HDP’li Çepni: Rize’deki sel afet değil tedbirsizlik

Gençağa Karafazlı

DUVAR - HDP İzmir Milletvekili ve Çevre Komisyonu Üyesi Murat Çepni, Rize’de meydana gelen sel felaketinden sonra konuyu Meclis gündemine taşıdı.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a yanıtlaması istemiyle önerge veren Çepni, bakana “Siyasi sorumluluk alarak istifa etmeyi düşünmüyor musunuz?” sorusunu yöneltti.

‘YAŞANANLARI AFET OLARAK TANIMLAMAK MÜMKÜN DEĞİL’

Çepni, bölgede her yıl yaşanan sağanak ve heyelan sonrası can kayıpları yaşandığını hatırlatarak “Karadeniz Bölgesi’nde küresel iklim krizinin etkilerinin yaşanmasına karşın, felaketleri sadece doğal afet olarak tanımlamak mümkün değildir” dedi. Çepni soru önergesinde bölgede sel, heyelan ve taşkın olayları neticesinde 1929-2021 yılları arasında 700’e yakın kişinin öldüğünü belirterek bölgedeki çarpık yapılaşmaya dikkat çekti. “8 Ağustos 2018 tarihinde Ordu’da meydana gelen sel felaketi sonrasında TMMOB; ‘’Yıllardır bölgede yaşanan sel olaylarıyla ilgili yaptığımız inceleme ve değerlendirmelerde, üç ortak noktanın öne çıktığını gözlemliyoruz: İlki dere yataklarındaki yapılaşma, ikincisi Karadeniz Sahil Yolu’nun oluşturduğu setin derelerin Karadeniz’e ulaşmasına engel olması, üçüncüsü de HES’ler nedeniyle derelerin akış rejiminin bozulmasıdır. Bu üç temel sorun çözüme kavuşturulmadan, bölge halkının can ve mal güvenliğinin sağlanması mümkün değildir’ açıklamasını yaptı. Hükümet çözüm üretmek yerine, tehlikeyi büyütecek uygulamalarına devam etmektedir” ifadelerini kullandı.

 ‘AÇIKLANAN EYLEM PLANLARI UYGULANMADI’

Karadeniz Bölgesi’nde yaşanan sel felaketlerini önlemek için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 12 Temmuz 2019 tarihinde Karadeniz Bölgesi İklim Değişikliği Eylem Planı’nı yayınladığını söyleyerek şimdiye kadar açıklanan hiçbir eylem planının uygulanmadığını ifade etti. Çepni bakana şu soruları yöneltti:

1- Rize’de yaşanan sel felaketinin ardından ne gibi önlemler alınmıştır? Halkın yaşadığı mağduriyetler nasıl giderilecektir?

2- Sel felaketine neden olan etkenler tespit edilmiş midir? Her sel felaketi sonrasında ilgili Bakanlar, bölgede sadece inceleme mi yapmaktadır? Sel felaketleri sonrasında somut adımlar neden atılmamaktadır?

3- Sel felaketinde can ve mal kaybı yaşandığı için, bu felaketleri önleyici tedbirler almayan yetkililer hakkında işlem yapılacak mıdır?

4- 2019 yılında açıklanan Karadeniz Bölgesi İklim Değişikliği Eylem Planı uygulamaya konulmuş mudur? Bu plan dâhilinde Karadeniz Bölgesi’nde ne gibi çalışmalar yapılmıştır? Uygulamaya konulmadı ise gerekçesi nedir?

5- Karadeniz Bölgesi’nde, HES’lerin, madenlerin, yapılaşma alanlarının, sanayi tesislerinin, iklim değişikliği, çevre, tarım, su varlıkları ve yaşam alanları üzerindeki olumsuz etkilerinin belirlenmesi için çalışmanız var mıdır? Bu konuda ilgili Bakanlıklar ve kurumlar ile işbirliğiniz var mıdır?

6- Sel felaketleri ve can kayıpları yaşanmaması için; orman alanlarının, tarım alanlarının imara açılması, dere yataklarının değiştirilmesi, dolgu alanları yaratılması gibi insan yaşamını hiçe sayan ranta dayalı politikalardan vazgeçilmesine yönelik bir çalışmanız var mıdır?

7- Karadeniz Bölgesi’nde yeni HES projesi izni verilmemesi konusunda çalışmalarınız var mıdır? Bu konuda ilgili bakanlık ile iş birliği yapacak mısınız?

8- Son beş yılda Rize’de kaç bina imar affından yararlanmıştır? Kaç bina imara aykırı olduğu için yıkılmıştır? Kentsel dönüşüm programında olan kaç alan vardır? Eylem planının açıklandığı 12 Temmuz 2019 tarihinden bu yana kaç yeni inşaat projesine izin verilmiştir?

9- Bakanlığınız, Karadeniz Bölgesi’nde yıllardır yaşanan sel felaketlerinin nedenleri ve çözümleri ortada iken, bu konuda hiçbir somut adım atmamış; can ve mal kaybının yaşanmasına göz yummuştur. Siyasi sorumluluk alarak istifa etmeyi düşünmüyor musunuz?