İhracatçıların B planı: Tırlar Ro-Ro gemileriyle Romanya’ya geçecek

DUVAR - Edirne-Bulgaristan sınırında kilometrelerce tır kuyrukları oluşturan, yaş meyve ve sebze ihracatçılarının Avrupa ülkelerine ürün sevkiyatını kilitleyen gümrük krizi, laboratuvarın sınır kapısına taşınmasıyla birlikte kısmen çözüldü. İhracatçıların yoğun talebi üzerine Kapıkule Sınır Kapısı’nın Bulgaristan cephesine laboratuvar inşası tamamlandıktan sonra sınırda işler hızlandı, böylece kronik hale gelen yığılmalar hafifledi.

Ancak bu stratejik adım, tır kuyruklarını tamamen çözmeye yetmedi.

 Gıda analizlerinin Bulgaristan kapısında vakit kaybı olmadan yapılmasını sağlayan laboratuvar faaliyete geçse de dış ticaretin hızlandığı dönemlerde hâlâ kuyruklar gündeme geliyor. Bu soruna kalıcı bir çözüm arayan Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB), ihracat zincirinin kesintisiz işlemesi için alternatif güzergah belirlemek üzere araştırmalara başladı. Bu amaçla değerlendirilecek ilk adres, Romanya’nın Constanta Limanı oldu. Değerlendirmeler neticesinde bir ticaret anlaşması gerçekleşirse Karadeniz’deki IC Karasu Port’tan ve Zonguldak Bölge Limanı’ndan Ro-Ro gemilerine yüklenecek ihracat tırları, 12 saatlik bir yolculukla Romanya’daki Constanta Port'a ulaşacak ve oradan Avrupa’daki nihai adreslerine dağılacak.

'YÜZDE 20’LİK BİR KAYMA BİLE SORUNU ÇÖZER'

Bu alternatif ihracat ağının, Bulgaristan sınırındaki yoğunluğu azaltıp, kesintisiz hale getirmesini beklediklerini söyleyen Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, Kapıkule’den geçen ticaret yükünde yüzde 20’lik bir kaymanın bile sorunu çözeceğini ifade etti.

Çavuşoğlu, şöyle konuştu: “Bulgaristan’a açılan Kapıkule Sınır Kapısı’nda iş akışı şu anda önceye göre bir nebze daha iyi. Uzunca bir süredir beklentimiz laboratuvarın kapıya taşınmasıydı. Bu gerçekleştikten sonra sıkışıklık azaldı, geçişler artık daha rahat. Mesela şu anda ihracatta yıl sonu trafiği azaldı, yaklaşık 10 gündür geçişlerde sorun yok. Ama yakın zamana kadar yine kuyruklar vardı. Çünkü kapının kapasitesi, hem dönemde yoğunluğu kaldırmıyor. Hala zaman zaman sıkışmalar yaşanıyor. Bulgar tarafında ürünler çok uzun süre bekleyince sıkıntı yaşanıyor. Yaş sebze ve meyve gibi raf ömrü olan ürünler, tır kuyruklarında günlerce bekliyor. Raf ömürleri kısalıyor. O yüzden alternatif kapı arayışımız hala sürüyor.”

'TIRLAR RO-RO GEMİLERİYLE GİDECEK'

Komşu limanlar arasında bir değerlendirme yaptıklarını belirten Çavuşoğlu, “Yakın çevrede en iyi tercih olarak Romanya alternatifi gündemimizde. Ro-Ro gemileriyle tırları Romanya Limanı’na indirmeyi planlıyoruz. Bu hafta görüşmelerimiz başladı. Romanya üzerinden ihracatı nasıl yapabiliriz, onlar ne yapabilir? Bunlar üzerinde duruyoruz. Şu anda Romanya Limanı’nda fizibilite çalışmaları yapılıyor. Ön görüşmeler yapıyoruz. Eğer Romanya’yı alternatif bir ihracat güzergahı olarak değerlendirebileceğimize kanaat getirirsek bakanlıklarımıza bunu ileteceğiz. Ondan sonra da anlaşmayı resmiyete dökeceğiz. Öncelikle limanı işleten firmalarla bu hafta başladık görüşmeye. Geçen hafta ilk toplantımızı yaptık. Orada laboratuvar var mı, ne kadar zamanda devreye alacaklar? Önce bunlar üzerinde duruyoruz. Temel konuları netleştirip sonra devletler üzerinden anlaşmaya varılması için gerekli görüşmeleri yapacağız” dedi.

'SINIRDAKİ TIR KUYRUKLARI TARİHE KARIŞIR'

Bulgaristan sınırındaki Kapıkule’nin dünyanın ikinci büyük kapısı olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, “Yani orayı bölmek çok zor. Ama bu yol üzerinden ilerleyen ticaret hacminin yüzde yirmisini Romanya’ya aktarsak yeter bize. Bulgaristan kapısı tıkandığında komple oraya gidelim. Akışın rahat olduğu zamanlarda da kapıdaki ihracat yükünü hafifletelim. Romanya üzerinden dış ticareti sürekli hale getirelim. Ama alışkanlıklar kırılamıyor. İnsanları yıllardır tercih ettikleri karadan Bulgaristan geçişten, denizden Romanya’ya geçişe yöneltmek gerekiyor. Bunu başarabilirsek kapıdaki beklemeler tarihe karışır” diye konuştu.

ROMANYA’YA ULAŞMASI 12 SAAT SÜRECEK

Romanya ile anlaşma sağlanırsa nasıl bir yol izleneceğini de anlatan Çavuşoğlu, o aşamada yapacakları planlamanın detaylarını da paylaştı: “Adapazarı Karasu tarafından veya Zonguldak'tan gemiye yüklenecek tırlar Romanya'ya geçecek ve Romanya’dan Avrupa'ya dağılacak. Geminin Karadeniz’e açılıp Romanya’ya geçmesi 12 saat sürüyor. Kapıda beklenmezse Kapıkule daha hızlı. Ama bekleme süreleri devreye girdiğinde Romanya hattı Kapıkule’den bile daha hızlı olacaktır. O yol biraz daha sorunsuz ilerleyebilir. Gideceği ülkeye göre, belki Romanya’nın avantajlı olacağı yerler bile vardır.”