Kadıköy’de Maçoğlu’nun şansı nedir?

14 Mayıs 2023 Kadıköy seçimleri dikkate alındığında; CHP yüzde 58,47 oy alırken Yeşil Sol (DEM Parti), TİP ve diğer sosyalist partilerin oy toplamı yüzde 13,04 oldu. Maçoğlu ya da ortak bir sosyalist adayın Kadıköy’de belediye başkanlığı seçimlerini kazanabilmesi için CHP seçmeninin en az yüzde 23’ünün oyunu alması gerekiyor. Bu da oldukça zor bir durum…

Tunceli (Dersim) Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu’nun İstanbul’un Kadıköy ilçesinden belediye başkan adayı olması konusu, sol çevrelerde tartışma konusu oldu. Maçoğlu, 2019 Tunceli Belediye Başkanlığı için TKP (Türkiye Komünist Partisi) listesinden seçime katılmıştı.

Başkan Maçoğlu, birçok sosyalist bileşenin yer aldığı Sosyalist Meclisler Federasyonu’nun (SMF) adayı konumunda bulunuyor. SMF’nin bugün (13 Ocak 2024) bir basın açıklamasıyla Maçoğlu’nun adaylığı konusundaki tavrını ortaya koyması bekleniyor.

TİP (Türkiye İşçi Partisi), TKP, Sol Parti, TKH (Türkiye Komünist Hareketi) gibi sosyalist partiler ise Maçoğlu’nun aday gösterilmesi konusunda bir değerlendirme süreci içinde gözüküyor. Bu partilerden bazılarının Maçoğlu’nun adaylığına sıcak bakması veya ayrı bir aday çıkarması da söz konusu olabilir.

SOSYALİST KESİMDEKİ TARTIŞMA

“Komünist Başkan” Maçoğlu’nun kendi ifadesine göre 25’e yakın sol, sosyalist, komünist parti ve kurumlardan 13-14’ünün kendisinin adaylığını onayladığı, 7-8 parti ve kurumun ise önümüzdeki günlerde karar vereceği bekleniyor. Maçoğlu, Kadıköy Belediye Başkanlığı’nı onaylayan parti ve kurumların ortak bir açıklamayla bunu kamuoyuna duyuracağını ifade etti.

Maçoğlu ve çevresi, kendisinin Tunceli’deki başarısı göz önüne alınarak sosyalist bir adayın Batı illerinin kentlerinde de toplumcu, halkçı belediyecilik anlayışını hayata geçirebilmesinin mümkün olduğunu savunuyorlar.

Bu kentlerde de ağırlıklı olarak yaşayan emekçi halkın sorunlarının çözümünün benzer özellikler taşıdığı ifade ediliyor. Toplumcu belediyecilik anlayışına sahip bir kişinin Tunceli ya da başka herhangi bir yerde de bu anlayışı emekçilerin ağırlıkta olduğu dikkate alınarak hayata geçirebileceği öne sürülüyor.

Sol, sosyalist kimi çevreler ise, Kadıköy’de daha önce yaşayan birçok sosyalist kişinin bulunduğundan, “ithal bir aday” yerine bu görevi yüklenecek çok sayıda kişinin varlığından söz ediyorlar.

Yine kimi sosyalist çevreler, Maçoğlu’nun başarısızlığı halinde hem kendisinin hem de sol kesimin bir prestij kaybına uğrayacağını belirtiyorlar.

KADIKÖY’DE OY DURUMU

Bu tartışmaların ötesinde somut verilere bakmakta da yarar var. 14 Mayıs 2023’te yapılan seçimlerde Kadıköy ilçesindeki ilk üç partinin oy oranları şöyleydi: CHP yüzde 58,47, AKP yüzde 13,25 ve TİP yüzde 9,60.

Yine bu seçimlerde şimdiki DEM Partisi, Yeşil Sol Parti adıyla seçimlere girmiş ve Kadıköy’de yüzde 3,13 oranında oy almıştı. Diğer sosyalist partilerden TKP yüzde 0,21, Sol Parti yüzde 0,07 ve Türkiye Komünist Hareketi (TKH) de yüzde 0,03 oy oranına sahipti.

DEM Parti ile birlikte TİP, TKP, Sol Parti ve THK’dan oluşabilecek bloğun oy toplamı yüzde 13,04’ü buluyor. Maçoğlu ya da ortak sosyalist bir adayın Kadıköy Belediye Başkanlığını kazanabilmesi için CHP seçmeninin en az yüzde 23’ünün oyunu alması gerekiyor.

Yüzde 23’lük bir oy kayması durumunda sol bloğun oyu yüzde 36,04’e ulaşırken CHP’nin oyu da yüzde 35,47’de kalabiliyor. Ancak CHP seçmeninin üçte birinden fazlasının sosyalist bir adaya oy vermesi de bu koşullarda zor gözüküyor.

BELEDİYE MECLİSİ’NE AĞIRLIK

Sosyalistlerin güçlü bir birlikteliği, CHP’nin arkasından ikinci bir sırada yer almaları Kadıköy Belediye Meclisi’ndeki ağırlıklarını artırabilir. TİP ve çevresindeki bloğun böyle bir avantajı söz konusu olabilir.

Öte yandan AKP, MHP ve BBP’den oluşan Cumhur İttifakı'nın Mayıs 2023 Kadıköy seçimlerindeki toplam oyu yüzde 15,63’ü buldu.

Bu arada 2019 Kadıköy Belediye Başkanlığı seçimlerinde de CHP yüzde 65,99 oyla seçimi kazanırken AKP yüzde 19,54, İYİ Parti yüzde 12,66, Saadet Partisi ise yüzde 0,59 oy almıştı.