İş cinayetleri: Haziran'da 173, ilk 6 ayda 1155 ölüm

DUVAR - İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 2021'in ilk 6 ayına ilişkin iş cinayetleri raporunu yayımladı. Raporun yüzde 80’i ulusal basından; yüzde 20’si yerel basından, işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, meslek örgütleri ve sendikalardan öğrenilen bilgilere dayandırılarak hazırlandı. Buna göre Haziran ayında en az 173 iş cinayeti gerçekleşti.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin yayımladığı rapora göre, 2021 iş cinayetleri aylara göre dağılımı şöyle;

-Ocak ayında en az 203 işçi,
-Şubat ayında en az 142 işçi,
-Mart ayında en az 144 işçi,
-Nisan ayında en az 257 işçi,
-Mayıs ayında en az 236 işçi,
-Haziran ayında en az 173 işçi hayatını kaybetti.
-2021 yılının ilk altı ayında iş cinayetlerinde en az 1155 işçi arkadaşımızı kaybettik.

Haziran ayında ölen 173 emekçinin 137’sinin ücretli (işçi ve memur), 36’sısının kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluştuğuna vurgu yapılan raporda, iş cinayetlerinde ölenlerin 9’unun kadın işçi, 164’ünün erkek işçi olduğunu kaydedildi. Kadın işçi cinayetleri tarım, ticaret, eğitim, büro ve sağlık işkollarında gerçekleştiği belirtildi.

Ayrıca raporda 5’i Suriyeli ve 2’si Afganistanlı göçmen/mültecinin de iş cinayetlerinde öldüğüne dikkat çekildi.

6 ÇOCUK İŞÇİ VEFAT ETTİ

Raporun dikkat çeken bir diğer bölümü ise, 6’sı çocuk 54’ü 51 yaş ve üzerinde işçilerin olduğu bölüm. Raporda şunlara yer verildi:

“6 çocuk işçi can verdi: 14 yaşındaki Mustafa İletmiş ve 12 yaşındaki Mehmet Ali Kırcılı Osmaniye’de çobanlık yaparken serinlemek için girdikleri gölette boğulmaları sonucu; 15 yaşındaki Salih Güneş Eskişehir’de mevsimlik tarım işçisi olarak çalışırken yıldırım düşmesi sonucu; 17 yaşındaki Suriyeli çoban Maher Fovaz El Halaf Şanlıurfa’da elini yıkamak isterken su kanalına düşmesi sonucu; 17 yaşındaki mevsimlik tarım işçisi Gülhan Çizik Denizli’de tarla yolunda motosikletlerine otomobil çarpması sonucu; 17 yaşındaki Berzan Özgün Mardin’de çalıştığı inşaatın 4.katından düşmesi sonucu... 51 yaş ve üstünde ise çalışırken ölen 54 emekçi bulunuyor: Çiftçi ve esnaflar ile tarım, maden, ağaç, büro, metal, inşaat, taşımacılık, sağlık ve belediye işçileri...”

YAŞ GURUPLARINA GÖRE İŞÇİ CİNAYETLERİ...

Raporun 2021 Haziran ayında iş cinayetlerin yaş guruplarına göre dağılımı ise şöyle:

-14 yaş ve altı yaş grubunda 2 işçi,
-15-17 yaş grubunda 4 işçi,
-18-27 yaş grubunda 14 işçi,
-28-50 yaş grubunda 93 işçi,
-51-64 yaş grubunda 40 işçi,
-65 yaş ve üstü yaş grubunda 14 işçi,
-Ve yaşını bilmediğimiz/öğrenemediğimiz 6 işçi hayatını kaybetti.

EN ÇOK CİNAYET HANGİ İŞ KOLLARINDA OLDU?

2021'in haziranında, iş cinayetlerinin iş kollarına göre dağılımı:

Ölümler en çok inşaat/yol, tarım/orman, ticaret/büro/eğitim, taşımacılık, metal, belediye/genel işler, sağlık, güvenlik, madencilik, kimya, ağaç ve enerji işkollarında gerçekleşti:

-Tarım işkolunda 28 çiftçi ve 15 işçi hayatını kaybetti.
-İnşaatlarda neredeyse her gün bir iş cinayeti meydana geldi.

Haziran ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 4’ü sendikalı işçi. Sendikalı işçiler kimya, yol, sağlık ve belediye işkollarında çalışıyordu.

NEDEN İŞ CİNAYETLERİNE KURBAN GİTTİLER?

2021 iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı,

- Ölümlere en fazla yüksekten düşme, ezilme/göçük, trafik/servis kazası, Covid-19, kalp krizi, intihar, şiddet, zehirlenme/boğulma ve elektrik çarpması neden oldu.

-6 ticaret/büro/eğitim, 4 sağlık, 2 güvenlik, 1 kimya, 1 basın ve 1 belediye emekçisi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.

-İnşaatlardaki iş cinayetlerinin 25’i yüksekten düşme nedenli.

-Haziran ayında en az 11 emekçi ‘borç ve işsizlik’ nedenleriyle intihar ederek hayatına son verdi.

