Kürt tiyatrocular bir araya geliyor: Baskı ve sansür konuşulacak

DUVAR - Kürt tiyatrocular, 'Dört parça Kürdistan'da Kürt tiyatrosunun durumu' başlıklı programda bir araya gelecek. Moderatörlüğünü Tuncay Özel'in yapacağı programa Ahmed Mishextiy, Bara'e Hesen, Shabnam Yousefi ve Yavuz Akkuzu katılacak. Program 'Doğuş Haber'in tüm sosyal medya platformlarında online olarak Cumartesi saat 21.00'de gerçekleşecek.

'BİRBİRİMİZİ TANIYALIM'

Pandemi nedeniyle insanların dijitale yönlendiğini söyleyen Özel, pandemide yayınların, konserlerin, tiyatroların online olduğu için böyle bir fikir geliştirdiğini söyledi. Daha önce de tiyatrocularla online olarak görüşmek istediğini belirten Özel şunları söyledi: "Sonra dedim ki biz niye sadece bir parça üzerinden gidiyoruz? Kürdistan'ın 4 parçasındaki tiyatrocularla ortak bir şey yapabiliriz. Pandemi nedeniyle online yayınlarda profesyonelleştik. Her parçadan bir temsilci konuk alarak, hem birbirimizi tanıyalım, birbirimizden haberdar olalım hem de Türkiye’deki insanlar Rojava'daki tiyatronun durumunu öğrensin. Çünkü Kürtlerin, Doğu Kürdistan ve Güney Kürdistan'daki tiyatronun hangi aşamada olduğundan haberleri yok. Aynı şekilde onların da bizden haberleri yok. Önceden festivaller oluyordu, festivallerde yan yana gelebiliyorduk ama şu an gelemiyoruz.”

BASKI VE SANSÜRLER KONUŞULACAK

Özellikle Kürtçenin Kurmanci lehçesinde tiyatro yapanları tercih ettiğini söyleyen Özel, şöyle devam etti: “Hem Doğu Kürdistan'da hem Güney Kürdistan'da Kürtçenin Sorani lehçesinde tiyatro yapanlar var. Rojava'nın da 4 yıllık bir tiyatro geçmişi var. Biz özellikle Kurmanci olsun istedik. Zaten Doğu Kürdistan'da bir tek Urmiye tarafı Kurmanci tiyatro yapıyor diğerleri Soranice yapıyor. Seçtiğim kişi de Urmiyeli. Güney Kürdistan'da sadece Duhok'ta Kurmanci tiyatro yapılıyor. Rojava zaten bizimle aynı. İki kadın ve iki erkek temsilci olacak çünkü konulardan biri de Kürt tiyatrosunda kadının rolü. Her katılımcı bulunduğu parçanın tiyatrosunu tanıtacak. Hangi aşamada olduğunu, yaşadığı baskıları, başlangıcını, devlet desteği ve baskısını... Bizde devlet baskısı var mesela ama onlarda var mı? Devletin tesiri nedir? Kadının Kürt tiyatrosundaki yeri nedir? Kadın oyuncu sorunu çekiyorlar mı? Biz çekiyoruz mesela ama Rojhilat (Doğu Kürdistan) kadın tiyatro oyuncusunda sıkıntı çekmiyor. Sansür var mı? Bu programı izleyenler dört parçadaki tiyatro hakkında bir şeyler öğrenebilir."

'PARÇALARI BİRLEŞTİRECEĞİZ'

Bara'e Hesen, Rojava'dan katılacak. Hesen, Başûr, Bakur ve Rojhilat'ın durumunun Rojava'dan daha iyi olduğunu söylüyor. “Ne kadar birbirimize uzak olsak da aslında sosyal medya ve basından çalışmalarımızı takip edebiliyoruz” diyen Hesen, şöyle devam etti: “Gönül isterdi ki sınır olmayan, parçasız toprağımızda birlikte çalışıp üretebilelim... Biz de sınırları bu yolla kaldırıp, parçaları birleştireceğiz, Kürt tiyatrosunun soluk alabilmesi için. Rojhilat, Başûr ve Bakur'daki arkadaşlar biraraya gelebiliyorlar. Festival ve turnelerde buluşup sahnelerini birbirlerine açıyorlar. Fakat bu bizim için çok zor. Ne biz diğer parçalara gidebiliyoruz ne de onlar gelebiliyorlar. Siyasi ve askeri bir ablukanın içindeyiz. Bu büyük bir sorun. Ve bu eksiklik bizim değil. Siyasi kaygılar, korkular olunca buluşmalar pek mümkün olmuyor. Yasaklar yaşamın her alanına hükmetmiş. İnsanlar zindanda yatmak yerine üretmek, sanat yapmak istiyor. Bu da var olma biçimidir.”