İYİ Parti’de kadına şiddet uygulayanlara veto
Meral Akşener liderliğinde kurulan İYİ Parti’ye kadına şiddet, cinsel istismar ve terör suçlarından mahkum olanlar üye yapılmayacak. Üye iken bu suçları işleyenler de partiden çıkarılacak. Kadın kollarının kurulmayacağı partinin her kademesinde yüzde 25 kadın kotası uygulanacak.
ANKARA - Meral Akşener’in genel başkanlık koltuğuna oturduğu İYİ Parti’nin tüzüğü de ortaya çıktı. Milletvekili adaylarının ön seçimle belirlenmesi, çarşaf liste, yüzde 25 kadın kotası gibi başlıkların dikkat çektiği tüzüğe göre kadına şiddet, cinsel istismar ve terör suçlarından mahkum olanlar partiye üye yapılmayacak. Üye iken bu suçları işleyenler de partiden çıkarılacak.
İYİ Parti’nin tüzüğünde dikkat çeken bölümler şöyle oldu:
KADINA ŞİDDET UYGULAYANLAR ÜYE OLAMAYACAK: Siyasi Partiler Kanunu ile diğer ilgili yasalarda, herhangi bir siyasi partiye üye olamayacakları açıkça belirtilmiş olanlar ile kadına şiddet, cinsel istismar ve terör suçlarından affa veya zaman aşımına uğramış olsa dahi mahkûmiyet hükmü bulunanlar dışında, on sekiz yaşını doldurmuş, medeni ve siyasi hakları kullanma ehliyetine sahip, başka bir siyasi parti üyesi olmayan, Parti Tüzüğü, Programı, Temel Değer ve İlkeleri’ni benimseyen, parti çalışmalarına katılmayı, üyelik aidatını ödemeyi kabul eden her Türk vatandaşı Parti'ye üye olabilir.
VEKİLLERİN ÜYELİĞİNE GİK KARAR VERECEK: Genel İdare Kurulu (GİK), partiye üye olmak isteyen TBMM üyeleri, büyükşehir belediye başkanları, il ve ilçe belediye başkanlarının talepleri hakkında karar vermeye yetkili olacak.
KADIN KOLLARI KURULMAYACAK: İYİ Parti Gençlik Kolları kuracak. Bunun yanı sıra Merkez Danışma Kurulu, Yüksek İstişare Kurulu, Bilim Kurulu, Parti İçi Demokrasi ve Siyasi Etik Yüksek Kurulu gibi yan kurullar oluşturulabilecek. Kadın kolları ise olmayacak.
YÜZDE 25 CİNSİYET KOTASI: Milletvekili genel seçimlerinde merkez yoklaması yoluyla belirlenecek adaylar, il genel meclisi ve belediye meclisi adaylarında, Genel İdare Kurulu seçimlerinde, il, ilçe, belde yönetim kurullarının seçiminde, kongre ve kurultay delegeliği seçimlerinde, Merkez Disiplin Kurulu ve il disiplin kurulu üye seçimlerinde, en az yüzde 25 cinsiyet kotası uygulanacak. Genel İdare Kurulu bunu seçim çevresi belirtmek suretiyle yarı oranına kadar arttırmak, eksiltmek veya aynen muhafaza etmek konusunda karar verebilecek.
55-60 DELEGEYLE GENEL BAŞKAN ADAYI: Her parti üyesi, kurultay delegelerinin 20'de 1'inin yazılı teklifi ile Genel Başkanlığa aday olabilecek. Meclis üye sayısının 2 katı delege düşünüldüğünde genel başkanlık için bugün 60, yeni sistemde 55 delege imzasıyla aday olmak mümkün olacak.
ÜÇTE BİR DELEGEYLE OLAĞANÜSTÜ KONGRE: Kurultay delegelerinin en az beşte birinin noterden onaylı yazılı istemleri üzerine 60 gün içerisinde olağanüstü kongre yapılabilecek. Seçimli olağanüstü kurultay için Genel Başkan ya da Genel İdare Kurulu'nun gerek görmesi halinde veya kurultay delegelerinin en az üçte birinin noterden onaylı yazılı istemleri üzerine altmış gün içerisinde yapılacak. Kongrelerde kural olarak blok liste yöntemi uygulanacak ancak, kongre üyelerinin beşte birinin yazılı başvurusu ve kongreye katılanların salt çoğunluğunun karar vermesiyle çarşaf liste yöntemi de kararlaştırılabilecek.
MİLLETVEKİLİ ADAYLIĞI İÇİN ÖN SEÇİM YAPILACAK: Milletvekili aday adayları, büyükşehir ve il belediye başkan aday adayları için ön inceleme komisyonu oluşturulacak. Ön inceleme sonunda aday adaylığı uygun görülenler arasından adayların sıralaması için ön seçim, teşkilat yoklaması (aday yoklaması) ve merkez yoklaması usullerinden biri veya birkaçı ya da tamamının uygulanabilmesine GİK karar verecek. Kadın aday adayları belirlenen ücretin yarısını ödeyecek. Genel Başkan, TBMM üye sayısının yüzde beşini aşmamak kaydıyla, merkez adayı kontenjanını kullanabilecek.
SOSYAL MEDYA AYARI: Parti yöneticileri ve üyeleri hakkında sosyal medya ve yazılı sözlü basın araçları ve benzeri ortamlarda doğruluğu teyit edilmemiş beyanda bulunmak uyarma, sosyal medya hesabı üzerinden parti aleyhine beyan ve paylaşımlarda bulunmak kınama cezası ile cezalandırılacak. Genel Başkan ve parti yöneticileri aleyhinde sosyal medyadan, yazılı veya sözlü basın yolu ile asılsız iddialarda bulunmak ve bunları tekrarlamak geçici çıkarma ile cezalandırılacak.
ÜYE İKEN ŞİDDET UYGULAYANLAR ÇIKARILACAK: Kadına şiddet, cinsel taciz ve istismar, terör suçlarından hakkında adli mercilerde dava açılmış olmak geçici çıkarma ile cezalandırılacak. İnsan hakları, demokrasi ve hukuk devleti gibi en temel ilkeleri yok sayıcı davranış ve eylemlerin içerisinde bulunmak, kadına şiddet, cinsel taciz ve istismar, terör suçlarından affa veya zaman aşımına uğramış olsa dahi mahkumiyet hükmü almış olmak kesin çıkarma ile cezalandırılacak.
TÜM KURUCULAR MAL BİLDİRİMİNDE BULUNACAK: Parti kurucularının yapacakları toplantılara, Parti'nin Türkiye Büyük Millet Meclisinde bulunan üyeleri de katılacak. Kurucular Kurulu üyeleri, göreve başlama tarihini izleyen bir ay içinde mal bildiriminde bulunacak. Mal bildiriminde bulunma zorunluluğu, kurultay sonucu oluşan Genel İdare Kurulu ile Merkez Disiplin Kurulu üyeleri için de geçerli olacak. Bildirimin verileceği merci Genel Başkan için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, diğerleri için Parti Genel Başkanlığı olacak.