DUVAR - Doğu Akdeniz Çevre Platformu (DAÇE), Adana’nın Yumurtalık ilçesinde inşa edilen Hunutlu Termik Santrali nedeniyle yaşamları tehlike altında olan deniz kaplumbağaları için 80 bin imza topladı. 350.org, CAN Europe, Doğa Derneği, Ekosfer Derneği, HEAL (Sağlık ve Çevre Birliği) ve WWF-Türkiye tarafından da desteklenen kampanya kapsamında toplanan imzalar santrali finanse eden Çin Bankası ICBC’ye önceki gün teslim edildi.

BÖLGENİN KORUNMASI TALEP EDİLİYOR

İklim aktivistleri, uzmanlar ve yöre halkı bölgenin korunması gerektiği talebinde bulunuyor. Söz konusu Çin’in projeden çekilmesi çağrısında bulunan çevre platformları bölgede yaşanacak tahribatı ve bölge halkının santralden göreceği zararları anlattı.

Avukat İsmail Hakkı Atal banka önünde önceki gün yapılan basın açıklamasında şunları söyledi: “Santral inşaatına karşı açılan davanın bilirkişi raporunda kaplumbağaları korumak için alınacağı söylenen önlemlerin hiçbirinin yeterli ve gerçekçi olmadığı uzmanlar tarafından ortaya koyuldu. Buna rağmen Hunutlu termik santralinin inşaatı hala devam ediyor. Bu inşaatın acilen durdurulmasını ve yasayla koruma altında olan bu kumsalın fiilen gerçekten korunmasını talep ediyoruz.”

ÇİN'E ÇAĞRI: KENDİ POLİTİKLARINIZ ÇERÇEVESİNDE HAREKET EDİN

Doğu Akdeniz Çevre Platformu sözcüsü Sadun Bölükbaşı ise Hunutlu termik santralinin çevre, iklim ve biyolojik çeşitlilik üzerindeki zincirleme olumsuz etkileri olduğunu ifade etti. Bölükbaşı, "Hem Türkiye’deki hem Çin’deki paydaşların faydasına olacak şekilde, kömür yerine güneş ve rüzgâr gibi temiz sektörlere yapılacak yatırımların desteklenmesini ve Çin’in kendi ülkesi için belirlediği yeşil finansman politikaları doğrultusunda Türkiye’de de sürdürülebilir bir anlayışla hareket etmesini bekliyoruz. Bu doğrultuda aynı Zimbabve ve Kenya’da olduğu gibi ICBC bankasının bu kömür yatırımından da çekilmesini talep ediyoruz" dedi.

Deniz kaplumbağaları adına bir deniz kaplumbağası kostümü ile gerçekleştiren imza tesliminde söz alan iklim aktivisti Elif Ünal “Deniz kaplumbağaları tüm Akdeniz’de olduğu gibi Adana’nın sularında da 110 milyon yıldır yaşamını sürdürüyor. Onların yaşam alanına yapılacak bu müdahale deniz kaplumbağalarının bölgedeki popülasyonunu tehdit ediyor. 30 yıl ömür biçilen bu santral için denizin bu kadim canlılarını feda etmek ülkenin ekosistemine yapılacak büyük bir darbedir" diye konuştu.

SANTRAL NEDEN KAPATILMALI?

Platform, santralin şu nedenlerden dolayı derhal durdurulması gerektiği çağrısında bulundu:

1.  Yeşil deniz kaplumbağaları için Akdeniz Havzası’nda öncelikli yuvalama kumsallarından biri olan proje alanındaki inşaat, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün 2009/10 Genelgesi’ne göre hukuka aykırı.

2.  Santral projesi, İskenderun Körfezi Bütünleşik Kıyı Alanları Planı (BKAP) ve Mersin-Adana Bölgesi Çevre Düzeni Planlarına aykırı.

3.  ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) raporu hazırlanırken ölçülen hava kalitesine ait veriler, güncel mevzuatımızın limit değerlerinin çok üzerinde bir kirliliği gösteriyor, santralin ÇED olumlu kararı geçerli değil.

4.  İskenderun Körfezi’ndeki diğer termik santral ve sanayi tesislerinin çevreye ve insan sağlığına etkileri kümülatif olarak değerlendirilmedi.

5.  Termik santralin Sağlık Etki Değerlendirmesi (SED) yapılmadan yani halk sağlığı üzerindeki etkisi bilinmeden inşaatına başlandı.

PROJENİN İNSAN SAĞLIĞI VE HAVA KALİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Öte yandan Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri Platformu (DAÇE), Adana Tabip Odası, Adana Ziraat Mühendisleri Odası, 350.org, Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe), Ekosfer, Sağlık ve Çevre Birliği (HEAL), TEMA Vakfı, WWF-Türkiye ve YUVA Derneği Adana'ya yapılan Hunutlu Termik Santrali'nin inşaatının durdurulması için #AdanayaTemizHava kampanyasını başlattı. Kampanyada santralin hava kalitesi üzerindeki etkileriyle ilgili bir rapor hazırlandı. Söz konusu raporda şu bilgiler yer alıyor:

 - Her yıl 2,8 milyon ton kömür ithal edilecek.

- Sugözü Sahili’nde bulunan ve faaliyetine devam eden Sugözü İthal Kömürlü Termik Santrali’nin sadece 1,8 km doğusuna ikinci bir kömürlü termik santral yapılmış olacak. Böylece Adana’nın kuzeyinde yer alan Tufanbeyli Kömürlü Termik Santrali’yle  ve diğer kirleticilerle birlikte, Adana’nın hava kalitesi ciddi şekilde etkilenecek. 

- Projeye sırasıyla 1,5 km, 2,6 km ve 2,8 km uzaklıkta bulunan Sugözü Köyü, Herekli Mahallesi ve Demirtaş Köyü doğrudan etkilenecek. 

Raporda projenin hava kalitesi ve insan sağlığı üzerindeki etkileri ise şöyle yer aldı: "Adana merkezde havadaki kirletici maddeler (PM10) Türkiye’de belirlenmiş sınır değerin iki katı, Dünya Sağlık Örgütü tavsiye değerlerinin ise dört katı üzerinde ve hava sağlıksız.  Adana, 2019 yılı boyunca 236 gün, yani yılın %65’inde bu kirli havayı soludu. Şayet, Adana’da hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü’nün sınır değerleri altında tutulabilseydi, 2019 yılında 2 bin 72 ölümün engellenebilirdi. Bu bulgu, Adana’da her 5 kişiden 1’inin hava kirliliğine bağlı sebeplerden hayatını kaybettiğini gösteriyor.

Bu kirliliğe rağmen, Hunutlu Termik Santrali’nin 2014 tarihli Nihai ÇED raporunda yer alan PM10 kirleticisine ait ölçümler, insan sağlığının korunması ve AB mevzuatıyla uyumlaştırma için güncellenen Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğindeki sınır değerleri aşıyor. Santralin yapılması, daha çok erken ölüme ve hastalık yüküne yol açacak iken santral insan sağlığı üzerine detaylı bir değerlendirme sunmuyor."

Hunutlu kömürlü termik santrali hakkında:

Hunutlu Termik Santrali 2015 yılında elektrik üretim lisansını almıştır. Lisansı takiben, söz konusu yatırım için 2016 yılında 3,5 milyar TL sabit yatırım tutarı üzerinden KDV istisnası ve 768 milyon ABD doları tutarındaki makina teçhizat ithalatı üzerinden de gümrük vergisi muafiyeti sağlandı. Santral tamamlanması durumunda 1.320 MW kapasiteye sahip olacak.