvekillikleri ise devamsızlıkları gerekçe gösterilerek düşürüldü.

TUTUKLANAN VEKİLLERİN YARGI SÜRECİ

FİGEN YÜKSEKDAĞ: 4 Kasım 2016’da gece evine yapılan operasyonla Ankara’daki evinden gözaltına alınan HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ aynı gün tutuklanarak Kocaeli 1 No’lu F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi'ne konuldu. Bu cezaevi Yüksekdağ ile birlikte ilk defa kadınlara açılmış oldu.

Yüksekdağ hakkında milletvekili seçilmeden önceki siyasi faaliyetleri nedeniyle dört dava açıldı. Milletvekili seçildikten sonraki siyasi faaliyetleri kapsamında yaptığı konuşmalar nedeniyle hakkında 29 fezleke hazırlandı. Tutuklandıktan 8 ay sonra hâkim karşısına çıkan Yüksekdağ’ın ikinci duruşması 6 Aralık 2017 tarihine ertelendi. Yüksekdağ hakkında birleştirilen dosyalarla birlikte 9 ayrı ilde devam eden 25 dava bulunuyor. Bu davalardan 4’ünde Yüksekdağ hakkında mahkûmiyet kararı verildi.

SELAHATTİN DEMİRTAŞ: 4 Kasım 2016’da Diyarbakır’daki evinden gözaltına alınan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş aynı gün tutuklanarak Edirne Cezaevi’ne konuldu. İkamet adresinden 1700 kilometre uzakta tutulan Demirtaş hakkında 96 fezleke hazırlandı. Demirtaş’ın tutuklu olduğu dosyanın ilk duruşma günü, tutukluluk tarihinden 399 gün sonraya verildi. Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek ilk duruşmanın tarihi 7 Aralık 2017 olarak belirlendi.

ÇAĞLAR DEMİREL: HDP Grup Başkanvekili Çağlar Demirel 13 Aralık 2016’da HDP Genel Merkezi önünde gözaltına alındı. Kandıra Cezaevi’nde tutulan Demirel hakkında toplam 17 fezleke hazırlandı. 11 fezlekenin birleştirilmesiyle açılan davada Demirel’e 7 yıl 6 ay ceza verildi.

İDRİS BALUKEN: Diyarbakır Milletvekili ve HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, 4 Kasım tarihinde gözaltına alınarak Bingöl’e götürüldü ve tutuklandı. 30 Ocak’ta görülen ilk duruşmada tahliye edilen Baluken üç ay fizik tedavi görmesi gerektiğine dönük doktor raporu olmasına karşın yeniden tutuklandı. Baluken hakkında hazırlanan 24 fezlekenin 15’i birleştirilerek tutuklu olduğu dosya oluşturuldu.

ABDULLAH ZEYDAN: HDP Hakkâri Milletvekili Abdullah Zeydan 4 Kasım tarihinde Ankara’daki evinden gözaltına alınıp Hakkâri’ye götürüldü. Aynı gün tutuklanarak Edirne Cezaevi’ne konuldu. HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ile aynı koğuşta kanal Zeydan hakkında 7 fezleke hazırlandı. 14 Temmuz 2017’de Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada Zeydan hakkında 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası verildi. Bu ceza daha sonra bozuldu.

BURCU ÇELİK: TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu üyesi Burcu Çelik, 19 Nisan 2017 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanarak Muş Cezaevi’ne konuldu. Bir gün sonra da Ankara Sincan Cezaevi’ne nakledildi. Çelik'e ‘örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme’ suçunu işlediği gerekçesiyle 6 yıl hapis cezası aldı.

FERHAT ENCÜ: HDP Şırnak Milletvekili hakkında dokunulmazlıkları düzenleyen Anayasa değişikliği öncesine ait 17 fezleke vardı. Bu fezlekelerin 16’sı 1 Kasım 2015 seçimlerinden sonra hazırlandı. Hakkında 13 dava açılan Encü için iki dosyadan tutuklama kararı verildi.

GÜLSER YILDIRIM: HDP Mardin Milletvekili Gülser Yıldırım hakkında 11 fezleke hazırlandı. Bu fezlekelerden 9'u birleştirilerek tutuklu bulunduğu davanın iddianamesi oluşturuldu. Yıldırım’ın ilk duruşması tutuklanmasından 5 ay sonra görüldü. Dava devam ediyor.

SELMA IRMAK: HDP Hakkâri Milletvekili Selma Irmak 4 Kasım 2016’da Kızıltepe’de gözaltına alınarak Hakkari’ye götürüldü. Irmak hakkında 23 fezleke var.

TUTUKLANIP SERBEST BIRAKILAN VEKİLLER

AYHAN BİLGEN: Parti sözcüsü, İnsan Hakları İnceleme Komisyonu üyesi Ayhan Bilgen, 29 Ocak 2017 tarihinde Ankara’da gözaltına alınıp Diyarbakır’a götürüldü. Hakkında 3 fezleke bulunan Bilgen, tutuklanmasına neden olan dosyada, fezlekelerinde geçmeyen ‘ örgüt üyesi olmak’ ile suçlandı. İlk duruşmasına 8 Ağustos tarihinde çıkan Bilgen Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinin re’sen yaptığı inceleme neticesinde 8 Eylül tarihinde tutukluluğunun 220. gününde tahliye edildi.

BESİME KONCA: HDP Kadın Meclisi Sözcüsü ve Siirt Milletvekili Besime Konca hakkında 8 fezleke hazırlandı. Tutuklu bulunduğu dosyanın son duruşmasında 2 yıl 6 ay hapis cezası aldı. 29 Temmuz 2017’de serbest bırakılan Konca’nın kesinleşen bir cezası nedeniyle milletvekilliği düşürüldü.

LEYLA BİRLİK: HDP Şırnak Milletvekili Leyla Birlik 4 Ocak 2017 tarihinde tutuklu olduğu dosyanın ilk duruşmasında tahliye edildi. Birlik hakkında 14 fezleke hazırlandı ve 10’u birleştirildi. Birlik’in birleştirilen fezlekeler ile birlikte devam eden 6 davası bulunuyor.

MERAL DANIŞ BEŞTAŞ: HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş 28 Ocak 2017’de evinde gözaltına alındı. Adli kontrol şartı ile serbest bırakılmasının ardından bu karar iptal edildi ve Beştaş tutuklandı. 16 Nisan referandumu sonrasında tahliye edilen Beştaş hakkında 5 dava devam etmektedir.

NİHAT AKDOĞAN: HDP Hakkâri Milletvekili Nihat Akdoğan hakkında bugüne dek 8 fezleke düzenlendi. 7 Kasım 2016’da tutuklanan Akdoğan 171 gün sonra 26 Nisan 2017’de tahliye edildi.

NURSEL AYDOĞAN: HDP Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan 4 Kasım 2016 tarihinde Diyarbakır’daki evinde gözaltına alındı. Tutuklanıp İstanbul’a gönderilen Aydoğan 168 gün sonra 21 Nisan 2017’de tahliye edildi. Aydoğan hakkında tekrar tutuklama kararı çıkarıldı.