Kanal İstanbul için 92 bin 468 dilekçe ile belki de tarihin en büyük itirazı örgütlendi. İktidar bu tepkinin bu kadar yükselmesini fırsat bilerek moral bozucu hamleyi yaptı ve ÇED olumlu kararını (1) verdi. Anayasa’yı tanımadıkları gibi ÇED itirazlarını da tanımadıklarını söyler gibi yaptılar!
Süreç devam edecek, itirazlar sürecek, davalar örgütlenecek ve biz hâlâ onların istediği bu oyunu onların kurallarına göre tekrar oynayacağız. Onların bu kuralları tanımayacağını bildiğimiz halde bu oyunu oynamaya devem edeceğiz!
İşin aslını konuşmayarak tartışmaları deprem riski, iklim değişikliği, susuzluk, işin ekolojik ve mekânsal boyutu gibi konulara hapsederek ve asla rant meselesine “hakkıyla” dokunmayarak bu süreci kazanabilir miyiz?
Kanal İstanbul'un 20 milyar dolarlık bir yatırım olduğu belirtiliyor. Yani bizden çıkacak 20 milyar dolar! Çiğdem Toker (2) ise yapılacak köprüler için her yıl 3,4 milyar doların bizden çıkacağını söylüyor. Bunlar bile şimdiye kadarki özelleştirme ve Kamu Özel Ortaklığı kadar büyük talan.. Devamında ne ödeyeceğimizi, ne kaybedeceğimizi, kimin ne kazanacağını kimse söylemiyor. Ama bunları tahmin etmek hiç de güç değil.
1 TOGO: 12 BİN METREKARE RANT!
Sinan Aygün ile Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanı Mansur Yavaş arasında yaşanan tartışmayı hatırlayın. Aygün TOGO’ya ait 12 bin 82 metrekare arazi üstüne 120 bin metrekarelik bir inşaat yapmıştı. Böylesi sınırsız bir imar artışı ile ortaya bir milyar TL’lik rant çıktı. Nitekim projenin yarısına sahip Sinan Aygün’ün 570 milyon TL haksız kazanç elde etmesi ortadaki rantın ne seviyede olduğunu göstermeye yetecektir.
Yani bir TOGO projesi 12 bin metrekare arazi demek ve onun rantı neredeyse bir milyar TL ranta karşılık geliyor. Dile kolay, insanların doğal gaz faturasını ödemekte zorlandığı bir dönemde tek bir arazi üstünden milyarlık rantı cümle içinde kullanabiliyoruz.
Şimdi o TOGO yolsuzluğu üstünden Kanal İstanbul’daki emlak yolsuzluğunu kafamızda canlandıralım.
Aralık ayının ortalarında Katar Emiri'nin annesi Şeyha Moza’nın 44 bin metrekare arsa kapattığını öğrendik. Yani TOGO arazisinin üç katından fazla.
Birkaç hafta sonra İmamoğlu bölgede 30 milyon metrekare arazinin el değiştirdiğini ve bunun başını da üç Arap sermayesinin çektiği açıkladı. Ardından Suudi Arabistan, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirliği'nden bu üç yatırımcının toplam 300 bin metrekareden fazla arsa kapattığını öğrendik. Yani TOGO arazisinin 25 katı kadar bir alan.
Açıkçası listenin açıklanacağını zannediyorduk. Açıklanmadı. Bu durum ÇED itirazlarının gücünü zayıflattı. Hatta iktidar temsilcilerini bile cesaretlendirdi. CHP’lilerin de arsa kapattığı haberlerini yaptırdılar. İşi sulandırmak için büyük bir fırsat verildi.
Geçtiğimiz günlerde Bakan Albayrak’ın da bölgeden 13 bin metrekare arsa kapattığı haberi düştü. Böylece damat da bir TOGO arazisi kadar arsayı kapatmıştı.
KANAL’DAN ARSA KAPATAN ASIL TÜRKLER!
Tam da “diğer yatırımcılar kimler?” sorusunu sorarken Deutsche Welle Türkçe ekibi Kanal İstanbul güzergâhına gidip konuyu çevre sakinleri ile görüştü (3). Haber, popüler olan “Katarlı yatırımcı” söyleminin aslında arkadaki büyük “Türk yatırımcı” gerçeğini sakladığını gözler önüne serdi. Konu hakkında görüşülen bir emlakçı Kalyon’un 115 bin metrekare, Ege Kimya’nın 202 bin metrekare, Sabancı’nın 600 bin metrekare arazi kapattığını, Koç Grubu’nun ise bundan daha fazlasını aldığını ifade ediyor. Yani 1,5 milyon metrekareden fazla, TOGO arazisinin 125 katı kadar arazi kapatılmış.
Togo arazisi 12 bin metrekare alan ve bir milyar TL’lik rant demek. Kanal İstanbul ise rant için el değiştiren 30 milyon metrekare arazi demek. Sadece bu yazıdaki örnekler bile TOGO arazisinin 150 katından fazla bir alan. Kanal İstanbul Türk şirketlerinin başını çektiği, Arap, Avrupalı ve hatta Pakistanlı sermayedarların bile bildiği bir rant projesi. Ama biz hâlâ işin aslını bilmiyoruz.
İyi ki bilmiyoruz, bilsek Kanal İstanbul projesi anında biter.
(1) https://istanbul.csb.gov.tr/istanbul-ili-kucukcekmece-avcilararnavutkoy-basaksehir-ilcesi-ced-olumlu-duyuru-405973
(2) Çiğdem Toker'in yazısı: https://www.sozcu.com.tr/2020/yazarlar/cigdem-toker/kanal-istanbul-sahasi-mulkiyet-yapisi-5577041/
(3) https://www.youtube.com/watch?v=Z5IlLAunT6Y&feature=youtu.be