İnka tahılı 'kinoa'nın genetiği çözüldü
En iyi bitkisel protein kaynaklarından "kinoa"nın genetiği çözüldü. Bitkinin Avrupa'da da üretilmesi planlanıyor.
DUVAR - Bilim insanları İnka tahılı olarak bilinen "kinoa"nın genetiğini çözdü. Glutensiz özelliğiyle dikkat çeken kinoanın, saponinden arındırılmış şekilde Avrupa'da da üretilebileceği belirtildi.
Deutsche Welle'in haberine göre, "kinoa" sağlıklı beslenmeye çalışanlar arasında sık sık adı geçen bir tahıl. 6 bin yıl önce bugünkü Peru ve Bolivya'nın yüksek dağlarında yaşayan İnka uygarlığı için kinoa temel besin kaynağıydı. Günümüzde, Güney Amerika'nın yüzde 80'inde hala kinoa ekiliyor. "İnka tahılı” olarak da adlandırılan kinoa, "And darısı” ya da "Peru pirinci” olarak da tanınıyor.
EN İYİ BİTKİSEL PROTEİN KAYNAKLARINDAN
Kinoa, dünya genelinde en iyi bitkisel protein kaynaklarından biri olarak kabul ediliyor. Taneleri, gerekli dokuz aminoasit ve hastalıklarla mücadelede yardımcı anti-oksidanları içerirken aynı zamanda mineral açısından zengin ve de en önemlisi glutensiz.
Kinoa için glutensiz olması nedeniyle, "süper besin" ismi de kullanılıyor. Fakat kinoa, oldukça pahalı bir ürün.
Kinoa, büyük bir ihracat patlamasına yol açtı. Ancak bunun iklim ve biyo-çeşitlilik üzerinde bazı zararlı etkileri olduğu ve küçük çiftçilerin de son gelişmelerden olumsuz etkilendiği yönünde eleştiriler dile getiriliyor.
'İSPANYOL İŞGALİ İLE ÖNEMİNİ KAYBETTİ'
Kinoa'nın genetiğini çözen bilim insanları, son bulguları Nature adlı dergide yayınladı. Araştırmaya katılan Suudi Arabistan'daki Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden Profesör Mark Tester, "Kinoa, eski And medeniyetleri için temel bir kültür ürünüydü ancak İspanyolların işgaliyle önemini kaybetti. Bu da kinoanın tam anlamıyla ehlileştirilemediği ve pozitif içeriğiyle ilgili dengeli tutuma rağmen genetik potansiyelinin incelenmediği anlamına geliyor” dedi.
'ORTA AVRUPA'DA ÜRETİMİNİ DÜŞÜNÜYORUZ'
Kinoanın önce belirli bir süre suda bekletilip ince kabuğunun ayrılması sağlanmalı ve süzülmeli. Böylece kinoa, saponin içeren acı kabuğundan ayrılıyor. Bu kabuğun insanlar için kısmen tehlikeli olduğu belirtiliyor.
Mark Tester, "Bundan sorumlu geni tespit ettik ve artık hedefli olarak saponinden arındırılmış kinoa üretebiliriz” açıklamasını yaptı.
Araştırmaya Kiel Üniversitesi araştırmacıları da katıldı. Bitki Ekimi ve Bitki Yetiştirilmesi Enstitüsü'nden Nadine Dolly, "Kinoanın Orta Avrupa'da da üretimini düşünüyoruz” şekline konuştu.
Dolly'ye göre, bu, kinoayı sürekli Güney Amerika'dan ithal etmekten daha ekolojik.