Kıbrıs Zirvesi öncesi Başpiskopos tartışma yarattı: Kıbrıslı Türkler aynı haklara sahip olamaz

DUVAR - Birleşmiş Milletler zirvesinin düzenlendiği New York'ta bugün Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar bir araya gelecek. Böylece Kıbrıs'ta taraflar başarısızlıkla sonuçlanan Cenevre Zirvesi sonrasında defa buluşacak olsa da görüşmeye dair taraflarda umutsuzluk hakim.

İki Kıbrıslı lider New York’ta Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri ile birlikte Türkiye saatiyle 20.15’te başlayacak olan zirveye katılacak. Kıbrıs Ortodoks Kilisesi liderinin dün Kathimerini gazetesine verdiği mülakatta dile getirdikleri iki tarafın ilişkilerini germiş durumda. Başpiskopos II. Hrisostomos, “Ne yazık ki Ersin Tatar, adanın bir çoğunluğu olan Kıbrıslı Rumların sahip olduğu hakları Kıbrıslı Türklere vermesini görüşmelerin (başlaması için) bir ön şart olarak öne sürüyor. Bu gerçekleşemez. Ne yazık ki şimdi yerleşiklerle beraber (nüfus oranı) yüzde 21’i bulan Kıbrıslı Türkler aynı haklara sahip olamaz” mesajını verdi.

KKTC: IRKÇI VE KÜSTAHÇA

Hrisostomos’un açıklaması Kıbrıs Türk tarafı yönetiminin ve medyasının da dikkatini çekti. Sosyal medya aracılığıyla dün birçok Kıbrıslı Türk söz konusu açıklama nedeniyle duyduğu üzüntüyü paylaştı. Bugün ise KKTC Dışişleri Bakanlığı yeni gelişmeyle ilgili olarak sert tonda yazılmış bir açıklama yayınladı. Açıklamada “Rum Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu II. Hrisostomos'un Kathimerini gazetesine yaptığı Kıbrıs Türkleri ile ilgili ırkçı ve küstahça açıklaması şaşırtıcı değildir. Adadaki Türk varlığına tahammülü olmayan Rum zihniyetinin hiçbir şekilde değişmediğini ve değişmeyeceğini gösteren Başpiskoposun çağdışı açıklamaları, Kıbrıs Rum elitlerinin Kıbrıs Türk Halkını 'azınlık' olarak görmeye devam ettiğini açıkça göstermektedir” denildi.

'BAŞPİSKOPOS BEYİN YIKAMAKTADIR'

Kıbrıs Türk liderliğinin son dönemde gündeme taşıdığı iki devletli çözümün önemine atıfta bulunulan ve Rum tarafına sert eleştirilerin yöneltildiği açıklamada ayrıca 'Kıbrıslı Türklerin Rum çoğunlukla aynı haklara sahip olamayacağına' dair sözlerin 'adada halen karşılıklı kabul edilebilir bir anlaşmaya varılamamasının nedeni' olarak sunuldu. Ayrıca, Kıbrıs Ortodokslarının ruhani liderinin, "Kıbrıs Rum halkının beynini yıkamaya çalışması ve ırkçılık aşılaması Kıbrıs Türk halkına karşı önyargı ve düşmanlığın boyutunu da anlatmaktadır" mesajı da dikkat çekti.

LİDERLER YEMEKTE BULUŞACAK

Lefkoşa’da Ortodoks ruhani liderin açıklamalarının tartışıldığı bir süreçte New York’ta bulunan Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ve KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in liderlerin onurlarına vereceği öğle yemeğine katılacak. Yemek, New York saatiyle bugün saat 13.15’te, Türkiye saatiyleyse 20.15’te başlayacak.

New York’taki yeni zirveyle ilgili olarak Cumhurbaşkanı Özel Temsilcisi Ergün Olgun iki halkın günlük yaşamını ilgilendiren konularda daha etkin ve daha fiili bir işbirliği ortamının yaratılması için Kıbrıs Türk tarafı olarak bir takım teklifler sunulacağını dile getirerek “Dolayısıyla hazırlıklı geldik bu görüşmeye. Genel Sekreter, bizim vizyonumuzu birinci elden görmüş olacak” açıklamasında bulundu.

'EGEMEN VE ULUSLARARASI EŞİT STATÜ'

Kıbrıs Rum tarafından yansıyan son bilgilere göre Rum liderliğinin bu akşamki zirveye 'desantralize federasyon' fikri temelinde katılması bekleniyor. Görüşmelerin çözüm formatında değişikliğe gidilmeden başlaması gerektiği inancında olan Rum tarafı geçtiğimiz haftalarda ayrıca, 1960 ortaklık cumhuriyetine dönüş fikrini de gündeme taşımıştı.

Üçlü zirve öncesinde Cumartesi Tatar, Guterres ile bir araya gelmişti. 45 dakika süren görüşme sonrasında Tatar, “Kendisine son pozisyonumuzu ifade ettik. Meseleleri yakından izlediğimizi kaydettik. Egemen ve uluslararası eşit statü talebimizin kabul edilmesi halinde kapsamlı görüşmelere geçilebileceğini aksi takdirde kapsamlı görüşmelerin eski zeminde herhangi bir netice vermeyeceğini söyledik” mesajını verdi.

UMUTSUZ BULUŞMA

Kıbrıs’taki iki taraf bu akşamki zirveye müzakerelerin ilerlemesine yönelik olarak fazla umut taşımadan katılıyor. Kıbrıslı Rum lider görüşmeyle ilgili olarak 'gerektiği kadar umutlu değilim' mesajını verirken Kıbrıslı Türk lider Rum lideri BM’deki açıklamaları nedeniyle eleştiriyor. Kıbrıs Türk tarafı ısrarla iki devletli çözüm perspektifi üzerinde dururken Rum tarafı federal perspektif ısrarını sürdürüyor.

Kıbrıs Sorununun geleceğine ilişkin umutsuzlukla ilgili görüşlerini paylaşan Kıbrıs Türk tarafının eski müzakerecisi Özdil Nami son gelişmelerle ilgili olarak geçtiğimiz saatlerde “İki devleti ilk Rumlar kabul etsin, diyoruz. En son kabul edecek olan onlardır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne de önceki kararlarını yut (geri çek) diyoruz. Dünya da sizinle uğraşmaktan daha önemli işlerimiz var diyor” açıklamasında bulundu.

Kıbrıs Sorunundaki umutsuz bekleyişin sürdüğü bir esnada Lefkoşa’nın her iki yakasında da tüm olumsuzluklara rağmen BM Genel Sekreteri’nin ilerleyen dönemde adaya yeni bir temsilci göndererek çözüm vizyonunu canlı tutmaya çalışacağı kanısı hakim.