İŞ CİNAYETLERİNİN ŞEHİRLERE GÖRE DAĞILIMI: İLK SIRADA İSTANBUL VAR

2021 haziran ayında, iş cinayetlerinin şehirlere göre dağılımı:

14 ölüm İstanbul’da; 11 ölüm Gaziantep’te; 8 ölüm Antalya’da; 6’şar ölüm Ankara ve Samsun’da; 5’er ölüm Adana, Bursa, İzmir, Kocaeli ve Manisa’da; 4’er ölüm Kahramanmaraş, Konya, Muğla ve Zonguldak’ta; 3’er ölüm Balıkesir, Burdur, Çorum, Denizli, Eskişehir, Hatay, Kars, Kayseri, Sivas, Tekirdağ ve Van’da; 2’şer ölüm Adıyaman, Aydın, Bilecik, Çanakkale, Diyarbakır, Düzce, Erzurum, Gümüşhane, Isparta, Kastamonu, Kütahya, Osmaniye, Şanlıurfa, Trabzon ve Yalova’da; 1’er ölüm Afyon, Amasya, Artvin, Batman, Bolu, Çankırı, Edirne, Elazığ, Erzincan, Karaman, Kırklareli, Mardin, Nevşehir, Ordu, Rize, Sakarya, Siirt, Tokat, Uşak, Almanya, Avustralya, Bahreyn, Kazakistan ve Ukrayna’da meydana geldi.

‘TABLO AĞIRLAŞTI’

İşçi Sağlığı İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin raporunu değerlendiren Birleşik Metal-İş Sendikası Uzmanı Nuran Güleç, meclisin düzenli olarak kamuoyu ile paylaştığı çalışmaları ile çalışma yaşamının insanlık dışı koşullarını, işçilerin hayatına biçilen değeri, çalışma yaşamının kuralsızlığını ve denetimsizliğini gözler önüne serdiğini belirtti.

“Denetlemeyen, caydırıcı cezaları hayata geçirmeyen devlet çalışma yaşamını patronların insafına bırakarak iş cinayetlerine davetiye çıkarıyor” diyen Gülenç, “Özellikle salgın dönemi hem sağlık ve güvenlik önlemlerinin ihmali yönünden hem de ekonomik olarak zaten kötü olan tabloyu iyice ağırlaştırdı.  Bu dönemde sosyal destekten yoksunluk, insanları koşullarına bakmaksızın bulabildikleri işte çalışmaya yönlendirdi. İşten atılma korkusu, sağlık ve güvenlik önlemi taleplerinin önüne geçti. Bunu fırsat bilen patronlar da kârlarına kâr kattılar.  Bu nedenle, işçi ölümlerinin nedenlerini patronların almadığı önlemler, sendikal örgütsüzlük, denetimsizlik diye sıralayabilirken buna bir de ülkedeki derin yoksulluğu eklemeliyiz” dedi.

‘ÇOCUK VE 65 YAŞ ÜSTÜ İŞÇİLER, AĞIR TABLONUN BAŞKA BİR YÜZÜ’

Çocuklar ve emekliler, yaşları gereği en güvencesiz ve korumasız alanlarda kendilerine istihdam olanağı bulduğuna dikkat çeken Gülenç, şöyle devam etti:

“Çocuk işçilik ve emekli insanların çalışma yaşamına tekrar dahil olması ve İSİG Meclisi verilerinden de gördüğümüz iş cinayetlerinde hayatlarını kaybetmiş olmaları bu yoksulluğun bir göstergesidir. Ne yazık ki yoksulluk derinleştikçe çalışma yaşamına dahil olmaması gereken, okulda bu yaz döneminde tatilde, oyun alanlarında olması gereken çocuklar ve 25-30 yıl çalışarak devlete vergi ve prim ödemenin ardından huzurlu bir yaşamı hak eden emekliler de maalesef hayatta kalabilmek için çalışmak zorunda kalıyor. Çocuklar ve emekliler, yaşları gereği çalışma yaşamının en güvencesiz ve korumasız, düşük ücretli ve sağlık ve güvenlik önlemlerinin alınmadığı alanlarda kendilerine istihdam olanağı bulabiliyorlar. Bu da hem fiziksel ve fizyolojik durumları hem de alınmayan önlemler nedeniyle onları daha çok iş cinayetleri ile karşı karşıya getiriyor. Haziran ayı içinde hayatını kaybeden 6 çocuk ve 14’ü 65 yaş üstü olmak üzere 51 yaş üstü 54 işçi bu ülkemizdeki ağır tablonun başka bir yüzü.”  

‘BEN İSTEMEZ MİYİM TORUNLARIMA VAKİT GEÇİREYİM?’

Mehmet Yasuboğa, 7 yıldır emekli. Ancak emekli olduğundan beri çalışıyor. 78 yaşında olduğunu belirten Yasuboğa, “Mecbur çalışıyorum çünkü maaşım yetmiyor. Emekli maaşlarının düzenlenmesi gerekiyor. Devlet bizim bu durumumuzu dikkate almalı. Çok sıkıntılar çekiyoruz. Eğer maaşlarımız bize yetseydi ben torunlarımla vakit geçirirdim. Şimdi burada çalışmak yerine memlekete gidecektim. Evimiz, yaylamız, köyümüz var. Tatil yapacaktım ama burada mecburen çalışıyoruz. 78 yaşındayım, hala çalışıyorum. Emekli olduğumda 650 lira alıyordum, şimdi aldığım emekli maaşı 2 bin lira bile değil” diye konuştu.  

‘BABAM İŞ BULAMIYOR BEN ÇALIŞIYORUM’

İstanbul’un Sultangazi ilçesinde bir tekstilde çalışan çocuk işçi M.D, “Babam salgın başlayınca işten çıkartıldı. Bir senedir iş bulamıyor. Bende ortacı olarak çalışıyorum. Eve para götürüyorum. Kiramızı ve bakkal borcumuzu öyle ödüyorum. Birde 17 yaşında bir abim var. O da tekstilde çalışıyor” dedi.