İçimdeki 'ben'ler

Esra Karataş  esrakaratas1@gmail.com

Öte dünyalardaki gizi ve insan doğasındaki çatlakları seven Hintli yönetmen M. Night Shyamalan, bu kez insan zihninin gizemli sularında dolanıyor. Çoklu kişilik bozukluğu yönetmen için de oyuncu için performanslarını gösterebilecekleri verimli bir alan. Shyamalan ve filmin başrol oyunculuğunu üstlenen James McAvoy bu işin üstesinden geldiğini söyleyelim en baştan.

X-Men serisinin Profesörü X'i McAvoy, 2013 yapımı Pislik / Filth filmiyle bu alandaki yeteneğini göstermişti. Filme gerekli olan gizemi kazandıran Cadı / The Witch'den tandığımız genç oyuncu Anya Taylor-Joy, her şeye sessizce tanıklık eden karakteri ustaca yorumlamış.

Doğrusu bu tür psikolojik gerilim filmleri en iddialı korku filmlerinden daha heyecanlı olabiliyor benim için. Shamalan'ın da etkilendiği yönetmenlerin başında yer alan Alfred Hithcook imzalı Sapık / Psycho bu türün güzel örneklerinden sayılabilir. Sapık filminde olduğu gibi Dr. Jekyll ve Bay Hyde / Dr. Jekyll and Mr. Hyde, Dövüş Kulübü / Fight Clup gibi örneklerde de parçalanmış kişilik tek karakterden oluşuyordu. Parçalanmış / Split ise tam 23 parçaya bölünmüş Kevin'le tanışıyoruz.

Çocuklukta yaşadığı travmayı atlatamayan Kevin, 23 farklı kişiliğe bölünmüştür. Beyninin yarattığı kişilikleri kontrol altında tutmakta zorlanan Kevin, bu durumla başa çıkmak için psikolojik destek almaktadır. Ancak bu süreçte 24'ncü karakter gün yüzüne çıkmak için sınırlarını zorlar.

Film, bir doğum günü partisiyle başlıyor. Arkadaşları tarafından ucube gibi kabul edilen Casey ilgi odağımıza yerleşiyor hemen. Ondaki gizemi filmin tetikleyici gücü oluyor. Casey'in filmin ilk karelerinden itibaren bizim için muamma olarak kalmasını istiyor yönetmen. Üç genç kız yanlarında babaları olduğu halde güpegündüz bir otoparktan kaçırılıyorlar. Ancak, Casey bildik bir tehlikeyle başbaşa ve bu duruma hazırlıklı gibi davranıyor. Bu sebeple film boyunca ilgi odağımız olarak filmin merkezinde durmaya devam edecek.

Kevin'i ele geçirmeye çalışan en güçlü karakterlerden biri olan Dennis, genç kızları kaçırıp alıkoyan ve tüm bu başkaldırıyı planlayan kişilik. Ona en yakın çalışan karakter Patricia ve dokuz yaşındaki Hedwig. Modacı alteregosuyla ortaya çıkan Barry ise terapistle karakterler arasındaki bağı kuran kişilik olarak çıkıyor karşımıza. Biz Kevin'in 7-8 yüzünü görebiliyoruz. Öne çıkan yüzler çoğunlukla 4'ü geçmiyor. Daha fazlası kafa karışıklığına sebep olurdu mutlaka.

Dennis, kaçırdığı genç kızları bir bodrum katına kapatıyor. Ancak kızlarla ne yapacağını bilmiyoruz. Kızların kapatıldığı mekan filmin yaratmak istediği atmosfere çok uygun. Işık ve gölgelerle, küçük bölmeler ve odacıklarla istenilen 'klostrofobik algı' kolaylıkla yaratılıyor. İçinden boruların geçtiği uzun havalandırmalar ise bulunduğumuz mekanın büyüklüğünü algılamamız açısından ipuçları veriyor.

Film son dakikalara kadar soru işaretlerini saklı tutarak tutarlı bir biçimde ilerliyor. Casey'in soğukkanlı duruşuna ilişkin yeni bildirimler alıyoruz sürekli. Yönetmen verdiği geridönüşlerle Casey'de de bir takım kırılmalar olduğunu gösteriyor bize. Belki Hedwig'le ilişki kurmasının sebebi Casey'deki bu kırılma, ya da bizim böyle düşünmemizi istiyor yönetmen. Dennis kızları kaçırarak onlara ne yapacağı bir soru işareti aklımızda sürekli canlı tutuluyor.

Hangi karakterin ne zaman ortaya çıkacağı, kızlara ne olacağı ve Cassey'in gizemi filmi canlı tutan noktalardan. Ancak kimi noktalarda özensiz davranıldığını düşünmeden edemiyoruz. Terapistin çok zekice hareket edip Kevin'deki sorunu keşfettikten sonra yaptığı basiretsiz davranışlar filme zarar veriyor. Bu noktadan sonra işin tadı kaçsa da bir parça, film izlenmeyi hakediyor.

Parçalanmış / Split

Yönetmen-Senaryo: M. Night Shyamalan

Oyuncular: James McAvoy, Anya Taylor-Joy, Betty Buckley

Süre: 1s 57dk

Yapım Yılı: 2016