Kars'ta seçim meydanı: 'Değişim' olacak mı?

KARS - “Seçim bahane, gezme şahane” dedik, düştük yollara. Sivas, Konya, Bolu ve Düzce’nin ardından bu kez adresimiz Türkiye’nin doğu ucu Kars oldu.

Tarihi Rus binaları ile “açık hava müzesi” özelliği taşıyan, son yıllarda çokça konuşulan Doğu Ekspresi ile farklı tatil seçeneği arayanların gözdesi olmuş Kars’a gitmeden önce ilk işimiz verilere bir göz atmak oldu.

Yaklaşık 290 bin nüfuslu şehirde ilk dikkatimizi çeken nüfusun 10 yılda yaklaşık 22 bin düşmesiydi. Görünen o ki Kars da diğer Anadolu şehirleri gibi 'kan kaybediyor'. Son seçimlerde 180 bin kadar seçmeni olan şehir 7 Haziran’da 2 HDP, 1 AK Parti milletvekili çıkarmış, 5 ay sonra yapılan Kasım seçimlerinde ise bu tablo tersine dönmüş, HDP 1 milletvekiline düşerken, AK Parti 2 milletvekili çıkarmıştı. 16 Nisan referandum sonucu ise Türkiye ortalamasına yakın. Kars halkının yüzde 50.9’u “evet”, yüzde 48’i hayır demiş.

HDP İLK MİTİNGİNİ KARS’TA YAPTI

Siyasi tabloda değişikliğe açık olduğu görünen Kars için bu bilgileri zihnimize yerleştirip dolaşmaya başladık. AK Parti ve HDP arasında kıyasıya bir çekişme yaşandığı görülen kentte aynı gün iki partinin etkinliği vardı. İlk adresimiz HDP’nin ilk seçim mitingi olma özelliği de taşıyan Cumhuriyet Meydanı’ydı. Kente geldiğimiz andan itibaren yağan yağmur miting saati yaklaşırken durmuştu. Meydanda ellerinde HDP bayrakları, dudaklarında Demirtaş sloganları olan coşkulu bir topluluk saatler öncesinden Eş Başkan Pervin Buldan’ı bekliyordu. Türküler söylenir, halaylar çekilirken kara bulutlar yağmurun ilk işaretini verdi. Önce hafif, ardından şiddetli yağış başladı. Kısa sürede dinmeyeceği anlaşılan yağmur üzerine katılımcıların bir kısmı alandan ayrıldı. Kalanlar ise Buldan’ın konuşması için hazırlanan kürsü üzerinde ve çevresinde, pankartları yağmurluk şeklinde kullanarak beklemeyi sürdürdü.

KARSLILARIN SELAMI EDİRNE’YE ULAŞTI

Aynı gün yapılan Ardahan Halk Buluşması’ndan Kars’a gelen Buldan çok gecikmedi ama alana geldiğinde şiddetli yağış dolayısıyla herkes tepeden tırnağa ıslanmıştı. Ancak seçmen yağmura rağmen bekleyince Buldan’a da yağmura rağmen konuşmak düştü. Defalarca katılımcılara teşekkür eden Buldan, “Vicdanım elvermez” diyerek konuşmasını kısa tuttu. Buldan’ın sık sık Demirtaş vurgusu yapması, miting bittikten sonra cezaevinin önünde bekleyen avukatı arayıp Karslıların selamını, heyecanını, coşkusunu ileteceğini söylemesi belki de bekleyenlerin en büyük ödülüydü ki en çok alkışı da Buldan’ın bu sözleri aldı. Neredeyse “Selo Başkan” dışında başka slogan atılmayan miting Kars’ın belki en geniş katılımlı mitingi değildi ama katılımcıların ısrarı dikkate değerdi.

BAKAN’IN TÖRENİNDE YAĞMUR AZİZLİĞİ

Hafta sonu olmamasına karşın Kars’ın tek programı bu değildi. Kars Milletvekili olan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan da bir temel atma töreni için memleketindeydi. Sabah saatlerinde kente gelen bakan kentin en büyük camisinde Cuma namazını kıldı, ardından çevredeki esnafı ziyaret etti. Gün boyunca kentte konvoyu ile çeşitli ziyaretler gerçekleştiren Bakan akşama doğru da temel atma töreninin yapıldığı alana geldi. HDP mitinginden yaklaşık 2 saat sonra yapılan tören, arada hafifleyen yağmurun yeniden şiddetlendiği saatlere denk geldi.

Söz konusu bakan ziyareti olunca protokolün yağmurdan korunacağı çadır hazırdı. Üstüne önlem olarak katılımcılar için de yağmurluk getirilmişti. Ama bu önlemlere karşın beklenen katılım olmadı. Kent merkezinde hayırseverlerin yaklaşık 25 trilyon lira desteğiyle yapılacak Kars Sultan Alparslan Camii ve Külliyesi temel atma töreni çok az sayıda kişinin katılımıyla gerçekleşti. Görünen o ki 3 bin kişilik camii, Kuran kursu, taziye evi, soğuk geçen kış aylarında araçları donma tehlikesinden kurtaracak 400 araçlık kapalı otopark ve geniş bir dinlenme alanı olacak park Karslılarda çok heyecan yaratmadı. Gün boyunca durmayan yağmur içinse, “En büyük muhalefet hava muhalefeti” esprisi yapılırken aslında Kars’ın, Karslının ana gündeminin geçim derdi olduğunun farkındaydık.

- NASILSINIZ? -EMEKLİYİM!

