Kıbrıs'ta maaşlara 'deprem' kesintisine tepki: Acı üzerinden fırsatçılık yapıyorlar

DUVAR - Kıbrıs'ın kuzeyinde üçlü koalisyon hükümeti, Maraş merkezli depremlerin ardından maaşlarda kesintiye gitme kararı aldı. Karar, Kuzey Kıbrıs'ta tepkileri beraberinde getirdi.  Kıbrıs Türk basınına yansıyan son bilgilere göre Bakanlar Kurulu’nun hazırladığı “Doğal Afet ve Ülkedeki Ekonomik Kayıpları Gidermek Amacıyla Bazı Mükellefiyetlere İlişkin Gelir Kesintilerinin ve Vergilerin Yeniden Düzenlenmesi Hakkında Yasa Gücünde Kararname” ile tüm maaşlardan yüzde 1’den başlayarak, yüzde 5’e varan orana kadar kesinti yapılması kararı alındı.

Maaşlardan kesilecek oranlar şöyle: 

• 10.000,01-TL-30.000,00-TL arası %1
• 30.000,01-TL-55.000,00-TL arası %1,5
• 55.000,01-TL-75.000,00-TL arası  %2
• 75.000,01-TL ve üzeri  %5

Kararname çerçevesinde siyasal partilere her ay ödenen devlet katkısından yüzde 10 oranında kesinti yapılacak. Özel sektör çalışanlarından her türlü maaş ve ücret alanlardan brüt maaş üzerinden yüzde 1 kesinti uygulanacak. Kararnameyle vergi matrahlarından, harçlardan, araç kayıt ve ruhsat, avlanma ruhsatı vb. harçlardan belirli oranlarda katkı alınacak. Resmî Gazete’de yer alan bilgiye göre kararname 1 Şubat 2024’e kadar yürürlükte kalacak.

Maaşlardan yapılan kesintiler depremde hayatını kaybeden öğrenciler anısına Mağusa’da kapalı spor salonu ve anıt yapımı, depremzedeler için eğitim desteği, deprem sonucu enkaz aramaları için ayrılan giderler, depremzedelere yardım amaçlı yapılacak bin adet konutların iç mefruşat (beyaz eşya, mobilya, perde vb) alımı, Sivil Savunma ve Teşkilatı Başkanlığı’na araç, teknik teçhizat ve donanım sağlanması, deprem ve doğal afetle mücadele kapsamında okul binaların bakım ve onarımları amaçlı yardım, itfaiye aracı, teknik teçhizat ve donanımın güçlendirilmesi gibi projelerde kullanılacak.

'GÖNÜLLÜLÜK ESASINA GÖRE YARDIM YAPILDI'

Sendikalar ve yurttaşlar deprem katkılarının kullanımı safhasındaki şeffaflık eksikliği ve eski dönemin tecrübeleri ışığında kesinti kararına mesafeli yaklaşıyor. Kıbrıs Postası gazetesinde yer alan ilgili habere göre, Kamu Görevlileri Sendikası (Kamu-Sen) Başkanı Metin Atan, "Üyeler bana 2 ay tamam ama 1 sene boyunca kesilmemeli dediler" açıklamasında bulunarak sendikanın maaş kesintisinin zaman ayarlamasına karşı çıktığını belirtti. Atan, "Üyelerim (zorunlu olarak yardım) vermek istemiyor, gönüllülük esasına göre (yardım) yaptıklarını ve yapmaya devam edeceklerini de söylüyorlar" açıklamasında bulunarak, "Peki meclis neden bütün maaşlarını bağışlamadı?" sorusu ile yeni kaynağın nereye gideceğini de sorguladı.

'EMEKLİSİNDEN ASGARİ ÜCRETLİSİNE, DUYGULAR SUİSTİMAL EDİLİYOR'

Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası (KTAMS) Genel Başkanı Güven Bengihan, "Bu ülkede yaşayan herkesin depremzedelere katkı sağladığını biliyoruz. Herkes, kendi gücüne göre gönüllülük esasına dayalı olarak gereken katkıyı yapıyor ve yapmaya da devam edecektir" diyerek hükûmetin Yasa Gücünde Kararname ile meclise gitmeden maaşlarda kesinti için karar çıkarmasının doğru olmadığını söyledi. Bengihan, "Geleceğe yönelik olası bir duruma yönelik katkı yaratmak için bir yıllık bir gelir çalışması yapıyorsunuz. Bunu yasa gücünde kararname ile yapmaya çalışıyorsunuz. Her kesimi ilgilendiren bir konuda, aceleye getirerek emeklisinden asgari ücretliye kadar herkesten kesinti yapılması büyük bir yanlıştır. İnsanî duygular suiistimal edilmeye çalışılıyor" dedi.

Özgür Gazete Kıbrıs isimli haber sitesinde yer alan habere göre, KTAMS ile benzer görüşlere sahip olan kamu ve özel sektörde örgütlü 7 sendika, UBP-DP-YDP hükümetinin Yasa Gücünde Kararname ile 'depremzedelere yardım' adı altında maaşlardan yapacağı kesintinin 'fırsatçılık' olduğunu vurgulayarak, yasal yollara başvuracaklarını duyurdu.

'ACI ÜSTÜNDEN FIRSATÇILIK YAPIYORLAR'

Maaşlardan kesinti kararına siyasetçilerden ve Kıbrıs Türk muhalefetinden de tepki geldi. Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Ekonomist Devrim Barçın, UBP-DP-YDP hükûmetinin Yasa Gücünde Kararname ile 'depremzedelere yardım' adı altında maaşlardan yapacağı kesintiye karşı, birçok emeklinin 'maaşından kesinti yapılmaması' adına dilekçe yazdığını ancak bu dilekçelerin Anayasa'ya aykırı olarak bakanlıklar tarafından alınmayacağının söylendiğini belirtti. Barçın, bu durumun 'kabul edilemez' olduğunu söyledi.

Bir diğer CTP'li vekil Doğuş Derya ise, UBP-DP-YDP hükümetinin maaşlardan kesinti yapmasının, nereye harcanacağı belli olmayan bir parayı 'zorla toplamak ve acı üstünden fırsatçılık' yapmak olduğunu vurguladı. Derya, "Anadolu halkının parası ile yapılan ve talebimiz olmayan bu Külliye ile tanesi 200 bin TL’den 23 bin prefabrik yapılabilirken, zaten acılı olan bir halka zorla vergi yükü bindirip halkın sırtından popülizm yapmaya kalkan bu UBP-DP-YDP hükümeti ve Cumhurbaşkanı da kendine gelmelidir" dedi.