Kimse farkında değil ama Şırnak’ta yaşanan kazanın maddesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda. Adı geçen madde 58'inci Bu madde, Türkiye Taşkömürü Kurumu ve Türkiye Kömür İşletmelerine ellerindeki maden sahalarını kârlı ve kâr getirmeyen diye bölüp kârlı olanları işletmeye vermeleri konusunda yetki veriyor. Böylece rödovansın yetmediği yerde yetecek yeni bir adım atılacak. Bu sayede yapılan işe yasal kılıf sağlanmış olacak.
Maden Mühendisleri Odası çok iyi bir iş yaptı ve göçük nedeniyle 7 işçinin öldüğü Şırnak’taki kömür ocağının enerji bakanlığının iddia ettiği gibi kaçak olmadığını açıkladı. Hatta bu ocağın mart ayında ihale edildiğini de ifade etti.
Bunun da ötesinde bir sorun var. Kimse farkında değil ama Şırnak’ta yaşanan kazanın maddesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda. Adı geçen madde 58'inci Bu madde, Türkiye Taşkömürü Kurumu ve Türkiye Kömür İşletmelerine ellerindeki maden sahalarını kârlı ve kâr getirmeyen diye bölüp kârlı olanları işletmeye vermeleri konusunda yetki veriyor. Böylece rödovansın yetmediği yerde yetecek yeni bir adım atılacak. Bu sayede yapılan işe yasal kılıf sağlanmış olacak.
Şimdi neden çorba kanun dediğimizi tekrar anladınız mı? Bu tasarının içinde ne var kimse bilmiyor. Bu maddeler ne işe yarıyor kimse bilmiyor.
ŞIRNAK ZATEN BAŞKA BİR ÜLKEDE!
Zaten Şırnak bu ülkede değil gibi. Orada ruhsat sahibi olmayan gidip kendi kafasına göre rödovans yoluyla aldığı işi başkasına verebiliyor. Mesela Rödovans Yoluyla İklim Değişikliği Raporu'nda şu sahneyi size anlatayım; 2002 yılında TKİ sahasını yüzde 5 rödovans karşılığında Şırnak İl Özel İdaresi'ne devrediyor. İl özel idaresi ise 2007’de bir firmaya devredip 2009 yılında da santral kurma şartı getiriyor. Firma beceremeyince sözleşmeyi iptal edip 2014’te yeni bir ihale yapıyor. Kazanan firma da santral kurmak için ÇED sürecini 2015’te başlatıyor.
Anlayacağınız saha TKİ’nin, zaten devredebiliyor, zaten devrettiği de devredebiliyor. Bu yıllarca böyle yapılabiliyor. Yani Şırnak bu ülkeden farklı bir yer ve kimse de denetlemiyor.
KAÇAK ÜRETİM!
Türkiye 1985 yılında kömür aramalarını bıraktı. 2004’te de İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne taraf oldu. Ertesi yıl kömür aramalarına başladı. Yetmedi rödovans yoluyla kömür üretimi ve elektrik üretimini geliştirdi. Bütün bunları yaparken yasaları, anayasanın 168'inci maddesini aşmaya çalıştı. Böylece Türkiye hem kömür üretimini arttırdı, yetmedi ithal kömürü patlattı. Yani Kolombiya’nın, Rusya’nın kömürü, yerli kömür santrali bir de kaçak kömür ile dört dörtlük bir kömür ekonomisi oluştu.
İŞ GÜVENLİĞİ KILIFI
Tasarının gerekçe kısmında hiç çekinmeden bir güzel kılıf uydurmuşlar; rödovans süreleri kısıtlı olduğundan dolayı, iş güvenliğine yönelik uzun vadeli, modern teknolojiye uygun yatırım yapılamamaktadır! Ama tasarıda bu gerekçelere dair bir kelime bile geçmiyor. Geçmesi de mümkün değil. Zaten mevcut düzenlemeler ile bu düzeyde kaçak santrallerimiz oluştu ise, TBMM’de Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki bu madde geçerse siz ülkenin halini düşünün.
Kimseye söylemeyin, Şırnak kömür madeni faciasının yasal kılıfı olan madde 58 TBMM Plan ve Bütçe Komisyon'unda görüşülüyor.