Katalonya, İspanya ile anlaşmalı bağımsızlık referandumu istiyor

DUVAR -  İspanya'nın özerk bölgesi Katalonya'nın başkanı Pere Aragonès, İspanya devleti ile anlaşmalı bir bağımsızlık referandumu yapılmasını istedi. Katalonya Özerk Hükümet Başkanı ve Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) Partisi Ulusal Koordinatörü Aragones, 12 Mayıs'ta Katalonya'da yapılacak erken yerel parlamento seçimleri öncesinde bağımsızlık yanlısı taleplerini yineledi.

AA'nın aktardığına göre, Katalonya'nın İspanya'dan ayrılması için bu zamana kadar iki kez denenen bağımsızlık yanlısı referandumun artık İspanya devletiyle anlaşmalı olarak yapılması gerektiğini ifade eden Aragones, bununla ilgili hazırlanan raporu tanıttı. Aragones, söz konusu raporda, İspanya Meclisi'nin onayı alınarak ve anayasanın 92. maddesi kullanılarak yasal bir referanduma gidilebileceğini belirterek, olası referandumda, "Katalonya'nın bağımsız bir devlet olmasını ister misiniz?" sorusunun yer alacağını açıkladı.

"Mevcut yasal çerçevede bağımsızlık için oy vermek mümkün ve bu yalnızca bir siyasi irade meselesi" diyen Aragones, olası referanduma asgari katılım sınırı getirilmemesi gerektiğini ifade etti.

NÜFUSUN YÜZDE 80'İ REFERANDUMDAN YANA

İskoçya ve Quebec örneklerinden ilham alarak, Katalonya'nın kendi kaderini tayin etmesine olanak sağlayan bir referandum istediklerini dile getiren Aragones, Katalanların yüzde 80'inin de bölgedeki mevcut siyasi sorunu çözmek için bu referandumun yapılmasından yana olduğunu savundu. ERC'nin 12 Mayıs'taki seçimlerde bir kez daha Katalonya özerk hükümet başkanı adayı olan Aragones, bugün tanıtılan 37 sayfalık raporun yerel parlamento seçimleri sonrasında Katalonya'da oluşacak yeni hükümet ve parlamentoya da sunulacağını kaydetti.

İspanya'daki azınlık sol koalisyon hükümetinin, Katalonya'nın bağımsızlık referandumu yapmasına karşı olduğunu bildiklerini vurgulayan Aragones, yeni bir referandum önerisinin kabulü için "siyasi iradenin gerekli olduğunu" belirtti.

'BUNA KÖKTEN KARŞIYIZ'

Diğer yandan İspanya Hükümet Sözcüsü ve Eğitim Bakanı Pilar Alegria, Aragones'in getirdiği yasal bir bağımsızlık referandumu yapılması önerisine ilişkin, "Bizim tavrımız çok açık ve buna kökten karşıyız" açıklamasında bulundu. Referandum önerisinin, "Katalan toplumunun çoğunluğunca desteklenen, Katalonya'nın İspanya ile birlik içinde ilerlemesi ve birlikte yaşama politikasına aykırı olduğunu" kaydeden Alegria, bağımsızlık girişimlerini "düşmanca gördüklerini ve böyle bir siyaseti desteklemediklerini" ifade etti.

Ayrıca ana muhalefetteki sağ görüşlü Halk Partisinin (PP) lideri Alberto Nunez Feijoo da "şamata" olarak yorumladığı, Aragones'in bağımsızlık referandumu önerisini sert dilde eleştirdi. Mevcut azınlık sol koalisyon hükümetine, "Hemen ayrılıkçı siyasi ortaklarınızla yollarınızı ayırın" çağrısı yapan Feijoo, Katalonya'daki ayrılıkçı siyasi partilerin "tek bildiğinin İspanya devletine şantaj yapmak olduğunu" söyledi.

Ne olmuştu?

Katalonya'da bağımsızlık girişimleri, 2012'de başlamış ve dönemin Katalonya Özerk Hükümet Başkanı Artur Mas'ın öncülüğünde 9 Kasım 2014'te ilk bağımsızlık yanlısı halk oylaması yapılmıştı. Ardından Ocak 2016-Ekim 2017 döneminde Katalonya Özerk Hükümet Başkanı olarak görev yapan, halihazırda Avrupa Parlamentosu üyesi olan, İspanya'da hakkında yakalama ve tutuklama emri bulunan Carles Puigdemont'un liderliğinde 1 Ekim 2017'de Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararına rağmen bağımsızlık referandumu düzenlenmişti.

Katalonya Özerk Yönetim Parlamentosu da 27 Ekim 2017'de "açıklanması ertelenen tek taraflı bağımsızlık deklarasyonunu" kabul etmiş ve aynı gün İspanya Senatosunda alınan ve Anayasa'nın 155. maddesinin uygulandığı kararla Katalonya'nın özerk hakları geçici olarak merkezi hükümete devredilmişti. Bu gelişmelerin ardından İspanya mahkemelerinden kaçan Puigdemont ve 6 eski Katalan siyasetçi ülkeyi terk ederken diğer eski Katalan özerk yönetim hükümeti üyeleri ve iki sivil toplum örgütü temsilcisi, 2 Kasım 2017'de tedbiri kararla cezaevine gönderilmişti.

Yüksek Mahkemede tutuklu yargılanan eski Katalonya özerk yönetim hükümeti üyeleri ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinden 9'u "devlete karşı ayaklanma", "kamu parasını kötüye kullanma" ve "devletin kurumlarına itaatsizlik" suçlarından Ekim 2019'da açıklanan kararla 9 ila 13 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. İspanya'da geçmiş dönemdeki sol koalisyon hükümeti, Katalonya sorununa çözüm amacıyla tutuklu 9 Katalan siyasetçi hakkında 22 Haziran 2021'de kısmi af çıkarmıştı.

Kasım 2023'te kurulan yeni sol koalisyon hükümeti de ayrılıkçı Katalan siyasetçilerden ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinden 370'den fazla kişiyi kapsayan geniş kapsamlı affı öngören yasa tasarısını 14 Mart'ta Meclis'ten geçirip Senato'ya gönderdi. Söz konusu af yasa tasarısının mayıs ayı sonunda parlamento süreçlerini tamamlayıp yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Ayrıca mevcut hükümet, 26 Mart'ta Bakanlar Kurulu'nda aldığı kararla, sivil bir girişimle Katalonya özerk parlamentosuna sunulan Katalonya'nın bağımsızlığını ilan etmesi için getirilen önergeye karşı Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuş ve bu girişimi durdurmuştu. Katalonya'da 12 Mayıs'ta erken yerel parlamento seçimleri yapılacak. 

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)