Jeofizik Mühendisleri Odası: Depremden sonra sıcak su çıkışları tespit edildi

Osman Çaklı

UŞAK- TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi 30 Ekim'de meydana gelen Sisam Adası merkezli depremin ardından İzmir'in güneybatısında yer alan Seferihisar'ın Ürkmez, Doğanbey Beldesi, Doğanbey Mahallesi sınırları içinde bulunan Tuzla fay hattının gözlendiği bir alanda sıcak su çıkışının büyük artış gösterdiği bilgisi üzerine oluşturulan heyet ile saha gözlemi yapmak üzere Tuzla fay hattı ve Uyuz kaplıcalarının bulunduğu bölgeye gitti.

'TUZLA FAYINDA DEPREMDEN SONRA 80 DERECEYE VARAN SU ÇIKIŞLARI OLDU'

Deprem sonrası sıcak ve soğuk su çıkışlarının meydana gelmesi üzerine Tuzla fay hattında inceleme yapan jeofizik mühendisleri, uzun yıllardır gözlenmeyen bir miktarda sıcak su, yer yer soğuk su çıkışının başladığını gözlemledi. İnceleme sonrası bir rapor hazırlayan Jeofizik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, bölgede çeşitli zamanlarda yapılan jeofizik çalışmalar sırasında su çıkışlarının bulunduğu bunların sıcaklığının ise 25 ile 35 derece arasında değiştiğini ifade etti. Ocak ve mart ayları arasında az da olsa su çıkışlarında artış olduğuna değinen mühendisler, yaşanan depremin ardından gaz içerikli sıcak su miktarında, su sıcaklığında (yaklaşık 80 derece) ve su çıkış yerlerinin sayısında ciddi artış olduğunu belirledi. Mühendisler ayrıca depremden önce bulunmayan bir sıcak su çıkışının Tuzla fay hattı aynasının tam üzerinde gözle görülür durumda olduğunu aktardı.

'VAROLAN KAYNAKLARIN MİKTARI VE SICAKLIĞI ARTTI'

İkinci inceleme alanı olan Karakoç Kaplıcaları bölgesinde, kaplıcaların 150 metre kuzeyinde bulunan bir kaynaktan yüksek sıcaklıklı ve yüksek debili su çıkışının başladığı belirtilen raporda, bölgede daha önce de bir su çıkışının bulunduğunu ancak depremden sonra su miktarında ve sıcaklığında büyük artış gözlendiği belirtildi.

'SICAK SU ÇIKIŞLARI NORMAL'

Tuzla fayı ile Karakoç Kaplıcaları civarında depremden sonra yüzeyde gözlenen jeotermal aktivitede ciddi artış olduğu değerlendirilen raporda, depremin büyüklüğü ve bölgeye uzaklığı göz önüne alındığında durumun normal olduğu düşünülüyor. Raporun devamında şu ifadelere yer verildi: "Ancak deprem sonucunda oluşan yüzey çatlaklarından dışarı çıkan sıcak suyun çok daha büyük miktarının yeraltında yüksek basınçlı ve sıcak bir rezervuar ortamında olduğu bilinmektedir. Aynı zamanda bu akışkan, yer altı katmanlarının içindeki gözenekleri doldurarak boşluk suyu basıncı olarak tanımlanan fiziksel etkiyi değiştirebilir. Özellikle büyük barajlarda bu etki nedeniyle büyüklüğü en fazla 5.0'e ulaşabilen depremler oluşabilmektedir. Bu alanda oluşabilecek deprem aktivitesi sonucunda yapılacak sismotektonik değerlendirmelerde etkinin de göz önüne alınmasında yarar vardır."

'FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖLÇÜMLER YAPILMALI'

Raporda ek olarak, "Bölgeden alınan bilgilere göre depremden sonra bir kaplıcayı kullanan vatandaşlarımız arasında yoğun gaz çıkışlarından etkilenerek bilinç kaybı yaşayanların olduğu öğrenilmiştir" bilgisi paylaşıldı. Olayın yetkili makamlarca değerlendirilmesi, gerekli fiziksel ve kimyasal ölçümlerin yapılması ve gerekiyorsa önlem alınması gerekmektedir denilen raporda, "Depremlerden sonra jeotermal akışkanın ve akışkanla birlikte yüzeye ulaşan gazların sıcaklığında ve miktarında değişim gözlenebilmektedir. Bölgeye bir deprem ölçüm istasyonu kurulması, fay aktivitesinin izlenmesi açısından yararlı olacaktır" tavsiyesinde bulunuldu.