Kıbrıs'ta 'radikal' mülteci kararı: Başvurular askıda, koruma statüsü tehlikede

LEFKOŞA - Kıbrıs Cumhuriyeti, son haftalarda Lübnan kıyılarından ada kıyılarına gelen Suriyeli mülteci sayısındaki artışın karşısında sert önlemleri devreye soktu. 

Lefkoşa'nın güneyinde bu sabah itibari ile yürürlüğe giren yeni karara göre Kıbrıs, Suriye vatandaşlarının yeni sığınma başvurularını askıya aldı. Karar uyarınca, son 12 ayda adanın kuzey topraklarını kullanan Suriyelilerin geçici koruma statüleri de iptal ediliyor. 

Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Hristodoulidis geçtiğimiz saatlerde bugün itibari ile yürürlüğe giren yeni kararları 'mecburi' olarak tanımlamıştı. Kıbrıs Hükümeti yetkilileri ise yeni kararların Avrupa Birliği (AB) ile yürütülen istişareler sonucunda devreye alındığını açıkladı. 

ADANIN GÜNEYİNE MÜLTECİ GELİŞLERİ SÜRÜYOR

2004 yılından bu yana AB üyesi olan Kıbrıs'ın doğu kıyılarına yönelik göçmen ve mülteci akışı geçtiğimiz saatlerde aralıksız sürdü. Gelen son bilgilere göre, cuma akşam geç saatlerde adanın açıklarında Lübnan'dan hareket eden, içerisinde mültecilerin bulunduğu deniz araçları tespit edildi. Cumartesi akşamı Orta Doğu'nun İran-İsrail savaşının eşiğine geldiği saatlerde de Kıbrıs açıklarında mülteci tekneleri tespit edilmişti. 

Ada topraklarına gelen mülteciler kimlik tarama ve gerekli yardımların sunulmasından sonra Güney Kıbrıs'ın oluşturduğu geçici barınma noktalarına taşınıyor. 

KARARLAR YÜRÜRLÜKTE

Kıbrıs Haber Ajansı'nın pazartesi geçtiği habere göre, İçişleri Bakanlığı mülteciler için alınan yeni kararların yürürlüğe girdiğini duyurdu. İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Loizos Hadjivassiliou'ya göre, Lefkoşa'nın almış olduğu yeni kararlar, başta Lübnan olmak üzere diğer ülkelerden gelen 'artan ve istisnai göç akımlarına' yanıt olarak alındı.

Yeni uygulama uyarınca, bundan böyle adaya ulaşan Suriyeli göçmenlerin iltica talepleri hemen işleme konulmayacak ve mülteciler, mali yardıma erişimleri olmadan sadece temel ihtiyaçlarını karşılamaları için barınma merkezlerine yerleştirilecek.

AB'YE DANIŞILDI

Yeni uygulama, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin şu anda 10 binden fazla bekleyen sığınma başvurusuyla karşı karşıya kaldığı bir dönemde yürürlüğe giriyor. 

Kıbrıs Kamu Radyo Yayın Kurumu'nun (RİK) haberine göre İçişleri Bakanı Konstantinos Ioannou, bu kararın Avrupa Komisyonu'na danışılarak alındığını ve 'istisnai göç baskısı durumlarında sığınma prosedürlerinin askıya alınmasına izin veren AB direktiflerine dayandığını' söyledi. Ioannou ayrıca 'son 12 ay içinde işgal altındaki topraklardan (Kuzey Kıbrıs) Suriye'ye geri döndüğü kanıtlanan kişilerin ikincil koruma statülerinin hemen iptal edileceğini veya başvurularının reddedileceğini' duyurdu.

Buna göre, bu kişiler artık geçici koruma kapsamında sağlanan haklara erişemeyecekler ve gönüllü veya zorunlu sınır dışı edilmekle karşı karşıya kalabilecekler.

'PLANLAMAYA DAYALI OLMASINI SAĞLAMAK İÇİN ALINDI'

Hükümetin attığı adımlar, Orta Doğu'da devam eden gerilime ve Kıbrıs'a sığınan Suriyeli mültecilerin sayısındaki artışa cevap niteliği taşıyor. 

Ioannou, kararların 'potansiyel riskleri' ele almak ve ülkenin eylemlerinin 'gelişmelere bağlı olarak planlamaya dayalı' olmasını sağlamak amacıyla alındığını vurguluyor.

MUHALEFETTEN ELEŞTİRİ: 'RADİKAL VE TARTIŞMALI'

Kıbrıs'ın güneyinde sığınma işlemlerinin askıya alınması ve yeni gelen Suriyelilere sağlanan yardımların sınırlandırılması, bu uygulamanın uluslararası mülteci hukuku ilkelerine aykırı olduğunu ve savunmasız bireylerin haklarını ihlal ettiğini savunan insan hakları gruplarının eleştirileriyle karşılaştı. 

Kıbrıs Temsilciler Meclisi'nde başta ana muhalefet partisi AKEL olmak üzere birçok muhalif oluşum hükümetin mülteci meselesinde atmış olduğu yeni adımlar için ek, aydınlatıcı bilgilendirme talep ediyor.  Muhalefet sıralarından hükümetin attığı yeni adımın 'radikal' ve 'tartışmalı' olduğu yönünde şerhler ve sesler yükseliyor.

Kıbrıslı yetkililer ise kararın istisnai göç akımlarını yönetmek ve ülkenin güvenlik ve istikrarını sağlamak için gerekli bir tedbir olduğu konusunda ısrarcı. 

LÜBNAN'A YARDIM PAKETİ

Lefkoşa'da muhalefetin eleştirileri ile karşı karşıya olan Hristodoulidis hükümeti, Suriyeli mülteci gelişlerinin devam etmesi durumunda Lübnan'a yönelik bir mali destek paketi sağlamak üzere AB ile ortak çalışma yürütüyor. 

Üzerinde çalışılan yardım paketi, Lübnan'ın göçmen çıkışını engellemek için belirli çözümleri uygulaması şartına bağlı olacak. Gelen son bilgiler Hristodoulidis'in söz konusu yardım paketini Avrupa Komisyonu ile görüştüğünü gösteriyor. 

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)