İSTANBUL - Türkiye’de ilk Kürtçe talk show programı olan ‘Civat’, 10 Aralık 2023'te yayına başladı. Programa, bugüne kadar çalıştıkları alanda öne çıkan ve özellikle Kürtçe bilen çok sayıda konuk davet edildi. Programın kurucusu ve sunucusu Serhat Güneş; Civat'ı, "Geleneksel kültürümüz ile yeni kültürü mizahi bir farkındalık zemininde buluşturup herkese ulaşmak istiyoruz" sözleriyle tanımlıyor.

'GEÇMİŞ İLE GÜNÜMÜZÜ BİRLEŞTİRMEK İSTEDİK'

"İlk olarak yapmak istediğimiz proje talk show değildi" diyen Güneş, "Giderek liberalleşen ve kapitalleşen toplumun içindeki çarpıklıkları eleştiren ve teşhir eden bir fikrimiz vardı (Nêrker Akademî). Fakat bu eleştirel tutumun şu an için biraz beklemesi gerektiğini düşündük. Devamında, Civat adıyla geçmişten günümüze gelen, insanların buluştuğu ve sohbetlerin birleştiği bir alanı biliyorduk. Bu alanı daha çok gençlerin de kendini bulabileceği biraz mizahi ve biraz da farkındalık sentezi ile birleştirmek istedik" ifadelerini kullandı.

'KÜRTÇE DIŞINDA KONUŞULAN DİLLERİ DE TERCÜMAN DESTEĞİ İLE MİSAFİR ETMEK İSTERİZ'

Olumlu eleştiriler aldıklarını, bunun kendilerini motive ettiğini belirten Güneş şunları söyledi: "Yeni bir alan olduğundan dolayı, beklentilerin dışında ürettiğimiz içeriklere gelen olumlu anlamda geri dönüşler, aslında iyi bir fikirde olduğumuz ve bunu geliştirerek devam ettirmemiz yönünde. Geleneksel kültürümüz -eleştirel, desteklenmesi gereken bütün yönleriyle- modernitenin beraberinde getirdiği yeni toplum dinamikleri ve yarattığı yeni kültürü -yine eleştirel, desteklenmesi gereken bütün yönleriyle- mizahi bir farkındalık zemininde buluşturup toplumun her kesiminden insanımıza ulaşmak istiyoruz. Odağımız, kültürümüzle ve kendimize ait olan bir dil ile üretim yapmak ve alan oluşturmak olduğu için Kürtçe ile üretim yapan farklı meslek gruplarından insanlarımızı misafir ediyoruz. Elbette bunun yanında Kürtçe dışında konuşulan dilleri de tercüman desteği ile misafir etmek isteriz."

'BİZ KÜRTLER GEÇ KALMIŞ DURUMDAYIZ'

Globalleşen dünyada Kürtlerin siyasi ve politik sebeplerden dolayı bugün pek çok alanda geç kaldığına dikkat çeken Güneş şöyle konuştu: "Malum sebeplerin doğal sonucu olarak bir medya altyapısı oluşamadı. Baktığımız zaman aslında talk show dediğimiz bu format Kürtlerde zaten çok eski tarihlere dayanan 'Civat' kültürü olarak karşımıza çıkıyor. Yani başka şartlar altında Kürtçe talk show bugün öncü ve başarılı örneklerden olabilirdi. Her ne kadar İstanbul’da çekimlerimiz devam etse de fırsat ve imkanlar dahilinde bazen farklı illerde de çekim yapabiliyoruz. Farklı bölgelerden gelen misafirlerimizin ağız ve lehçe farklılıkları Civat’ımızın rengi ve zenginliğini arttırıyor. Bu durum dilimizin ne kadar zengin olduğunu da göstermekte. Bu zenginliğin ve çeşitliliğin görülmesinde aracı olduğumuz için mutluyuz."

Civat nedir?

Kürt kültüründe Civat (meclis) geleneği çok eski zamanlara kadar uzanıyor. Köylerde günlük işleri bitenlerin her akşam bir evde veya köy muhtarının evinde bir odada toplanarak sohbet ederdi. Bu toplantılara 'civat’ denirdi. Civatlarda hikayeler anlatılır ve dengbêjler dinlenirdi. Civat aynı zamanda ortak bir konu hakkında karar verilecekse de toplanırdı. Aşiret liderleri veya köyün ileri gelenleri toplanır, konuşur ve bir karar verirdi.

Civat programı, buradan izlenebilir.