İsrail Yüksek Mahkemesi, tartışmalı yargı düzenlemesini görüşüyor

DUVAR - İsrail Yüksek Mahkemesi, Başbakan Benjamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesi kapsamında mecliste onaylanan ve yargının hükümet üzerindeki denetimini kaldıran Akla Yatkınlık Yasası'nı görüşmeye başladı.

Mahkeme, Batı Kudüs'teki merkezinde 15 hakimle, hükümetin yargı düzenlemesinde hükümet temsilcileri ve yasanın iptali için verilen dilekçenin taraflarını dinliyor.

'YÜKSEK MAHKEME'NİN YASAYI GÖRÜŞMESİ DEMOKRASİYE ZARAR VERİYOR'

Anadolu Ajansı'nın aktardığına göre, hükümetin yargı düzenlemesinin mimarlarından olan Dini Siyonizm Partili Meclis Anayasa, Hukuk ve Yargı Komitesi Başkanı Simcha Rothman, mahkemede söz aldı. Rothman, meclisin ülkede anayasa taslağı olarak kabul edilen bir Temel Kanun çıkarabileceğini savundu. Yüksek Mahkeme yargıçlarından Anat Baron, Rothman'a "Peki, Meclis bir gün Arapların oy verme hakkını elinden alan ya da seçimleri 10 yıl erteleyen bir yasa çıkarırsa ne olacak?" sorusunu yöneltti.

Simcha  Rothman, bu soruya cevaben, "Eğer seçilmiş meclis görevini yerine getiremezse seçimle kamuya karşı sorumluluk hissetmeyecek bir grubun seçilmiş karar alıcıların iradesini iptal etme hakkına sahip olmasıyla bu telafi edilemez" ifadelerini kullandı. İsrail Yüksek Mahkemesi'nin söz konusu yasayı incelemesinin 'demokrasiye zarar verdiği' eleştirisi yapan Rothman, Yüksek Mahkeme'nin yıllar içinde kademeli olarak yasal argümanlarla 'dünyada eşi görülmemiş gücü elinde topladığını' öne sürdü.

BUGÜN BİR KARAR ÇIKMASI BEKLENMİYOR

Yüksek Mahkeme'de yasayı savunan meclisin hukuki temsilcisi Itzchak Barth da Yüksek Mahkeme'nin yasayı iptal etmek yerine tefsir etmesini tercih ettiklerini belirtti.

Yüksek Mahkeme Başkanı Esther Hayut, kamuoyunda 'Akla Yatkınlık' diye isimlendirilen Temel Kanun değişikliğinin meclise sunulmadan önce ilgili komitede geniş bir uzlaşıyla kabul edilmediğine dikkati çekti. Başyargıç Hayut, bunun başlı başına Temel Kanun değişikliğinde bir istisna oluşturduğunu savundu. Öte yandan, İsrail Yüksek Mahkemesi'nden canlı olarak yayınlanan oturum sonucunda bugün bir karar çıkması beklenmiyor.

YÜKSEK MAHKEME ÖNÜNDE PROTESTOLAR

Batı Kudüs'teki Yüksek Mahkeme önünde hükümetin yargı düzenlemesinin destekçisi ve karşıtı onlarca kişi İsrail bayraklarıyla gösteri yaptı.

Akla Yatkınlık Yasası, Yüksek Mahkeme'nin hükümetin aldığı kararları 'kamu çıkarına hizmet etmediği, akla yatkın olmadığı veya çıkar çatışması doğurduğu' gerekçeleriyle bozma yetkisini elinden alıyor. Netanyahu hükümetinin yargı paketindeki temel unsurlar arasında sayılan madde 'yargının yürütme üzerindeki denetimini azaltmayı' hedefliyor.

KİM, NE DİYOR?

İsrail'de henüz bir anayasa bulunmuyor. Ülkedeki 13 "Temel Kanun" gelecekteki anayasanın taslağı kabul ediliyor. Yüksek Mahkeme, meclisin çıkardığı yasaları Temel Kanunlara aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edebiliyor. Hükümet, yargı düzenlemesi kapsamında onaylanan yasaların Temel Kanunlarda değişiklik getirdiğini belirtiyor.

Yüksek Mahkeme'nin bugüne kadar Temel Kanunlarda yapılan değişikliklere müdahale etmediğine işaret eden hükümet, bu bakımdan yargı düzenlemesi paketinde onaylanan Temel Kanun değişikliklerini de Yüksek Mahkeme'nin iptal edemeyeceğini savunuyor.

Yüksek Mahkeme'ye yasanın iptali için başvuran yargı düzenlemesi karşıtları ise söz konusu yasayla 'sistem değişikliği yapıldığı, İsrail'in demokratik yapısına darbe vurulduğu, bu nedenle düzenlemenin Mecliste salt çoğunlukla kabul edilerek yargı denetiminden muaf tutulamayacağı' değerlendirmesinde bulunuyor. Mahkeme'nin yasayı iptal etmesi ve hükümetin de buna itiraz etmesi halinde ülkedeki krizin anayasal boyuta taşınacağı yorumları yapılıyor. (DIŞ HABERLER)