Hal hatır sorduğumuz emekli bir vatandaş, “Nasılsınız” sorusuna gülümseyerek “Emekliyim” yanıtı verirken bu cevabın çok şey anlattığının bilincindeydi. Emekliler için verilen bin lira ikramiyeyi hatırlatınca memnuniyetini dile getiren vatandaş, “16 yıldır neredeydi?” diye sormayı da ihmal etmedi. Emekliler ikramiyeden mutlu ama 'seçimden sonra kaldırırlar mı' endişesi taşıyor.

Şehir içi otobüslerde muavinlik yapan bir yurttaş ise, “Altlarında 1 milyarlık arabalar... Her şey onlara. Şehrin merkezine cami yapıyor. Yapsana iş merkezi. Her taraf camii. Bizim ihtiyacımız bu değil” diye tepki gösteriyordu. Bir başka vatandaş ise, “Cami yapıyor! Şehrin haline bak” diyerek bozuk yolları işaret ediyordu. “Şuraya cami yerine fabrika yapsa 4 vardiya 600 kişi olur. Kars'ta işsizlik kalmaz” diyen bir işçi de anlam vermiyordu projeye. Bir de Karslıların merakı, fabrika yerine camiye para akıtacak hayırseverlerin kimler olduklarıydı. Bir vatandaş, “Siz gazeteci değil misiniz? Kim bu hayırseverler bir sorun” diyordu.

KİLİSELER CAMİYE DÖNÜŞÜYOR

Kars’ta kent içindeki 1-2 kilise camiye dönüştürülmüş durumda. Bu duruma tepki gösteren bir genç, “Kars'ta bir güzellik varsa Ruslar yapmış. Yenisini yapamıyorsanız neden bozuyorsunuz” diyor... Bir başka genç ise şunları söylüyordu, “Önce tarihi yapıların asıllarının bozulmasına kızıyordum ama şimdi eğer bunları camii yapmasalar yıkacaklardı. Bu sayede kurtulduklarını düşünüyorum. Sonuçta bilen biliyor. En azından ayaktalar...”

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ GELECEK KAYGISINDA

Kars bir üniversite şehri. 1992 yılında kurulan Kafkas Üniversitesi’nin kente etkisini de merak ettik. Muadili olan üniversiteler gibi büyümediğini, kenarda kaldığını söyleyen gençler, esnafa ekonomik katkı sağlarken kendilerine sıcak yaklaşılmamasından şikayetçi. Ev bulmakta dahi zorlandıklarını söyleyen gençler sosyal etkinlik de olmayınca evden okula, okuldan eve giderken en büyük kaygıları olarak işsizlikten bahsetti. Bir kafede rastladığımız öğretmen adayı iki genç, “Burada oturmuş ne yapacağımızı düşünüyoruz. Önümüzü göremiyoruz” diye dert yandı.

Ülke genelinde Suriyelilere dönük vatandaş tepkisi Kars’ta Afgan tepkisine dönüşmüş. Asya göç haritasında kritik bir noktada olan Kars’ta çok sayıda Afgan olduğunu söyleyen vatandaşlar ucuz iş gücü olarak kullanılan göçmenlerin işsizlik sorununu daha da büyüttüğü görüşünde.

İŞTE YOLLAR İŞTE ULAŞTIRMA BAKANI!

Kars’ta geçen 24 saat içinde en çok duyduğumuz şikayet bozuk yollar üzerine oldu. Kent merkezi ve bağlantı yollarındaki çukurları görüp şaşırmamak mümkün değildi. Bir vatandaş, “İşte yollar işte Ulaştırma Bakanı. Söyleyecek bir şey yok” dedi.

KARS’TA SÜRPRİZ 3. VEKİL İÇİN OLACAK

Bu tablonun seçimlere nasıl yansıyacağını 24 Haziran akşamı göreceğiz. Genel kanı, 1 AK Parti, 1 HDP milletvekilinin kesin çıkacağı yönünde. Sürpriz ise 3. olacak. Ama siyasetçiler tabii iddialı konuşuyor. AK Parti il yöneticisi '3-0' derken bunun gerekçesini, “Biz her şeyden önce 1-0 önde başlıyoruz. 7 Haziran'da denediler olmadı. İnsanlar huzur, istikrar istiyor. HDP olunca huzur olmadığını gördüler. Bu seçimde vatandaş istikrar için 3-0 yapacak” diye açıklıyor.

HDP ve CHP kanadından ise AK Parti’nin tamamen Kars’tan silinebileceği iddiaları geliyor. MHP ittifakı nedeniyle AK Parti’nin Kürt oylarını kaybedeceğini düşünenler Millet İttifakı için 1 vekillik şansı veriyor. Sürpriz olacak 3. milletvekili için CHP ya da İYİ Parti'den seçilebileceği yorumları yapanlar var.

BAKANIN İLÇESİNDE TAŞIMA

Kars da sandık taşıma kararı verilen 19 ilden biri. Bakan Arslan'ın doğum yeri olan Kağızman’da sandık taşıma kararı verildiğini söyleyen CHP’liler, “Bu çabalar da sonuç vermeyecek” diyor. HDP’nin hedefi ise 7 Haziran’da olduğu gibi ilde birinci parti olmak. Böyle bir tabloda kime ne kadar milletvekilliği düşeceği onlara göre ikinci hesap.

Kars’ta siyaset seçime kadar hız kesmeden sürecek. 5 Haziran’da CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce’yi, 7 Haziran’da Başbakan Binali Yıldırım’ı ağırlayacak Kars, kararını onları da dinledikten sonra verecek.