İliç’in bilirkişi raporu: Şirket suçlu, en yetkili isim suçsuz!
9 işçinin bedeninin hala milyonlarca ton siyanürlü toprağın altında durduğu İliç’teki çevre katliamıyla ilgili bilirkişi raporunun detayları belli oldu. Raporda havanın, suyun ve toprağın kirletildiği, şirketin kayan liç yığını sahasında hiçbir önlem almadığı belirtildi. Anagold ‘asli kusurlu’ bulundu. Ama şirketin Türkiye’deki en yetkili isminin sorumluluğu olmadığı savunuldu.
İliç’teki Çöpler Altın Madeni’nde yaşanan çevre ve işçi katliamına ilişkin bilirkişi raporunun içeriği belli oldu. Raporda şirketin yığın liç sahasında hiçbir önlem almadığı toprak, hava ve yeraltı sularında ciddi kirliliğe yol açıldığı belirtildi. Dolayısıyla Anagold Madencilik asli kusurlu bulundu. Bilirkişi bunun dışında şirket yöneticileri Kanadalı Jain Roland Guille, Kenan Özdemir, Abdülkadir Cansız, Özgür Kaya, İzzet Tekin ve Mehmet Türk ile sahadan sorumlu 5 mühendisi de ‘asli kusurlu’ buldu. Ancak alt işverenler ve Anagold Ülke Müdürü Cengiz Yalçın Demirci’nin olayda hiçbir sorumluluğu olmadığına karar verildi.
İliç’te 9 işçinin milyonlarca ton siyanürlü toprağın altında kalmasına sebep olan ve büyük çevre yıkımına yol açan olayla ilgili bilirkişilerin hazırladığı raporun ayrıntıları ortaya çıktı. Korkulduğu üzere bilirkişi de toprağın, havanın ve suyun zehirlendiğini tespit etti. Ancak iş bu katliamın sorumlusunun kim olduğuna gelince, yine beklendiği gibi oldu. Kanadalı işveren vekili ile sahadan sorumlu bazı yöneticiler ve mühendisler, bilirkişi heyeti tarafından ‘asli kusurlu’ sayıldı.
Bilirkişi raporunda Anagold Madencilik’in sorumluluğu hakkında şöyle denildi:
"Yığın liç sahasında kayan solüsyon içerikli toprağa hiçbir önlem alınmamış ve kirletilmeye ve kontamine olmaya açık olan kuru dere yatağına akması ile, toprağın kayması esnasında oluşan gaz ile hava kirliliğine yol açıldığı, daha evvel hiçbir önlem alınmamış olan Sabırlı Deresi'ne akması ile toprak kirliliğine ve aynı zamanda yüzeysel ve yeraltı suyu kirliliğine yol açacak olması, ÇED raporunda 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve 167 Sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun’a dayalı olarak çıkartılan yönetmeliklerle oluşan mevzuata aykırı hareket edilmesi sebebiyle, vermiş olduğu taahhütlere uyulmadığından, ‘Kasten veya taksirle çevreyi kirletme suçu’ işlendiğinden Anagold Madencilik asli kusurludur.”
EN YETKİLİ İSİM SORUMLU BULUNMADI
Olay sonrası Türkiye’ye gelen ve kısa bir süre gözaltında kaldıktan sonra bırakılan ve ifadesinde tüm sorumluluğu sahadaki mühendisler ile alt düzey yöneticilere yıkan Anagold Madencilik Ülke Müdürü Cengiz Yalçın Demirci için de bilirkişi raporunda şu ifadeler kullanıldı:
“Anagold Madencilik AŞ’ye ait finansla ilgili işlerde üst merciler, SSR Mining üst yöneticileri ve Çalık Holding üst yöneticilerine bildirmesi ve bununla ilgili koordinasyonu sağladığı, teknik olarak yetkisinin olmadığı tespit edilmiş olup, meydana gelen kaza olayında kusurlu olmadığı tespit edilmiştir.”