Karma aşı sorunu çözülmezse kedi ölümleri artabilir

Ardıl Batmaz

DUVAR - Karma aşı, kedilerin ölümcül hastalıklardan korunmasını sağlamak amacıyla yapılan hayati öneme sahip bir aşı. Bu aşı sayesinde nezle, viral solunum yolu enfeksiyonları, kanlı ishal hastalığı, gençlik hastalığı gibi hastalıkların önüne geçilebiliyor.

Korona virüsü salgınının yayılmasıyla birlikte aşı firmaları, üretim hatlarının çoğunu korona virüsü aşılarına ayırdı, karma aşılarda üretim sıkıntısı yaşandı. Türkiye’de yaklaşık bir yıldır karma aşı bulunamazken, kedi ölümleri de artıyor. İstanbul Veteriner Hekimler Odası Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, kedi ölümlerinin artabileceği konusunda uyarılarda bulundu.

‘AŞI YETERLİ DEĞİL’

Pandeminin başlaması ve insanların evde kalmasıyla birlikte hayvanlara daha fazla zaman ayrıldığını ve hayvan sahiplenenlerin sayısının arttığını belirten İstanbul Veteriner Hekimler Odası Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, bu yıl ithal edilen aşı sayısının bir önceki yıla göre az olmadığını ancak satılan aşı sayısının çok fazla olduğunu söyledi. Arslan, bu sorunun yaklaşık bir senedir devam ettiğini, zaman zaman bir miktar aşı getirildiğini ama yeterli olmadığını ifade etti. Arslan’a göre karma aşıda yaşanan krizin bir başka nedeni de Türkiye’nin ithalat sistemindeki bir takım sorunlar. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, yıllık denetimlerde sorunlu bulunan firmaların ithalat yapmasına izin vermediğini söyleyen Arslan, aşı getirebilecek bazı firmaların bu sorundan dolayı aşıları getiremediğini belirtti. Ancak Türkiye’de sorunlu bulunan firmaların, diğer ülkelere bu aşıların satışını yaptığını aktaran Arslan, “Bakanlık denetimi neye göre yapılıyor sormak lazım” dedi.

‘BAKANLIĞIN KOLAYLIK SAĞLAMASI GEREKİYOR’

İthalatçı firmaların aktardığına göre ocak ya da şubat ayının başında bir miktar daha aşı getirilecek. Bu aşılarla birlikte sıkıntının biraz azalacağını belirten Arslan, “Ancak bu yeterli olmaz. Türkiye’deki hayvan sayısına göre planlama yapılması gerekir” dedi. Piyasada bulunan kaçak aşılara da dikkat çeken Arslan, “Ruhsatlı ürünlerin yeterli olmadığı yerde mutlaka onun yeri dolduracak kaçak ürünler ülkeye girer. Bunların iyi denetlenmesi, bakanlığın bu konuda önlem alması lazım” diye konuştu. Kedi sahiplerinin dışarıdan temin ettiği bazı ilaçları ve aşıları veterinerlere getirdiğini belirten Arslan, veteriner hekimlerin bilimsel çalışmalara bakarak yararı olacağını düşündüğü aşı ya da ilacı kedilere uyguladığını belirtti. “Hekimler, bunları kullanmak zorunda kalıyor, yoksa hayvanlar ölecek” diyen Arslan’a göre bu ilaçlar ve aşılar arasında işe yarayanlar da var. “Bakanlığın biraz bunu sorgulaması lazım” diyen Arslan, kullanılan bu ilaçların yararları bilimsel olarak kanıtlanmışsa, ruhsatlandırılabilecekse ve başka çare yoksa, bakanlığın bu konuda atım atması, kolaylık sağlanması gerektiğini söyledi.

‘HASTALIKLAR DA ÖLÜMLER DE ARTACAK’

Karma aşı yokluğundan dolayı ne kadar kedinin yaşamını öldüğüne dair bir istatistik bulunmasa da veteriner hekimler, geçmiş dönemlere göre ölümlerin arttığını aktardı. Hekimlerin dikkat çektiği en önemli hastalık ise bulaşıcı ve çok ölümcül olan gençlik hastalığı. Anneleri aşılı olan kedi yavrularının altı ila sekiz hafta arasında hastalıklardan korunduğunu söyleyen Arslan, “Bu sürenin ardından ölümlerin önüne geçebilmek için iki doz aşı yapılması lazım. Eğer aşı yapılmazsa hastalık da ölüm oranları da mutlaka artacak” diyor. Aşının yokluğundan en çok sokak kedilerinin etkilendiğini belirten Arslan, “Bu konuda ev kedileri biraz daha şanslı. Sokak kedileri bir arada yaşadıkları ve ortak yemek alanları olduğu için hastalığın bulaşma riski yüksek oluyor ve dolayısıyla ölümler de artıyor” ifadelerini kullandı. Arslan aşı bulunamamasıyla ilgili olarak şunları söyledi: “Bizim bütün aşılarımız ithal. Bu ülkede aşı üretme imkânımız var, o bilgi birikimi var. Eskiden birçok aşımızı da kendimiz yapar ve ihraç ederdik. Gerekli yatırım yapıldığı takdirde aşıları üretmemiz mümkün. Mutlaka bu alanlara yatırım yapılması, yeni teknolojilerin kullanılması gerekiyor.”

Karma aşı köpekler için de bir o kadar hayati öneme sahip ancak köpeklere uygulanan aşıda bir süreliğine sıkıntı yaşanmış olsa da şu an için bir problem gözükmüyor.